Heel Peru is trots op de eerste ‘Peruaanse’ paus. Van een dankmis in zijn voormalige bisdom tot een stortvloed aan memes: het land viert op allerlei manieren de pausverkiezing van haar geadopteerde zoon.
Duizenden katholieken vullen op 10 mei het plein voor de kathedraal van Santa Maria de Chiclayo. In die Peruaanse stad viert bisschop Edinson Farfán Córdova een dankmis voor de verkiezing van paus Leo XIV twee dagen eerder.
“We willen de opgestane Heer bedanken dat hij ons een nieuwe opvolger van Petrus heeft gegeven: paus Leo, onze geliefde bisschop”, aldus bisschop Farfán Córdova. Hij volgde Robert Francis Prevost, zoals paus Leo XIV toen nog heette, in 2023 op als bisschop van Chiclayo.
Prevost was van 2015 tot dat jaar bisschop van Chiclayo. De geboren Amerikaan was – en is – er populair: hij staat bekend als iemand die prioriteit gaf aan de armen, de Kerk dichter bij de mensen bracht en zijn adoptieland omarmde.
“Hij was hier onder ons. Hij leefde hier, leerde hier. Hij liet zich evangeliseren door de eenvoudige en trouwe mensen van deze streek”, vertelt bisschop Farfán Córdova in zijn overweging.
De uitgelatenheid is groot in Chiclayo, waar de aanwezigen tijdens de Mis “viva el papa León!” en “el papa es chiclayano!” (‘leve paus Leo’ en ‘de paus is chiclayaans’) roepen. Velen herinneren zich met trots hoe hij Chiclayo erkende in zijn eerste toespraak nadat hij aan de wereld was voorgesteld als paus Leo XIV.
“Ik weet niet of dit een wonder genoemd kan worden, maar het is wel buitengewoon”, zegt Eduardo Lisboa, een monteur die heel wat zondagsmissen van de latere paus Leo heeft meegevierd. “Onvoorstelbaar dat een priester, een bisschop uit een stad als deze plotseling paus is geworden.”
Paus Leo werd geboren in de Amerikaanse stad Chicago, maar bracht zo’n twintig jaar door in Peru, eerst als missionaris en later ook als bisschop. Sinds 2015 heeft hij een Peruaans paspoort.
“Onvoorstelbaar dat een bisschop uit een stad als deze paus is geworden.”
Mensen herinneren zich zijn voorliefde voor lokale gerechten zoals tortitas de choclo – een populaire maïstaart – en zijn onvermoeibare reizen door het bisdom, vooral tijdens crisismomenten zoals catastrofale overstromingen.
“Peru was waar hij leerde om priester te worden”, vertelt pater Jorge Majail van de augustijnen in Peru over zijn ordegenoot. “Het betekent veel voor Peru om paus Leo in Rome te hebben. Hij inspireert ons en herinnert ons eraan dat God van ons land houdt.”
Ook online vieren Peruanen het jonge pontificaat van paus Leo XIV. Er worden talrijke memes over de nieuwe paus verspreid op sociale media, zoals plaatjes waarop de paus typisch Peruaanse gerechten en drankjes als ceviche en Inca Kola eet en drinkt.
Een andere populaire meme combineert de nieuwe paus met aardappels, omdat het Spaanse woord papa zowel aardappel als paus kan betekenen; aardappelen komen oorspronkelijk uit Zuid-Amerika.
“Er is vreugde voor iemand die met ons heeft geleefd op een unieke manier, die de Peruaanse context kent, de cultuur, die de deugden kent, die de gebreken kent, die de fijne kneepjes kent, die het beste en het slechtste kent dat kan bestaan in een land als het onze – nee, in heel Latijns-Amerika”, vertelt pater jezuïet José Gordillo uit de hoofdstad Lima.
“Hij identificeert zich met alles wat eigen aan Peru is, met alle eigenaardigheden van de mensen. Hij accepteert het volksgeloof van de mensen. En hij identificeert zich met de cultuur en gewoonten van de mensen”, weet zuster Nilda Ortiz Jiménez.
Ze ontmoette paus Leo voor het eerst als jonge missionaris in de gemeenschap van Chulucanas. “Ik bewonder hem om zijn geest van dienstbaarheid en zijn nederigheid. Hij had altijd aandacht voor de noden van de allerarmsten”, voegt ze eraan toe.
“Toen de mensen in Chiclayo veel moeilijkheden ondervonden, waadde hij door de modder om hulp te brengen aan dorpen die geïsoleerd waren door de stortbuien.” Snel na paus Leo’s verkiezing verschenen op sociale media foto’s waarop hij, gestoken in rubberen laarzen, aan het werk is in een overstromingsgebied.
Die pastorale aanpak is niet vergeten in een land waar de regering traag reageerde op grote natuurrampen in 2017 en de coronacrisis in 2020. “De toenmalige bisschop leerde ons dat we samen vooruitgang kunnen boeken”, zegt Delcy Núñez, een inwoonster van Chiclayo. “Tijdens de pandemie ging hij de boer op om drie zuurstofmachines voor onze stad te regelen.”
Ook voor de Peruaanse jongeren had paus Leo in zijn tijd als bisschop speciale aandacht. Volgens Núñez heeft “zo’n beetje iedereen met kinderen een foto waarop de huidige paus hen het vormsel toedient”. Núñez’ drie zonen zijn ook door paus Leo XIV gevormd.
Pater Majail verwacht dat Leo XIV als paus veel zal putten uit zijn ervaring als augustijn en bisschop in Peru. “Hij zal een paus zijn die eenheid zoekt, in de Kerk en in de wereld”, zegt hij.
“Hij is een paus die een groot deel van zijn leven heeft doorgebracht in Latijns-Amerika. En dat zal zeker een stempel drukken op zijn ambt, zoals de toekomst ons zal laten zien. Laten we ook niet vergeten dat hij een paus is die geleerd heeft om arm te zijn met de armen, die zich echt als missionaris onder hen begaf.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.