De hervormingen van het Paus Johannes Paulus II Instituut voor Huwelijk en Gezin in Rome, stuiten op kritiek. Volgens het Amerikaanse persbureau CNA ondertekenden 150 studenten vorige week een brief met kanttekeningen bij de nieuwe statuten. Die zouden de missie en identiteit van het instituut in gevaar brengen, vrezen zij.
In juni publiceerde het ‘JPII Instituut’ nieuwe statuten, waarmee naar eigen zeggen gevolg wordt gegeven aan de door paus Franciscus in 2017 aangekondigde hervormingen. Daarmee moet de theologische focus van het instituut worden verbreed, zodat ook aandacht kan worden besteed aan de “wetenschap van het gezin”.
(Oud-)Studenten en faculteitsleden zijn echter van mening dat de nieuwe statuten de identiteit van het instituut ondermijnen.
“Veel studenten hebben grote zorgen geuit na de plotselinge publicatie van de nieuwe statuten het nieuwe studieprogramma”, aldus de brief, die gericht is aan aartsbisschop Vincenzo Paglia en mgr. Pierangelo Sequeri , respectievelijk de nieuwe kanselier en president van het instituut.
Ook het niet verlengen van de contracten van twee docenten die een centrale rol zouden hebben in het instituut, baart hun zorgen. Het gaat om de moraaltheologen mgr. Livio Melina en priester Jose Noriega.
Melina wordt door velen beschouwd als de directe erfgenaam van kardinaal Carlo Caffarra, die het Instituut oprichtte. Hij was er tien jaar lang president . Onder zijn leiding bereikte de opleiding haar maximale omvang. Melina werd in 2016 vervangen door mgr. Pierangelo Sequeri.
“Al deze beslissingen over het personeel zijn tijdens de zomer gemaakt, zonder een enkel faculteitslid daarbij te betrekken”, beklaagde een anonieme docent zich tegenover CNA.
De katholieke nieuwssite meldt dat kanselier Paglia in 2017 aankondigde dat de faculteit uitgebreid zou worden en dat er geen mensen weggestuurd gingen worden.
Een ander punt van kritiek is dat met de nieuwe statuten de kanselier meer invloed zal krijgen over de aanstelling van nieuwe docenten. Daarmee zouden andere deskundigen en docenten niet langer worden betrokken bij het wervingsproces van nieuwe faculteitsleden. Volgens een anonieme docent was het betrekken van docenten bij het selectieproces juist een van de belangrijkste uitgangspunten van het JPII Instituut, om “de continuïteit daarvan te waarborgen”.
Een andere bron die betrokken is bij het instituut, verklaarde tegenover CNA dat de nieuwe statuten de academische integriteit en reputatie van het JPII Instituut in gevaar zouden brengen. “Paus Franciscus verdient het dat Amoris Laetitia eerlijk wordt besproken, in plaats van dat het wordt opgelegd door theologische partijdigheid. Deze nieuwe benadering van de faculteit brengt de geloofwaardigheid van het Instituut in gevaar”, aldus de bron.
“Toen Johannes Paulus II het Instituut oprichtte, ontsloeg hij geen leraren van andere universiteiten die anders dachten dan hij, zoals Bernhard Häring of anderen die tegen Humanae Vitae waren”, verklaarde de bron. “Zelfs niet aan de pauselijke universiteiten. In plaats daarvan richtte hij dit instituut op om de geschilpunten op een academische manier aan te pakken.”
De ophef richt zich daarnaast ook tot het schrappen van de faculteit voor fundamentele moraaltheologie. “Ik herinner me geen academisch precedent waarbij ooit faculteiten zijn geëlimineerd door te beweren dat het huidige Instituut een geheel nieuwe organisatie is. Dit is gewoon juridische zwendel. En de juridische zwendel wordt gebruikt tegen twee experts: Livio Melina en Jose Noriega”, aldus de bron.
Volgens het Paus Johannes Paulus II Instituut passen de hervormingen in het nieuwe academische project van de opleiding. Het instituut publiceerde maandag een verklaring waarin het bestaan van de betreffende brief stellig wordt ontkend. Wel wordt gesproken over een andere brief, waarin slechts om uitleg wordt gevraagd.
“Het nieuws van een brief van 150 studenten die klagen over het nieuws is ongegrond. Tot op heden hebben de academische autoriteiten een enkele brief ontvangen van de vertegenwoordigers van de studenten van de licentie en masteropleiding waarin ze om uitleg vragen over de ontwikkelingen”, aldus de verklaring.
Daar staat tegenover dat de betreffende brief dinsdag online is geplaatst. “We hebben besloten om de brief van de studenten van het JPII Instituut te publiceren, om het publiek te informeren over de ernstige situatie die ons instituut momenteel ondergaat. Onze wens is ook om gerechtigheid te vragen en dat onze rechten en die van onze docenten op duidelijke wijze worden gerespecteerd”, leggen de initiatiefnemers uit op een speciaal opgerichte website.
Het uitblijven van een “duidelijke en aanvaardbare” reactie van zowel Paglia als Sequeri, deed hen overgaan tot het publiceren van de brief, die zowel per mail als aangetekende brief naar beiden is verzonden.
Volgens CNA is de brief inmiddels door 246 studenten ondertekend. De nieuwssite baseert zich op informatie van een van de opstellers van de brief.
Het JPII Instituut zegt verder in zijn verklaring dat, ondanks het schrappen van de faculteit voor fundamentele moraaltheologie, de cursussen over de kerkelijk leer over huwelijk en gezin en “theologische levensethiek” deel uit zullen maken van het cursusprogramma.
Daarnaast zou het centraliseren van het wervingsproces de aanstelling van nieuwe docenten door middel van een “open competitie” mogelijk maken.
Het niet verlengen van het contract met Livio Melina, komt volgens het Instituut door het schrappen van de faculteit moraaltheologie. Ook de samenwerking met de Pauselijke Lateraanse Universiteit zou een rol hebben gespeeld. Mede daardoor kunnen niet alle docenten in dienst blijven, aldus de verklaring.
Het niet verlengen van Noriega’s contract is volgens het Instituut te wijten aan het feit dat de priester overste is van een congregatie. Volgens het kerkelijk recht is het uitoefenen van twee kerkelijke functies onverenigbaar, meldt het communiqué. Volgens CNA eindigt de termijn van Noriega als overste van zijn congregatie echter in januari 2020.
Het Paus Johannes Paulus II Instituut voor Huwelijk en het Gezin werd opgericht in 1981. Het werd gesticht om de thema’s uit te werken die kardinaal Wojtyla in 1960 in zijn boek Liefde en Verantwoordelijkheid naar voren bracht, evenals de Theologie van het Lichaam die hij als paus ontwikkelde.
Naast een hoofdvestiging in Rome, heeft het Instituut wereldwijd satellietvestigingen.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
