Het Vaticaan legde de Amerikaanse ex-kardinaal Theodore McCarrick in 2008 inderdaad maatregelen op. Dat blijkt uit stukken uit officiële correspondentie die een oud-secretaris van de in ongenade gevallen kardinaal dinsdag online heeft gezet.
Priester Anthony Figueiredo was tussen september 1994 en juni 1995 persoonlijke secretaris van McCarrick, die vorig jaar wegens misbruikbeschuldigingen uit zijn ambt is gezet. De stukken die Figuereido publiceerde, bevestigen dat het Vaticaan in 2008 maatregelen trof tegen McCarrick. Paus Benedictus XVI legde hem toen informele sancties op om zijn openbare ambtsuitoefening te beperken. McCarrick zelf trok zich daar overigens weinig van aan, blijkt uit de publicaties.
De kardinaal zou onder het pontificaat van paus Benedictus zijn activiteiten langzamerhand weer hebben opgepakt, en deze onder paus Franciscus hebben uitgebreid. Zo nam McCarrick in 2018 deel aan onderhandelingen met China, die vorig jaar leidden tot een akkoord over de benoeming van bisschoppen.
Volgens de nieuwssite Crux, die de hand heeft weten te leggen op de complete correspondentie, lichtte McCarrick paus Franciscus regelmatig in over zijn reizen en activiteiten tussen 2013 en 2017.
Figueiredo, die zegt dat de informatie op zijn website is gecontroleerd door advocaten en journalisten, raakte in 2018 zelf in opspraak. De priester werd gearresteerd in het Verenigd Koninkrijk wegens rijden onder invloed, nadat hij botste met een auto waarin een zwangere vrouw reed. Figueiredo wordt volgens eigen zeggen succesvol behandeld aan een alcoholverslaving.
Uit de stukken die hij op thefigueiredoreport.com publiceerde, blijkt ook dat verschillende kerkleiders wisten waren van de maatregelen, onder wie de voormalige kardinaal-staatssecretaris kardinaal Tarcisio Bertone. Ook kardinaal Donald Wuerl – die toen aartsbisschop van Washington was – zou op de hoogte zijn geweest. Wuerl dit heeft via zijn woordvoerder ontkend, meldt Crux.
De kardinaal trad twee maanden na het ontslag van McCarrick uit het college van kardinalen af na het vernietigende Pennsylvania-rapport uit 2018. Daarin deed een grand jury onderzoek deed naar seksueel misbruik in zes bisdommen in Pennsylvania. Het rapport schetst een gemengd beeld van zijn omgang met enkele misbruikzaken in zijn tijd als bisschop van Pittsburgh. Wuerl ontkende in eerste instantie op de hoogte te zijn geweest van de aantijgingen tegen McCarrick, maar gaf in januari toe een aantijging tegen McCarrick die hem werd voorgelegd in 2004, te zijn vergeten.
Het is overigens niet de eerste keer dat het bestaan van sancties tegen McCarrick boven water komt. In oktober bevestigde een hoge curiekardinaal dat er inderdaad “maatregelen” waren tegen de in ongenade gevallen Amerikaanse ex-kardinaal. Kardinaal Ouellet reageerde toen met een uitgebreide brief op beschuldigingen van aartsbisschop Carlo Maria Viganò, oud-nuntius in Washington.
Die beschuldigde paus Franciscus er in augustus openlijk van sancties tegen McCarrick te hebben opgeheven en hem een belangrijke rol als adviseur te hebben toebedeeld. Volgens Viganò wist paus Franciscus sinds 2013 van het wangedrag van de Amerikaanse ex-kardinaal en draaide maatregelen terug die Benedictus XVI tegen hem had genomen.
Volgens de oud-nuntius herriep de paus niet alleen de sancties tegen McCarrick, maar werd deze zelfs een belangrijk adviseur die achter de benoemingen zou zitten van onder anderen Blase Cupich (Chicago) en Joseph Tobin (Newark), die vervolgens ook kardinaal werden. Die zouden niet zijn voorgedragen door de nuntiatuur.
Ouellet legde in de brief uit dat McCarrick “was verzocht niet te reizen of in het openbaar te verschijnen, om daarmee nieuwe geruchten over hem te voorkomen”. “Het is daarom onjuist deze maatregelen te presenteren als ‘sancties’, formeel opgelegd door paus Benedictus XVI en dan opgeheven door paus Franciscus.”
Paus Franciscus zelf reageerde op dinsdag voor het eerst op de beschuldigen van Viganò. De paus zei tijdens een tv- interview met de Mexicaanse zender Televisa niets te hebben geweten over McCarrick. “Ik wist niets over McCarrick, anders zou ik niet hebben gezwegen.”
De Amerikaanse persdienst CNA meldt op basis van bronnen rond de Vaticaanse Congregatie voor de Bisschoppen, dat Figueiredo’s onthullingen maar “gedeeltelijk” context bieden bij McCarricks mogelijkheid om de restricties te omzeilen – overigens reeds vóór het pontificaat van Franciscus.
“McCarrick maakte een totale puinhoop van zijn communicatie”
Tweet dit!
Deze bronnen schetsten een beeld van een aalgladde kardinaal McCarrick, die precies wist hoe hij mensen tegen elkaar uit moest spelen en bovendien handig gebruik maakte van de cultuur in de Curie om dingen niet rechtuit te zeggen. Door tegenstrijdige instructies wist hij handig door de mazen te glippen.
Dezelfde bronnen melden dat de Congregatie voor de Bisschoppen momenteel werkt aan een onderzoek voor de paus, om alle puzzelstukjes van McCarricks complexe netwerk binnen de Curie op hun plaats te laten vallen.
“De man maakte een totale puinhoop van zijn communicatie met bisschoppen, de staat, de Heilige Vader, de bisdommen, iedereen”, aldus de anonieme zegsman. “Iedereen die hem probeerde te controleren, kon drie verschillende dingen op drie verschillende plaatsen vinden.”
(Bronnen: Crux/CNS/CNA)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
