Paus Franciscus heeft de gehele top van Caritas Internationalis ontslagen en de koepelorganisatie voor katholieke liefdadigheidsinstellingen onder tijdelijk bewind geplaatst. Uit een evaluatie bleken de werksfeer en het management van de organisatie tekort te schieten.
Dat paus Franciscus niet schroomt om orde op zaken te stellen wanneer dat nodig lijkt te zijn, werd dinsdag nog maar eens duidelijk. Volledig onverwacht ontsloeg hij per decreet de complete top van Caritas Internationalis, de organisatie die 162 Caritasinstellingen over de hele wereld overziet.
Zelfs de medewerkers van Caritas Internationalis werden verrast door dit besluit: zij kregen het nieuws te horen toen ze voor het eerst sinds de uitbraak van de coronapandemie weer in den lijve samen waren gekomen.
Paus Franciscus heeft besloten dat de Italiaanse organisatieconsultant Pier Francesco Pinelli de organisatie als tijdelijke administrator gaat aansturen. Op de Algemene Vergadering van Caritas Internationalis in mei 2023 zal een nieuwe directie gekozen worden. Kardinaal Luis Tagle, wiens tweede termijn als voorzitter in mei zou aflopen, blijft met de rest van de voormalige directie wel betrokken, ter ondersteuning van Pinelli.
Waarom kardinaal Tagle en zijn medewerkers plotseling de laan uit zijn gestuurd, laat paus Franciscus in zijn decreet niet weten. Waarschijnlijk moet de reden gezocht worden in de manier waarop leiderschap werd bedreven binnen Caritas Internationalis.
Het Vaticaan wijst erop dat eerder dit jaar een “evaluatie van de werksfeer binnen het secretariaat van Caritas Internationalis” was aangevraagd door het Dicasterie voor de Bevordering van de Gehele Menselijke Ontwikkeling, waaronder Caritas valt. Daarbij werd gekeken “hoe het secretariaat zich verhoudt tot katholieke waarden als menselijke waardigheid en respect”.
Pinelli heeft dit onderzoek uitgevoerd, samen met twee psychologen. Volgens het Vaticaan zijn er “geen aanwijzingen gevonden voor financieel wanbeheer of seksueel onoorbare voorvallen”, maar bleken er wel “serieuze mankementen [te bestaan] in het management en de werkprocedures, die de teamgeest en het moreel van de staf sterk benadeelden”.
Crux suggereert dat de leek Aloysius John, de secretaris-generaal en dus de dagelijkse directeur van Caritas, voor een groot deel verantwoordelijk zou kunnen zijn voor de problemen. Hij trad in 2019 aan en zou zijn leiderschap met de botte bijl bedrijven, beweren verschillende bronnen. Een mogelijke aanwijzing voor onvrede over Johns beleid is een voorval dat Vatican News beschrijft: toen kardinaal Tagle het decreet dinsdag voorlas aan medewerkers, werd het nieuws over de ontslagen met applaus begroet. John was daarbij overigens niet aanwezig.
Opmerkelijk is dat kardinaal Luis Tagle mee ten onder gaat met de directie. De Filipijnse kardinaal staat bekend als een van de belangrijkste bondgenoten van paus Franciscus en is de afgelopen jaren regelmatig genoemd als diens mogelijke opvolger. Het is te verwachten dat zijn reputatie enige schade zal oplopen, aangezien hij er ondanks twee ambtstermijnen niet in geslaagd schijnt te zijn om orde op zaken te stellen.
Tagle heeft nog niet publiekelijk gereageerd op zijn ontslag. Wel sprak hij dinsdag enkele woorden tegen de staf van Caritas Internationalis, nadat hij hen het pauselijke decreet had voorgelezen. “Dit is een oproep om nederig met God op te trekken”, zei hij. “Dit is een proces van onderscheiding waarmee we onze onvrijheden confronteren en de geest van de vrijheid navolgen.”
Kardinaal Tagle merkte op dat het steeds moeilijker voor Caritas wordt om voor de armen in de wereld te zorgen. Volgens hem is de beslissing van paus Franciscus belangrijk omdat daarmee “hopelijk het secretariaat in staat wordt gesteld om te fungeren op een manier die het beste werkt en het dichtst bij de waarden van het Evangelie ligt”.
De toenemende uitdagingen voor de armenzorg lijken ook paus Franciscus’ grootste zorg te zijn; in zijn decreet benadrukt hij hoe belangrijk Caritas Internationalis is voor “het dienstwerk aan de armsten en meest behoeftigen”. Een belang dat zwaarder weegt dan kerkpolitiek, zoals het ontslag van kardinaal Tagle doet vermoeden.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
