Wij zijn geroepen om barmhartig te zijn voor die geweldige en helaas ook imperfecte persoon met wie we getrouwd zijn. Dat klinkt veel gemakkelijker dan het is. Daarom een aantal wenken.
Op je huwelijksdag is alles nog rozengeur en maneschijn, maar al snel daarna kom je erachter dat je wederhelft:
Je tot waanzin drijft. Soms.
Je voor lief neemt. Af en toe.
Iets doet dat je echt pijn doet. Zo nu en dan.
En andersom doe jij dat ook.
Er zijn momenten – periodes – dat de liefdevolle gevoelens van je huwelijksdag veranderen in lang getrouwde gevoelens van woede. Zelfs in een goed huwelijk.
Zelfs in een huwelijk dat vol is van vreugde en genade, en wel hierom: een huwelijk bestaat uit twee imperfecte mensen (ja, je verloofde was perfect! Maar wat is hij of zij veranderd! Of beter gezegd: je ogen zijn zelf open gegaan). Daarom moet iedereen soms om vergeving vragen. En moet iedereen dat soms ook schenken.
En daar komt barmhartigheid om de hoek kijken. De trouwgeloften en de huwelijkspreken hebben het altijd over liefde, waarderen en liefhebben, maar hoe langer je huwelijk duurt, hoe vaker barmhartigheid om de hoek komt kijken. En met een beetje barmhartigheid blijft je huwelijk ook voortduren.
Barmhartigheid verbreedt en verdiept je relatie. Als liefde de motor van je huwelijk is, is barmhartigheid de olie die het geheel draaiende houdt. In theorie klinkt dat mooi, maar in het echte leven kan het zo moeilijk zijn om hier navolging aan te geven. Daarom een paar punten om over na te denken:
Groeien in liefde is groeien in barmhartigheid. God is liefde (1 Joh. 4,8) en – God zij dank! – zijn man en vrouw naar zijn beeld geschapen. Maar die groei in liefde en barmhartigheid lijkt niet op een prachtig meubelstuk dat kant en klaar bij je thuis wordt afgeleverd. Nee, als het om deugden gaat, is God meer als de IKEA: hier is een doos met onderdelen, hier zijn de instructies, zet het zelf maar in elkaar (ja, zijn hulplijn is altijd bereikbaar).
Het goede nieuws is dat God iedereen talloze kansen geeft om te groeien in liefhebben en barmhartig zijn. Het slechte nieuws is óók dat God iedereen talloze kansen geeft om te groeien in liefhebben en barmhartig zijn. Oefening baart misschien niet direct kunst, maar wel iets dat steeds mooier wordt.
Barmhartigheid praat én luistert. Het is geen geheim dat communicatie een van de hoekstenen is van een gelukkig en gezond huwelijk. Maar niet alle gesprekken zijn even gemakkelijk. Soms zijn dingen moeilijk om te zeggen of om te horen. Het is een heerlijk gevoel om je te realiseren dat iemand die jou beter kent dan wie dan ook op aarde, nog steeds van je houdt, ondanks al je tekortkomingen.
Maar dat betekent ook dat je partner degene is die je kan vertellen wanneer je uit koers begint te raken en minder begint te lijken op hoe God je geschapen heeft. Niet dat jij of je geliefde dat doel ooit in dit leven zullen bereiken, maar vooruitgaan in die richting is belangrijk. Voor ieder van jullie en voor jullie huwelijk.
Er is een groot verschil tussen barmhartig zijn en een voetveeg zijn. Een misplaatst gevoel van barmhartigheid kan leiden tot een heleboel problemen in een huwelijk. Barmhartigheid is niet het over het hoofd zien, negeren of gewoon wegwuiven van een actie of patroon dat moet worden aangepakt. Soms kan het terecht en verstandig zijn om professionele hulp in te roepen.
Te weinig tijd om echt met elkaar te praten? Plan dan een wekelijks avondje voor jullie samen. Maar heb je een groter en complexer probleem, zoals ontrouw, verslaving of misbruik? Schakel dan de hulp in van mensen die opgeleid zijn om koppels en individuen te helpen.
Barmhartigheid is altijd een keuze. Net zoals God nooit iemand zal dwingen om barmhartig te zijn, kan ook de ene echtgenoot de andere niet dwingen om op die manier te handelen. Ja, na verloop van tijd kan barmhartigheid een automatische reactie lijken, maar dat is alleen maar omdat iemand met de jaren leert om barmhartig te zijn.
“Zo barmhartig als Hij is, zo zijn wij geroepen barmhartig ten opzichte van elkaar te zijn.”
Het lijkt misschien moeiteloos, maar elke keer vraagt barmhartigheid je om in actie te komen: namelijk om vriendelijk, meelevend, geduldig en toegeeflijk te zijn.
In Misericordiae Vultus, de bul waarmee paus Franciscus het Heilig Jaar van de Barmhartigheid in 2015 en 2016 afkondigde, schreef hij: “Barmhartigheid is in de Heilige Schrift het sleutelwoord om Gods handelen jegens ons aan te geven. Hij beperkt zich er niet toe zijn liefde te bevestigen, maar maakt haar zichtbaar en tastbaar.
De liefde zou overigens nooit een abstract woord kunnen zijn. Van nature is zij concreet: bedoelingen, houdingen, gedragingen die in het dagelijks handelen werkelijkheid worden. De barmhartigheid van God is zijn verantwoordelijkheid voor ons. Hij voelt zich verantwoordelijk, Hij wenst ons welzijn en wil ons gelukkig zien, vol vreugde en onbezorgd.
Op dezelfde golflengte moet de barmhartige liefde van de christenen afstemmen. Zoals de Vader liefheeft, zo hebben de kinderen lief. Zo barmhartig als Hij is, zo zijn wij geroepen barmhartig ten opzichte van elkaar te zijn.”
Ook wij zijn dus geroepen om barmhartig te zijn voor die geweldige en imperfecte persoon met wie we getrouwd zijn.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.