In het Spaanse Caravaza de la Cruz wordt in 2024 een Jubeljaar gevierd. Het bedevaartsoord herbergt al eeuwen een reliek van het kruis van Christus, maar trekt pas sinds kort veel bezoekers.
Aandachtig loopt priester Norbert Hofmann achter de reliekschrijn die op een mobiel processiealtaar door de middeleeuwse straatjes van Caravaca de la Cruz wordt getrokken. Vier gewapende Tempeliers flankeren de kruisreliek. Achter hen volgen honderden christenen gekleed in de outfits van diverse ridderorden en processiegangers die zich als Moorse soldaten hebben verkleed.
Het is al lang middernacht geweest. Toch staan tienduizenden gelovigen langs de kant van de weg – jongeren, gezinnen met kleine kinderen, ouderen. “Wat we hier meemaken is gewoon overweldigend. Het is een totaal andere, veel actievere manier van geloofsbeleving. Een uit geloofsvreugde voortkomende levensvreugde”, zo omschrijft priester Hofmann de ervaring vol enthousiasme.
Om 2 uur ‘s nachts is de processie klaar. Zeven uur later zit iedereen trouw bij de ochtendmis.
Hofmann, een priester uit Obertshausen in Hessen, is met zestig mensen naar de processie in Zuid-Spanje gekomen. Het is de derde keer dat hij erbij is. “En elke keer gaan er weer meer parochianen mee.”
Voor die Duitse interesse is Luis Galvez de hoofdverantwoordelijke. De inwoner van Caravaca, wiens ouders in de jaren zestig van de vorige eeuw als gastarbeiders naar Obertshausen kwamen, heeft in de Duitse gemeenschap reclame gemaakt voor zijn woonplaats.
Zijn woonplaats is nog niet zo bekend als pelgrimstrekker. Maar Caravaca de la Cruz, een stad van zo’n 26.000 inwoners in het achterland van de regio Murcia, biedt genoeg interessants voor een katholiek.
De plaatselijke basiliek herbergt een van ‘s werelds belangrijkste relikwieën van het kruis van Christus. Het tweearmige borstkruis bevat twee houten splinters ter grootte van een tandenstoker en draagt de naam Vera Cruz (Waar Kruis). Zo is het te onderscheiden van de vele ‘valse’ relieken die al sinds de middeleeuwen in omloop zijn.
“Naast het herbergen van een uniek reliek mag Caravaca als een van de weinige bedevaartsoorden, net als Rome, een eigen Heilig Jaar organiseren.”Tweet dit!
De traditie vertelt over Abu-Zeid, koning van de Moren, die op 3 mei 1231 de missionaris Don Gínes Pérez Chirinos gevangenhield. De koning, zeer geïnteresseerd in de katholieke gebruiken, vroeg hem de Mis te vieren. De priester stemde toe, maar kon niks doen zonder het symbool van het kruis. Op dat moment zouden twee engelen uit de hemel zijn neergedaald om hem het kruishout te overhandigen.
Overweldigd door de miraculeuze verschijning liet de Moorse koning zich dopen. Op de plek van zijn kasteel werd later een basiliek gebouwd.
Naast het herbergen van een uniek reliek mag Caravaca als een van de weinige bedevaartsoorden, net als Rome, een eigen Heilig Jaar organiseren. 2024 is zo’n jaar. Jammer genoeg is bijna niemand buiten Murcia daarvan op de hoogte.
“We zijn een nieuwkomer tussen de pelgrimageplaatsen. Pas in 1998 gaf paus Johannes Paulus II ons het privilege om vanaf 2003 elke zeven jaar een Jubeljaar uit te roepen”, zo legt Emilio Andrés Sánchez Espín, rector van de basiliek, uit.
Johannes Paulus II kende Caravaca zelfs het recht toe een Heilig Jaar in perpetuum uit te roepen. Als een pelgrim een reis naar het Ware Kruis maakt en daarbij bepaalde regels volgt worden zijn of haar zonden ook in de jaren buiten het Jubeljaar kwijtgescholden.
Ondanks dat Caravaca een nieuwe heilige plaats is gaat de oorsprong als pelgrimsplaats terug tot de veertiende eeuw. “In de zestiende en zeventiende eeuw leefden hier meer geestelijken dan gewone burgers”, grapt Sánchez Espín. Het prachtige geheel aan kerken in het oude centrum maakt nog steeds indruk, met de Renaissancekerk van El Salvador als hoogtepunt.
Twee keer per jaar staan de inwoners van Caravaca uitgebreid stil bij het Ware Kruis. Van 2 tot 5 mei zijn er processies en andere festiviteiten. En ook op 14 september is er een indrukwekkend feest.
Jose Mari Ardanaz Ezcurdia is een van de pelgrims die naar Caravaca is afgereisd voor de festiviteiten. Meer nog dan van de unieke atmosfeer is de inwoner van Pamplona onder de indruk van het feit dat het zo rustig is. Mensenmassa’s zoals in Santiago de Compostela en Rome ontbreken, zelfs in dit Heilige Jaar.
“Zoiets als dit is waarschijnlijk alleen in Caravaza mogelijk.”Tweet dit!
Rector Sánchez Espín laat maximaal zes mensen per keer toe bij de reliek. Regelmatig haalt hij het kruis uit de schrijn, zodat gelovigen het kunnen kussen.
“Zoiets als dit is waarschijnlijk alleen in Caravaza mogelijk”, aldus Ardanaz Ezcurdia, expert op het gebied van pelgrimages. Sinds 2017 geeft hij op zijn website elcaminopeople.com informatie over de pelgrimsroutes van Spanje. Daarnaast organiseert hij zelf ook pelgrimstochten.
Volgens Ardanaz Ezcurdia moeten de pelgrimsroutes van Caravaca nog wel ontwikkeld worden. Lang waren het Zuid-Spaanse plaatsje en de negen pelgrimsroutes vergeten. Deels omdat de bedevaartsroute naar Santiago de Compostela in populariteit toenam. Daarnaast verloor de stad het reliek: in 1934 werd het gestolen en nooit meer teruggevonden.
“Maar omdat de aanbidding zo diepgeworteld zat in onze samenleving zond paus Pius XII in 1942 vanuit het Vaticaan twee nieuwe splinters van het kruis van Jezus”, legt Luis Melgarejo Armada uit. Hij is de voorman van de Katholieke Broederschap van het Heilige en Ware Kruis.
Volgens priester Hofmann kun je de unieke band met ‘hun’ kruis voelen onder de inwoners. Dat de Katholieke Broederschap zo’n zesduizend leden heeft, een vijfde van de bevolking van Caravaca, toont dat wel aan.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.