Paus Franciscus wil een scherper toezicht op de administratie van Vaticaanse stichtingen als Caritas Internationalis. De paus heeft bepaald dat met name het financiële toezicht aangescherpt zal worden.
Op 6 december vaardigde paus Franciscus een motu proprio – een pauselijke beleidswijziging – uit, waarin hij bepaalt dat vanaf 8 december het toezicht wordt aangescherpt op stichtingen en non-profitorganisaties die banden hebben met het Vaticaan.
Het gaat daarbij om een veertigtal non-profitinstellingen, waaronder Caritas Internationalis, het Romeinse kinderziekenhuis Bambino Gesù en het Ratzingerfonds, dat ieder jaar de Ratzingerprijs voor theologie uitreikt.
Officieel zijn dergelijke organisaties niet volledig afhankelijk van de Vaticaanse instanties waar ze onder vallen: in de woorden van de paus hebben ze enige mate van “administratieve autonomie”. Toch mogen deze organisaties niet los van het Vaticaan gezien worden, vindt de paus, omdat ze “noodzakelijk zijn voor het bereiken van de doelstellingen van de Stoel van Petrus”.
Daarom heeft paus Franciscus besloten dat deze organisaties niet alleen onder toezicht moeten staan van de curieorganen waaronder ze vallen, maar dat ook de economische instanties van het Vaticaan deze organisaties gaat controleren.
In de praktijk betekent dat dat het Vaticaanse Secretariaat voor de Economie meer inzicht krijgt in de boekhouding van deze stichtingen en non-profitorganisaties. Het Secretariaat mag organisaties bepaalde beleidsmaatregelen opleggen en financiële overzichten opvragen. Het doel daarvan is om zowel meer financiële transparantie te bewerkstelligen als om criminele activiteiten zoals witwassen tegen te gaan.
De nieuwe regels zijn deels gebaseerd op aanbevelingen van Moneyval, de commissie van de Raad van Europa die zich bezighoudt met de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering. In 2021 had de commissie de Vaticaanse financiële regels onder de loep genomen. Het daaruit voortvloeiende rapport adviseerde het Vaticaan om “richtlijnen of overkoepelende wetten” op te stellen voor het toezicht op afhankelijke organisaties.
Op aanraden van Moneyval worden zulke regels nu ingevoerd. Financiële transparantie is al langer een thema binnen paus Franciscus’ curiehervormingen: zo publiceert het Vaticaan sinds 2021 zijn financiële cijfers.
Het motu proprio van de paus is (vooralsnog enkel in het Italiaans) hier te lezen.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
