Moneyval, de Europese financiële waakhond, zegt dat hoewel het Vaticaan vooruitgang heeft geboekt bij de bestrijding van financiële misdrijven, het nog te goedgelovig is met betrekking tot de eigen medewerkers. Onderzoek naar mogelijke misdrijven door hoge functionarissen binnen het Vaticaan kan nog altijd beter.
De commissie, ook bekend als het ‘Comité van deskundigen van de Raad van Europa voor de evaluatie van maatregelen ter bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme’, heeft op 9 juni een rapport uitgebracht naar aanleiding van hun inspectie binnen het Vaticaan in oktober vorig jaar.
In het 275 pagina’s tellende rapport stelt Moneyval dat de controlemaatregelen die zijn genomen om financiële misdrijven zoals het witwassen van geld en de financiering van terrorisme te voorkomen “in de afgelopen jaren aanzienlijk zijn verbeterd” en dat het Vaticaan een “goed begrip” heeft van het bepalen van risico’s.
De financiële waakhond merkte echter ook op dat men alert moet zijn op mogelijk misbruik van het systeem van binnenuit. Zaken uit het verleden – breed uitgemeten in de media – hebben hierop gewezen.
Denk bijvoorbeeld aan de zaak van kardinaal Becciu, die 100.000 euro zou hebben verduisterd ten behoeve van een hulporganisatie van zijn broer. Becciu ontkent deze aantijging trouwens nog steeds, maar werd gedwongen af te treden als hoofd van de Congregatie voor de Heiligverklaringen.
Moneyval raadde het Vaticaan aan zich te concentreren op het opsporen van potentiële bedreigingen, “inclusief bedreigingen die worden gepresenteerd door misbruik van het systeem door insiders”.
Het Vaticaan heeft geantwoord dat zij het risico van misbruik van binnenuit als laag inschat.
Een andere aanbeveling uit het rapport is dat het Vaticaan meer werk moet maken van de vervolging van mogelijke financiële misdadigers. Meer openbare aanklagers zouden hiervoor moeten worden aangenomen.
Ook zijn eerdere vervolgingen bescheiden geweest. Zowel in aantal, slechts één in 2018 en één in 2019, als in strafmaat. De uitgedeelde straf was volgens het rapport “niet evenredig aan het misdrijf en niet afschrikwekkend genoeg”.
Het Vaticaanse Financiële Informatie Bureau is tevreden met het rapport. “Er zijn altijd verbeterpunten, maar dat is normaal.”