Eind 2021 werd bekend dat pater karmeliet, hoogleraar en verzetsheld Titus Brandsma (1881-1942) op 15 mei heilig verklaard wordt door paus Franciscus. Dit geweldige nieuws was het sluitstuk van een jarenlange weg.
Brandsma was als hoogleraar en intellectueel een belangrijke stem in katholiek Nederland. In de jaren dertig keerde hij zich actief tegen de invloeden van nazisme en fascisme op Nederlandse katholieken. Brandsma gaf colleges en lezingen over de gevaren van deze ideologieën en greep in toen er anti-Joodse maatregelen werden aangekondigd voor scholen. In 1941 zorgde hij samen met aartsbisschop De Jong van Utrecht voor een verbod op NSB-propaganda in katholieke nieuwsbladen.
Lang kon hij zijn verzet in het openbaar uitoefenen, maar deze laatste zet ging het naziregime te ver. In januari 1942 werd Brandsma opgepakt. Hij werd uiteindelijk naar concentratiekamp Dachau gebracht. Een half jaar later stierf hij daar als martelaar nadat hem een dodelijk injectie was toegediend.
Dit martelaarschap was de aanleiding om een zaligverklaringsproces in gang te zetten. In de jaren vijftig werd vanuit het bisdom Den Bosch een onderzoekscommissie aangesteld. Deze moest zonder twijfel vaststellen dat Brandsma voor zijn geloof gestorven was.
Het onderzoek liep bijna twintig jaar en de commissie sprak daarbij ook verschillende veroordeelde kampmedewerkers, inclusief de verpleegster die Brandsma de fatale injectie had toegediend. Na afronding kon bisschop Ter Schure van Den Bosch uiteindelijk de aanvraag bij paus Johannes Paulus II neerleggen. De paus verklaarde Titus Brandsma in 1985 zalig vanwege zijn opoffering.
Een heiligverklaring was toentertijd nog niet mogelijk, omdat daarvoor het verrichten van een wonder als absolute voorwaarde geldt. Dit wonder kwam in 2004, toen de Amerikaanse pater Michael Driscoll op miraculeuze wijze genas van huidkanker. Driscoll had tijdens zijn ziekbed dagelijks gebeden om Brandsma’s voorspraak en had een stukje van diens habijt onder zijn hoed gedragen.
Anno 2021 klinkt dit in de oren van critici natuurlijk als een sterk verhaal. Echter, een team van medisch specialisten stelde in 2019 vast dat Driscoll ondanks operaties en bestralingen niet meer te genezen was en dat zijn herstel wetenschappelijk gezien onverklaarbaar was. Paus Franciscus erkende dit als een wonder en zal daarom Brandsma in mei heilig verklaren. Zijn bewonderaars jubelen, want een heiligverklaring geeft Brandsma de eeuwig durende erkenning die hij verdient.
In deze beeldrubriek in samenwerking met het Katholiek Documentatiecentrum Nijmegen (KDC) staat het Rijke Roomse erfgoed centraal. De rubriek verschijnt maandelijks in Katholiek Nieuwsblad. KN vrijblijvend proberen? Klik hier.
