<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Vaticaan

Vaticaan doet onderzoek naar twaalf stichters van religieuze gemeenschappen

Catholic News Service 9 augustus 2021
image
Aartsbisschop José Rodríguez Carballo Foto: CNS Photo - Paul Haring

Het Vaticaan doet momenteel onderzoek naar een twaalftal stichters van religieuze gemeenschappen. De meest voorkomende verdenkingen betreffen machts- of gewetensmisbruik, financiële corruptie of problemen met “affectiviteit”.

Dat zei de Spaanse aartsbisschop José Rodríguez Carballo in een interview met het Spaanse weekblad Vida Nueva. Hij is secretaris van de Congregatie voor Instituten van Gewijd Leven en Gemeenschappen van Apostolisch Leven. Die Vaticaanse instantie houdt toezicht op religieuze gemeenschappen.

“Helaas moet er worden bekend dat het soms moeilijk is om in sommige realiteiten de authenticiteit en originaliteit van een charisma te ontdekken”, aldus de aartsbisschop.

Geen namen

Op dit moment onderzoekt zijn congregatie een twaalftal stichters van religieuze instituten, voegde hij, overigens zonder namen te noemen. “In de meeste gevallen zijn dit verenigingen waarvan de kerkrechtelijke erkenning onderweg is.”

https://www.kn.nl/abonnementen/

Aanvullend hierop worden echter ook stichters onderzocht van enkele instituten die al kerkrechtelijk erkend zijn, “dus het aantal neemt significant toe”.

Ontbonden

Hij telt hierbij de gemeenschappen niet mee die al onderzocht zijn en waar op gereageerd is. In sommige gevallen is een externe delegaat aangesteld, in enkele andere werd het instituut ontbonden.

“Er moet opgemerkt worden dat er enkele gevallen zijn waarin de stichteres na het nodige onderzoek het godgewijde leven verlaten heeft of de mannelijke stichter tot de lekenstand is teruggezet”, zei aartsbisschop Rodríguez.

Redenen voor onderzoek

De meest voorkomende redenen voor het instellen van een onderzoek zijn volgens hem een of meer van de volgende verdenkingen: de middelen van het instituut worden voor persoonlijke doeleinden gebruikt; misbruik van macht of geestelijk misbruik, waaronder gewetensmisbruik, en “problemen met betrekking tot affectiviteit”.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

Misbruik betekent hier “ieder psychologisch, fysiek of seksueel geweld in een religieuze context, of iedere manipulatie die iemands band met God en met zijn eigen innerlijk wezen schaadt”, zei Rodríguez.

‘Gebruikelijker dan je denkt’

Geestelijk en gewetensmisbruik “is gewoonlijk gebruikelijker dan je misschien denkt. Paus Franciscus definieert het als geestelijke intimidatie, manipulatie van gewetens, hersenspoeling”, vervolgde hij.

Dit komt gewoonlijk voor “in de sfeer van geestelijke begeleiding of binnen een gemeenschap, vooral wanneer het interne forum (het geweten en de geestelijke staat van het individu) niet wordt onderscheiden van het externe”.

Deze vorm van misbruik wortelt volgens hem in “klerikalisme”, iets dat niet alleen geestelijken raakt, maar iedere man of vrouw met gezag.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Seksueel misbruik

Seksueel misbruik is in deze context over het algemeen gericht tegen andere leden van het religieuze instituut, “maar soms ook tegen minderjarigen of kwetsbare mensen”, stelde de aartsbisschop.

Seksueel misbruik is volgens hem niet altijd het enige probleem, het kan ook geestelijk of machtsmisbruik omvatten.

Schadelijk

“Dit alles”, concludeert de aartsbisschop, “brengt het gewijde leven en de Kerk zelf veel schade toe. Bij het goedkeuren van verenigingen waarvan de aanvraag loopt, moet dus meer aandacht worden besteed aan het onderscheiden van de noodzaak, het nut en de bruikbaarheid voor de Kerk.”

Bisschoppen hebben het recht zulke stichtingen goed te keuren, “maar ook een zware verantwoordelijkheid” en onderscheiding is nodig.

Verdeeldheid

Rodríguez werd ook gevraagd waarom nieuwe vormen van religieus leven naar “sektarisme” neigen, in die zin dat ze een geest van verdeeldheid, vooroordeel of wedijver lijken te hebben.

Soms, antwoordde hij, is dat een manier om het charisma te verdedigen of “te vrijwaren van mogelijke besmetting die van buiten zou kunnen komen. De mentaliteit is er dan een van “wij zijn de besten” of de enigen die trouw zijn.

https://www.kn.nl/donaties/

‘Plicht tot ingrijpen’

“In zulke groepen wordt ook geloofd dat het charisma aan de stichters toebehoort en niet aan de Kerk. In zulke gevallen heeft de Kerk het recht en de plicht om in te grijpen om een ongeordende uitoefening van de charismata te boven te komen, zoals de vroege Kerk deed.”

“In veel van deze gevallen wordt een algemeen gevoel gecreëerd van ‘vervolging’ door de Kerk”, stelde hij. Vaak gaat dat gepaard met “een spiritualiteit die erg oppervlakkig is en nauwelijks gegrond in een gezonde theologie en in het leergezag van de Kerk”.

‘Heldere criteria’

Volgens de aartsbisschop zijn er “heldere en precieze criteria” om de authenticiteit van een charisma te onderscheiden, wanneer er gevraagd wordt om goedkeuring van een nieuwe religieuze gemeenschap.

Daaronder zijn “eenheid met de Kerk; de aanwezigheid van geestelijke vruchten; de sociale dimensie van evangelisatie; grote waardering voor andere vormen van toegewijd leven in de Kerk; en het belijden van het katholieke geloof”.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.