Kerkvieringen toegankelijk en begrijpelijk maken is belangrijk, maar het hebben van rolstoelhellingen en gebarentolken is niet genoeg voor een parochie om zich “inclusief” te noemen. Dat zei paus Franciscus afgelopen zaterdag op de Internationale Dag voor Mensen met een Beperking.

De Kerk moet volgens de paus ook voldoen aan de behoeften van mensen om “erbij te horen, met anderen om te gaan en hun geestelijk leven te cultiveren, zodat zij de volheid en zegen van de Heer ervaren” voor het “unieke en prachtige geschenk” dat zij zijn.

‘Bekering’

De paus zei dat tegen een groep mensen met een handicap en degenen die met hen werken, die hij ontmoette op 3 december in het kader van de Internationale Dag voor Mensen met een Beperking.

Tijdens de bijeenkomst riep paus Franciscus op tot de “bekering” van de katholieke gemeenschap om inclusie niet langer als een “slogan” te gebruiken, maar ervoor te zorgen dat mensen met een handicap worden verwelkomd, geïntegreerd, erkend en ondersteund als volwaardige leden van de gemeenschap.

‘Aangemoedigd om zijn of haar deel te doen’

“Er is geen inclusie als de ervaring van broederschap en wederzijdse gemeenschap ontbreekt”, zei de paus. “Er is geen inclusie als er geen bekering is in de praktijken van samenleven en relaties.”

Insluiting, zei hij, betekent dat “ieder zich, met zijn of haar beperkingen en gaven, aangemoedigd voelt om zijn of haar deel te doen voor het welzijn van het gehele kerkelijke lichaam en voor het welzijn van de samenleving als geheel.”

Besef van beperkingen

In zijn schriftelijke boodschap voor de internationale dag legde paus Franciscus de nadruk op hoe katholieken met een handicap anderen een van de centrale boodschappen van het evangelie kunnen leren: mensen hebben Gods liefde, barmhartigheid en kracht nodig.

Het besef van iemands beperkingen, schreef hij, “stelt ons in staat Gods liefdevolle besluit om ons in onze zwakheid te helpen des te meer te waarderen. Een bewustzijn dat ons bevrijdt van verdriet en zelfbeklag – zelfs met een goede reden – en ons hart opent voor dankbaarheid.”

Gehandicapt in oorlogsgebied

Paus Franciscus gebruikte zijn boodschap ook om mensen op te roepen om stil te staan bij “al die vrouwen en mannen met een handicap die midden in een oorlog leven of zelf gehandicapt zijn geraakt als gevolg van oorlogsvoering.”

“Hoeveel mensen – in Oekraïne en in andere oorlogsgebieden – blijven gevangen door voortdurende conflicten, zonder de mogelijkheid om te ontsnappen?”, vroeg hij. “Zij moeten speciale aandacht krijgen en hun toegang tot humanitaire hulp moet op alle mogelijke manieren worden vergemakkelijkt.”

Synodaal proces

De paus bedankte ook katholieken met een handicap die hebben deelgenomen aan het luisterproces voor de bisschoppensynode, door hun ervaringen te delen en te wijzen op de manieren waarop zij zijn opgenomen of uitgesloten in hun parochiegemeenschappen.

Het synodeproces, zei hij, herinnert eraan dat er in de Kerk “geen wij en zij kan zijn, maar een enkel wij, met Jezus Christus in het centrum, waarin ieder zijn of haar eigen gaven en beperkingen inbrengt.”

“Ik vertrouw erop dat elke christelijke gemeenschap open zal staan voor de aanwezigheid van onze broeders en zusters met een handicap en ervoor zal zorgen dat zij altijd welkom zijn en volledig worden opgenomen”, aldus paus Franciscus.