Leiders van internationale lekenbewegingen mogen voortaan nog maar een beperkt aantal termijnen in functie blijven. Ook moeten deze bewegingen ervoor zorgen dat daadwerkelijk al hun leden een stem hebben bij het kiezen van leiders.
Dat blijkt uit nieuwe regels die het Vaticaanse dicasterie voor Leken, Gezin en het Leven onlangs publiceerde.
Leden van het centrale leiderschap van internationale lekenbewegingen en -verenigingen mogen onder de nieuwe regels nog maar maximaal twee termijnen van vijf jaar dienen.
De nieuwe regels zijn volgens het dicasterie bedoeld om mogelijk misbruik van leiderschapsposities tegen te gaan.
Tot nu toe waren er geen algemene normen voor het aantal termijnen. Dat leidde volgens het dicasterie “niet zelden” tot “vormen van toe-eigening van het charisma, personalisering, centralisatie en uitdrukkingen van zelf-referentialiteit, die gemakkelijk ernstige schendingen van de persoonlijke waardigheid en vrijheid en zelfs echte misbruiken kunnen veroorzaken”.
Stichters van bewegingen kunnen eventueel toch langer aanblijven als leider. Het bestuur van de beweging moet het daar dan over eens zijn en een verzoek tot dispensatie bij het dicasterie neerleggen. Dat zal echter niet automatisch worden ingewilligd.
De nieuwe regels worden in september van kracht. Ze zijn volgens de prefect van het dicasterie goedgekeurd door de paus.
De normen gaan gelden voor 109 “internationale verenigingen van gelovigen en andere kerkelijke realiteiten die formeel zijn erkend of opgericht” door het dicasterie. Daaronder zijn grote bewegingen die ook in Nederland actief zijn, zoals het Neocatechumenaat, de Focolare-beweging en Comunione e Liberazione. Ook kleinere groepen die tot de katholieke charismatische beweging behoren vallen eronder.
De regels komen niet uit de lucht vallen: het dicasterie was er al sinds 2019 mee bezig. Destijds was er een ontmoeting met bewegingen en verenigen om ervoor te zorgen dat zij procedures hebben om gevallen van seksueel misbruik, misbruik van gezag, en gewetensdwang goed af te handelen.
In de katholieke traditie is er een sterke voorkeur voor een beperking aan het aantal termijnen dat iemand een gemeenschap kan leiden, zei Hans Zollner begin 2020 al tegen Catholic News Service.
De Duitse jezuiet is een expert op het vlak van misbruikbestrijding en wees op het beleid binnen de meeste religieuze ordes: daar wordt een overste voor zes jaar gekozen en is slechts één herverkiezing mogelijk. Ook is de macht die een overste heeft, niet onbegrensd en zijn er controlemechanismes.
Zollner wees op voorbeelden van verschillende gemeenschappen die werden ontbonden of onder Vaticaans toezicht een hervormingsproces moesten beginnen. Zij beriepen zich er volgens Zollner op de traditie te beleven, maar negeerden de regels voor het bestuur van gemeenschappen die in de loop der eeuwen zijn ontwikkeld.
In de Vaticaanse krant Osservatore Romano verscheen een artikel van jezuïet Ulrich Rhode, decaan van de faculteit kerkrecht van de Pauselijke Universiteit Gregoriana. Hij wees erop dat de normen niet gelden voor diocesane en nationale verenigingen van gelovigen, maar dat ook zij zouden moeten overwegen om toch soortgelijke regels aan te nemen.
Bron: Catholic News Service
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
