Een unicum: de volgende bisschoppensynode over synodaliteit vindt, geheel in lijn met het thema, niet alleen plaats in Rome, maar over de hele wereld.
Al vanaf het begin van zijn pontificaat verlangt paus Franciscus naar meer synodaliteit, letterlijk ‘samen wandelen’, in de Kerk.
Om dit concreet en zichtbaar te maken, zal de bisschoppensynode over dit thema in oktober 2023 niet alleen in het Vaticaan plaatsvinden, maar in alle bisdommen op vijf continenten. In drie jaar tijd wordt er zo een programma in drie delen gevolgd: diocesaan, continentaal en universeel.
Het door de paus goedgekeurde synodale programma werd aangekondigd in een document van het algemeen secretariaat van de synode. Daarin staat: “Een integraal synodaal proces kan alleen op authentieke wijze plaatsvinden als alle particuliere kerken (in deze context worden daar hoofdzakelijk bisdommen mee bedoeld, red.) daarbij betrokken zijn.”
Het is de eerste keer sinds de oprichting van de bisschoppensynode in 1965 door Paulus VI dat zo’n synode decentraal wordt georganiseerd. Bij het vijftigjarig jubileum van de bisschoppensynode in 2015 zei Franciscus al te hopen op een gezamenlijke weg van “leken, herders en de bisschop van Rome”.
De synodale weg wordt op 9 en 10 oktober 2021 officieel geopend in het Vaticaan, in bijzijn van de paus. Het zal een moment zijn van ontmoeting en reflectie, gevolgd door een moment van gebed en de Eucharistie.
De bisdommen beginnen hun weg op zondag 17 oktober onder aanvoering van de plaatselijke bisschop. Doel van deze fase is het raadplegen van de gelovigen.
“Het synodale proces werd niet uitgedacht achter een bureau”
Tweet dit!
Daartoe zal de secretaris van de synode een voorbereidend document toesturen, samen met een vragenlijst en een vademecum met suggesties om de raadpleging in elk bisdom mogelijk te maken. Dat document wordt ook toegestuurd aan de curiehoofden, de unie van oversten, federaties van geconsecreerd leven, internationale lekenbewegingen, katholieke universiteiten en theologische faculteiten.
Voor eind oktober 2021 dient elke bisschop een diocesaan verantwoordelijke aan te wijzen als aanspreekpunt voor de lokale bisschoppenconferentie, die op haar beurt weer een verantwoordelijke benoemt als aanspreekpunt voor het algemeen secretariaat van de synode.
De diocesane onderscheidingsfase mondt uit in een ‘pre-synodale reünie’. De bijdragen daarvan zullen worden toegestuurd aan de eigen bisschoppenconferentie. Die maakt daarvan een samenvatting voor de secretaris van de synode. Dat moet allemaal voor april 2022 zijn afgerond.
Op basis van al het materiaal van de bisschoppenconferenties zal een eerste werkinstrument worden opgesteld (Instrumentum Laboris) dat in september 2022 wordt gepubliceerd en naar alle kerken wereldwijd wordt toegestuurd.
De tweede fase, de continentale, vindt plaats van september 2022 tot maart 2023. Doel hiervan is het bespreken van het werkinstrument. Aan het einde van deze fase wordt een definitief document opgesteld dat in maart 2023 wordt toegestuurd aan het algemeen secretariaat. Op basis daarvan wordt een tweede werkinstrument opgesteld dat in juni 2023 gepubliceerd moet worden.
De synodale weg eindigt in 2023 met de universele fase, ofwel de bisschoppensynode in Rome zelf.
“De synode transformeert om ruimte te maken voor het volk van God. Zo kan iedereen zijn of haar stem laten horen”, zei kardinaal Mario Grech, de secretaris-generaal van de synode in een interview met Vaticaanse media.
Grech liet weten dat de bijeenkomst, die oorspronkelijk voor volgend jaar gepland stond, vooruitgeschoven is naar 2023, vooral vanwege de “dramatische situatie van de pandemie”.
“Het synodale proces werd niet uitgedacht achter een bureau”, benadrukte de kardinaal. “Hoe meer je op weg gaat, hoe meer je al doende leert op weg te gaan. Ik ben ervan overtuigd dat de ervaring van de komende synode ons veel zal vertellen over synodaliteit en hoe die toe te passen.” (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
