De dood van 48 onschuldige burgers in Alindao is het zoveelste bloedbad in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Rebellengroepen bestrijden elkaar sinds 2013 in een burgeroorlog die het land in tweeën scheurt. Maar de oorzaak van dit conflict is niet van religieuze aard, zegt bisschop Juan José Aguirre Muñoz. “Religie is slechts een rookgordijn om de eigenlijke oorzaak te verbergen.”
In de nacht van donderdag op vrijdag vielen gewapende rebellen vorige week de Heilig Hart-kathedraal van Alindao en het nabijgelegen vluchtelingenkamp aan. De afslachting van onschuldige burgers gebeurde onder het toeziend oog van Mauritaanse militairen die de burgers in het land zouden moeten beschermen. Zij maken deel uit van een vredesmacht van de Verenigde Naties (MINUSCA).
“Er zijn ook vrouwen en kinderen vermoord”, vertelt Juan Jose Aguirre Muñoz. De Spaanse missiebisschop verblijft al 34 jaar in de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) en is bisschop van Bangassou. Hij beschrijft hoe de aanval in zijn werk ging.
“De rebellen openden het vuur met Kalasjnikovs en trokken van het vluchtelingenkamp naar de kathedraal, waar vluchtelingen onderdak kregen. Het ging om troepen van de UPC, de Unie voor de Vrede in Centraal-Afrika. Dat is een rebellengroep die zich afsplitste van Séléka, een alliantie van voornamelijk moslimhuurlingen uit buurlanden.”
Séléka drong in 2013 de CAR binnen. In reactie op de aanvallen van Séléka kwamen zelfverdedigingsgroepen tot stand, de Anti-Balaka. Zij bestaan voornamelijk uit niet-moslims. De twee groeperingen voeren een onderlinge strijd, die onder meer tot vergeldingsaanvallen leidt.
Volgens Aguirre had de UPC tot maandag het getroffen gebied nog in handen. “De Mauritaanse blauwhelmen verblijven op driehonderd meter afstand van de moordenaars die verantwoordelijk zijn voor deze slachting. Ze kijken elkaar aan en doen niets. Het is moeilijk om dergelijk onrecht en straffeloosheid te accepteren, het gaat altijd ten koste van de armen.”
Momenteel zijn er zo’n veertienduizend blauwhelmen in de CAR, vertelt Aguirre. Ze komen uit verschillende landen en hebben verschillende overeenkomsten met de VN ondertekend.
“We vermoeden dat de Mauritaniërs een contract met de VN hebben ondertekend dat ze alleen toestaat om in te grijpen wanneer ze worden aangevallen. Dat verklaart waarom ze zich terugtrokken toen UPC het vluchtelingenkamp aanviel.”
Aguirre noemt het probleem van de blauwhelmen ernstig. “Het gaat mij vooral om de inefficiëntie van deze troepen. Er zijn blauwhelmen die wel ingrijpen, maar anderen, zoals deze Mauritaniërs, trekken zich terug en verstoppen zich in de basis totdat alles voorbij is. De bevolking voelt zich afgedankt.” Daarnaast zijn de VN nog niet akkoord gegaan met de herziening van de overeenkomsten over de aanwezigheid van deze troepen, aldus de bisschop. “Ze hebben een maand bedenktijd genomen.”
Het optreden van de blauwhelmen is omstreden. De Verenigde Naties stelden in oktober een onderzoek in naar seksueel misbruik in de CAR. VN-soldaten en medewerkers zouden kinderen hebben misbruikt en vrouwen hebben verkracht. Het was niet de eerste keer dat dit gebeurde. In de afgelopen jaren onderzocht de VN honderden gevallen, maar er werd nauwelijks vervolging ingesteld.
“Deze slachtingen moeten over het juiste voetlicht worden gebracht.”
Tweet dit!
“Dit conflict begon vijf jaar geleden, toen Séléka-milities vanuit Tsjaad het land binnendrongen”, vertelt Aguirre. “Ze zijn bewapend door Saoedi-Arabië en andere Golfstaten die van een deel van de CAR een islamitisch land willen maken. Deze groeperingen hebben inmiddels 60-70% van het land in handen. Deze slachtingen moeten over het juiste voetlicht worden gebracht. Ze worden beschreven als een conflict tussen moslims en niet-moslims, maar dit is gedeeltelijk waar.”
Volgens Aguirre hebben de buurlanden van de CAR een verborgen agenda. “Ze willen de radicale islam in het land binnen laten dringen en het land in tweeën splitsen. De hoofdstad moet Bangassou worden, een stad die gericht is naar Mekka. Zo kan de radicale islam zich via Congo in de rest van Afrika verspreiden.”
De bisschop vertelt dat de buurlanden niet alleen uit op proselitisme opereren, maar vooral uit zijn op de primaire grondstoffen in het land. “Denk aan goud, diamant en coltan. Dat is een belangrijke grondstof om wapens te vervaardigen, zoals raketten en drones. Het gaat om het bezit van primaire grondstoffen. Als we dit niet duidelijk hebben, lopen wij het risico om dit conflict niet te begrijpen. De kwestie wordt als een schaakspel in de VN uitgespeeld. De kern van dit probleem is niet van religieuze aard. Religie is slechts een rookgordijn om de eigenlijke oorzaak te verbergen.”
Volgens lokale bronnen zou Frankrijk de voorkeur hebben geuit voor het opsplitsen van de CAR, een oplossing waar de bisschop geen heil in ziet. Hij pleit voor steun aan het leger van de CAR, die de burgers kan beschermen en eenheid in het verscheurde land moet herstellen.
“President Touadéra heeft de Russen om hulp gevraagd. Ze hebben paramilitairen gestuurd en voorzien het staatsleger van wapens. We weten dat president Poetin geen ‘zuster van de naastenliefde is’. Maar Rusland zorgt door het steunen van het Centraal-Afrikaanse leger voor afname van spanningen en conflicten. Op de plekken waar het leger aanwezig is, is de rust weer teruggekeerd.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
