Paus Franciscus schreef onlangs een brief aan de dominicanen vanwege het jubileumjaar ter ere van de achthonderdste sterfdag van hun stichter Sint-Dominicus. Hij noemde de heilige een “inspiratie voor alle gedoopten” in deze tijd.
Ook al is het gangbaar dat de paus bij dergelijke jubilea een brief stuurt, de brief is bij de dominicanen heel goed ontvangen, vertelt broeder Augustinus Aerssens o.p. (1995) van de dominicanen in Rotterdam.
“Dominicus liet zien wat verbis et exemplo, in woord en voorbeeld, inhield”
Tweet dit!
“We zien de brief als een aanmoediging in ons werk. De paus lijkt goed op de hoogte te zijn van de lijnen die in onze gemeenschap zijn uitgezet en benoemt de aspecten die hij belangrijk vindt.”
“Het feit dat alle levensstaten bij de dominicanen vertegenwoordigd zijn, ziet hij als een voorbeeld. Het is ook zijn wens om een vorm van kerkbestuur te vinden waarbij iedereen betrokken en gehoord wordt. De paus probeert dit te bereiken door middel van de synodale weg, maar deze vorm van bestuur bestaat bij ons al acht eeuwen”, zegt Aerssens.
De visie van de dominicanen is dat “iedere gelovige bijdraagt aan het grotere geheel”, legt de broeder uit. “Daarom ontstonden er al snel verschillende takken, waaronder monialen, broeders, zusters en lekendominicanen.”
Een ander punt dat de paus benadrukt, merkt Aerssens op, is dat Dominicus begreep dat het Evangelie niet alleen in woorden, maar ook in de manier van leven moet worden verkondigd. “Dominicus liet zien wat verbis et exemplo (‘in woord en voorbeeld’) inhield.”
“In de tijd waarin Dominicus leefde (1170-1221) veranderde er veel”, zegt Aerssens. “Eerst waren de adel en de geestelijkheid aan de macht, maar plots kwam de burgerij op. Ook ontstonden er steden en kwamen er scholen. Dominicus wilde inspelen op de noden in die tijd.”
Zo was er tijdens zijn studie in Palencia ongelofelijk veel honger. Dominicus verkocht zijn boeken om de armen te kunnen voeden. De paus prijst in zijn brief deze houding van naastenliefde en getuigen van Gods barmhartigheid.
“Sommigen zeggen over Dominicus dat hij huilde met wie huilden en lachte met wie lachten”, aldus Aerssens.
Ook startte Dominicus scholen om het Woord goed te kunnen verkondigen. Nog altijd is studie een belangrijke pijler bij de dominicanen. “Iedere vorm van wetenschap is een zoektocht naar waarheid. God is waarheid, dus leidt wetenschap tot God.”
Het gaat hierbij volgens de Nederlandse dominicaan om samen te zoeken naar de waarheid. “Juist op scholen is er plaats voor discussie en debat. Dit voert uiteindelijk dieper in de geheimen van God in.”
Door scholing en cultuur hebben de dominicanen een sleutelrol gespeeld bij de ontmoeting van geloof en rede, schreef de paus. Hij dankte de dominicanen ervoor.
Sint-Dominicus staat bekend om zijn voorkeur voor eenvoud en nederigheid. Een typisch voorbeeld hiervan is dat hij niet in een praalgraf begraven wilde worden, maar gewoon onder de vloer van de kerk, “onder de voeten van mijn broeders”, zoals hij zei.
Echter, dat praalgraf kreeg hij uiteindelijk toch. Onder druk van talloze pelgrims en de toenmalige paus werden zijn overblijfselen toch naar een praalgraf overgebracht, in de kerk San Nicolo della Vigne in het Italiaanse Bologna. Daarom dateerde de paus zijn brief op 24 mei, de feestdag van het overbrengen van de relieken van Sint-Dominicus.
“Het past eigenlijk wel bij zijn bescheidenheid dat we vanwege de coronacrisis veel feestelijke activiteiten hebben moeten schrappen”, zegt Aerssens. En niet voor niets wilden de dominicanen dit jubileumjaar de titel geven ‘Dominicus als broeder onder de broeders’.
Dominicus’ levenshouding is ook vandaag nog relevant, zegt de broeder. “Het begint bij contemplatie: bij God zijn en naar God gaan. Van daaruit ga je naar buiten, en wat je daar buiten tegenkomt, neem je weer mee naar binnen.”
Ook tijdens de coronacrisis kan dat worden beleefd, vindt hij. “We zijn nu veel in huis en kunnen dat zien als een contemplatieve voorbereiding op het moment dat we weer naar buiten gaan en de boodschap van bevrijding verkondigen.”
De eerste dominicanen in Nederland kwamen rond 1232. Pas op 2 juli 1515 is de zelfstandige Nederlandse provincie van de dominicanen opgericht. Momenteel leven er 37 broeders verspreid over ons land.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
