Nu Trump zijn zinnen op Groenland heeft gezet, staat het afgelegen eiland op de Noordpool plotseling volop in de belangstelling. Groenland heeft een piepkleine katholieke gemeenschap en één priester. Hoe is het om katholiek te zijn op Groenland?
Groenland is een regio van extremen. In grootte is het eiland op de poolcirkel vergelijkbaar met Saoedi-Arabië, maar er wonen slechts 56.000 mensen, ongeveer evenveel als in Den Helder. Het grootste deel van het eiland ligt permanent begraven onder een dikke laag ijs en in de winter laat de zon zich maandenlang niet zien.
Zelfs op dit onherbergzame eiland wonen katholieken, ongeveer vijfhonderd in aantal. Op Groenland staat één kerk – de Christus Koningkerk in de hoofdstad Nuuk – en het eiland telt één priester, die er een paar weken per jaar verblijft. De Sloveense franciscaan Tomaž Majcen, die in Kopenhagen werkt, werd in 2023 door zijn bisschop gevraagd om de zielzorg van Groenland op zich te nemen.
“Ik breng verspreid over het jaar meerdere weken op Groenland door”, vertelt Majcen, die zijn tijd verdeelt tussen Kopenhagen en Nuuk, tegen OSV News. “Samen met enkele andere priesters uit Denemarken zorg ik er dan voor dat er elke zondag een Mis wordt gevierd.”
Aangezien zelfredzaamheid op het afgelegen eiland geen overbodige luxe is, kan de gemeenschap in de maanden dat Majcen in Kopenhagen is het parochieleven prima zelf organiseren. Wanneer er geen priester is, worden er woorddiensten op de zondagen gehouden.
Van de vijfhonderd Groenlandse katholieken wonen er ongeveer driehonderd in Nuuk; de rest woont in dorpen elders op het eiland, waar geen kerk is. Af en toe vliegt de priester naar die plaatsen om de katholieken daar in een woonhuis te bezoeken. “We hebben daardoor een ervaring die lijkt op die van de eerste christenen”, zegt Majcen.
De katholieke gemeenschap is klein maar superdivers. Veruit de meeste leden zijn arbeidsmigranten uit de Filipijnen, Latijns-Amerika en Europa. Op Groenland wonen ook enkele katholieke Denen. De inheemse inuitbevolking is overwegend lutheraans; slechts enkele Inuit hebben zich tot het katholicisme bekeerd.
Om die veelzijdigheid tegemoet te komen, wordt de Mis er meestal in het Engels gevierd. Dat biedt ook het voordeel dat katholieke toeristen kunnen aansluiten. Verder worden er in vieringen vaak Filipijnse liederen gezongen.
Hoewel de gemeenschap klein is, wordt het geloof er levendig gevierd, vertelt pater Majcen. Op zondagen wordt er samen gegeten. Verder vinden er activiteiten plaats waarmee donaties voor hulp aan minderbedeelden worden ingezameld en wordt regelmatig de rozenkrans gebeden met kinderen en jongeren.
“Vorig jaar was een vruchtbaar jaar”, zegt Majcen. “We hadden zeven doopsels, een volwassene deed zijn vormsel en tien kinderen deden hun eerste Communie. Dit jaar bereiden drie jonge mensen zich voor op het vormsel. Het doet me goed om te kunnen zeggen dat onze parochie groeit.”
Toch biedt het leven van een priester op Groenland ook uitdagingen, geeft Majcen aan. Het feit dat hij parttime in de parochie werkt levert daarmee soms moeilijkheden op. “Het reizen is onzeker, omdat je nooit kunt weten of je op je bestemming aankomt. Vanwege het onvoorspelbare weer in Nuuk zijn mijn reizen meer dan eens geannuleerd.”
“Op Groenland heb je vaak te maken met isolatie, extreem weer en de uitdagingen die het dienen van een kleine, wijd verspreide parochie met zich meebrengt. Het prachtige landschap en het missiegevoel maken dat echter ruimschoots goed.”
Groenland hoort bij het koninkrijk Denemarken. Sinds zijn aantreden heeft de Amerikaanse president Donald Trump meermaals gezegd het eiland in te willen lijven – desnoods zonder instemming van Denemarken en de Groenlanders. Onder meer de bodemschatten van het pooleiland en de strategische ligging zijn interessant voor de Amerikanen.
Majcen blijft vrij laconiek onder die dreiging. “Wat er ook gebeurt: ik stel God in het midden. We bidden zo hard we kunnen voor vrede op aarde en laten de rest aan God over. Ik maak me meer druk over het dienen van deze kleine katholieke gemeenschap dan Trumps veroveringsdromen.”
Als het aan de franciscaan ligt, blijft de status van Groenland gewoon zoals die is. “Anders zou ik misschien mijn droombaan hier verliezen. Ik hoop en bid dat dat nooit gebeurt.” (Vertaling/bewerking: Luuk van den Einden)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
