Jongeren raken door de coronamaatregelen steeds meer gestrest, eenzaam en soms zelfs depressief. Lukt het de Kerk om er juist nu voor de generatie van de toekomst te zijn? We peilen de ervaringen in het land in een korte serie. In de eerste aflevering: Youth for Christ. “Het zou fijn zijn als geloofsgemeenschappen ons overbodig maken.”

De christelijke jongerenorganisatie Youth for Christ (YfC) riep onlangs in een open brief kerken op om meer naar de jeugd om te zien. De organisatie ziet voornamelijk gesloten kerkdeuren. Het Nederlandse – overwegend protestantse – netwerk van YfC heeft ongeveer honderd jongerenwerkers in dienst en bereikt ongeveer 8500 jongeren verspreid over 25 steden.

Uit het oog verloren

“Wij zien lokale kerken worstelen om bij jongeren in de buurt te komen. Veel kerken zijn druk bezig om hun erediensten overeind te houden en verliezen ondertussen de jongeren uit het oog”, zegt YfC-directeur Bram Rebergen.

En dat zou niet mogen, vindt hij. Want door de coronamaatregelen is de nood onder jongeren erg hoog. “Uit gesprekken van onze jongerenwerkers met de jongeren op straat en in de wijk blijkt dat veel jongeren zich eenzaam en in de steek gelaten voelen. Ze kunnen elkaar niet ontmoeten en zijn voornamelijk aangewezen op het beeldscherm. Ze wantrouwen de politiek en voor veel jongeren valt de zingeving weg.”

Behoefte aan echte ontmoeting

Matheus Sales de Moura is zo’n jongerenwerker. Hij loopt vaak door Eindhoven, waardoor hij ook veel buitenkerkelijke jongeren ontmoet. Tijdens de eerste lockdown zag hij veel verwarring onder de jongeren door onduidelijke communicatie en allerlei nepnieuws op sociale media. “Een jongen zei me een keer: ‘Zie je al die helikopters? Die gooien corona op ons.’”

Eind 2020 nam volgens Sales de Moura de frustratie toe. “Jongeren mogen steeds minder en bijbaantjes vallen weg. Ook is bij hen de spanningsboog veel korter dan bij volwassenen. Hierdoor kunnen veel jongeren zich onvoldoende concentreren tijdens de online lessen, waardoor ze school niet meer bij kunnen houden.”

“Verder proberen we alles online leuk te maken”, vervolgt Sales de Moura. “Maar uit onderzoek blijkt dat digitaal contact nooit een vervanging kan zijn voor de fysieke ontmoeting. Die is een basisbehoefte voor jongeren; in de fysieke wereld ontwikkelen ze sociale vaardigheden die ze in hun verdere leven nodig hebben. Jongeren groeien door aandacht, oogcontact en samen lachen.”

In de samenleving staan

Rebergen vindt dat als kerken daadwerkelijk open willen staan voor de nieuwe generatie en mét hen Kerk willen zijn, het nu tijd is om er te zijn. “Soms lijkt het bij kerken te ontbreken aan een intrinsiek gevoel van urgentie. Misschien is het ook wel een soort verlegenheid of angst om fouten te maken. Maar ik zie het als de roeping van de Kerk om naar buiten te komen en juist nu midden in de samenleving te gaan staan. Kerken moeten de deuren van hun hart openzetten.”

Heel ingewikkeld is het volgens Rebergen allemaal niet. “Wij spreken jongeren aan en bouwen een relatie met hen op door eenvoudige activiteiten als voetballen. We hebben fijne binnenruimtes met banken en bijvoorbeeld een voetbaltafel. Wanneer het vertrouwen komt, gaat het gesprek vanzelf over zingeving en God.”

De missie van de Kerk

Sales de Moura vertelt dat hij in Eindhoven twee avonden per week een online Fifa-toernooi organiseert. “Het houdt de jongeren tijdens de avondklok thuis, ze maken online nieuwe vrienden en mogen hun prijs in het jeugdcentrum ophalen. Wij zien het als een laagdrempelige manier om nieuwe contacten te leggen.”

YfC pakt hiermee een deel van de missie van de Kerk over, vindt Rebergen. “Het zou mooi zijn als geloofsgemeenschappen dit weer gaan oppakken en YfC eigenlijk overbodig wordt.”

> Katholiek Nieuwsblad publiceert vrijdag een thema-editie over de staat van de Kerk in Nederland na een jaar corona. Koop de editie in onze webwinkel of neem een (proef)abonnement.