Mensen worden niet zomaar ineens leerlingen van Christus, dit gebeurt in een proces. Een parochie die missionair wil zijn, kan mensen in elke fase daarvan op specifieke manieren bijstaan.
Er is in Nederland de nodige aandacht voor ‘missionair parochie zijn’: mensen helpen om leerlingen van Jezus te worden. Dat worden ze echter niet ineens. Onderzoek onder bekeerlingen laat zien dat er vijf ‘drempels’ zijn waar ze overheen moeten, fases in hun bekeringsproces. In elke fase hebben zij andere steun van de parochie nodig. In Forming Intentional Disciples (2012) beschrijft de Amerikaanse Sherry Weddell deze drempels: vertrouwen; geestelijke nieuwsgierigheid; geestelijke openheid; geestelijk zoeken; bewust leerling van Jezus worden.
Vertrouwen (of gebrek daaraan) speelt een rol in alle keuzes die we maken. Om dichter bij de Kerk te willen komen, moeten mensen in hun dagelijks leven allereerst contact hebben met gelovigen die ze betrouwbaar vinden. Dit heb ik zelf ervaren als atheïstische puber: ik vond de katholieken in mijn klas aardig, wat voor mij de stap richting de Kerk later gemakkelijker maakte.
De aanwezigheid van zichtbare, aardige, niet opdringerige katholieken in de samenleving is dus nodig voor de verkondiging. Net zo belangrijk is dat de leiding van de Kerk problemen aanpakt die het vertrouwen van buitenstaanders ondermijnen (zoals verdeeldheid onder christenen en de misbruikcrisis).
De tweede drempel is geestelijke nieuwsgierigheid. In deze stap is iemand gewoon benieuwd: “Waarom geloven mensen in deze tijd in God?” Of: “Wie was Jezus eigenlijk?” Om hen te kunnen helpen moeten katholieken actief zijn in de openbare ruimte. De Kerk moet goede en aantrekkelijke informatiebronnen bieden. Haar online aanwezigheid is van groot belang, maar vergeet ook de informatie achter in de kerk niet (de ouderwetse flyers!). Een Alphacursus kan in deze fase (en latere fasen) goed van pas komen.
Ik ben in mijn nieuwsgierige fase erg geholpen door open kerken, waar ik gewoon even in stilte kon zitten. Dit was mijn eerste stap richting gebed. Open dus die kerkdeuren! En denk na over hoe je nieuwsgierigheid kunt wekken (door bijvoorbeeld diaconale betrokkenheid in de wijk of laagdrempelige activiteiten).
“Leer mensen dat bidden niet ingewikkeld is. Gebed is dé drempel die men over moet om in de relatie met God binnen te treden”
Tweet dit! De derde drempel is geestelijke openheid. Iemand vraagt zich af: “Zou ík kunnen geloven? Wil ik dat?” Hier gaat men over van intellectuele interesse naar existentiële worsteling, vaak vanuit onvrede met het eigen leven: “Is dit alles?” Deze mensen help je door met hen op weg te gaan: wees getuige van wat God doet in het hart van de zoekende; luister goed, reis mee en geef waar gewenst begeleiding, informatie en advies.
De vierde drempel is geestelijk zoeken. De zoektocht wordt actief omhelsd, iemand voelt zich aangesproken door God (Jezus) en vraagt zich af wat te doen. Ik bezocht destijds protestantse en katholieke erediensten om de sfeer te proeven. Ook deed ik voorzichtige pogingen om te bidden en sloeg ik voor het eerst de Bijbel open.
Parochies die mensen in deze fase willen helpen, kijken het beste eerst goed naar hun vieringen en gastvrijheid. Wat vinden mensen wanneer ze langskomen? Een open kerk en een inspirerende viering? Worden nieuwkomers hartelijk ontvangen? Alphacursus en catechumenaat kunnen mensen helpen meer grip te krijgen op wat het betekent om Jezus te volgen. Leer hun dat bidden niet ingewikkeld is, maar zomaar kan: gebed is dé drempel die men over moet om in de relatie met God binnen te treden. En geef zoekende mensen een gratis Bijbel.
De vijfde drempel is bewust leerling zijn van Jezus worden. Iemand heeft voor Jezus en het geloof gekozen, maar moet dit nu waarmaken. Kleine gemeenschappen kunnen helpen: in gezelschap, gebed en gesprek met medechristenen leren we ons geloof gestalte te geven in ons dagelijks leven. Hier speelt de gewone pastorale zorg van de parochie ook een belangrijke rol: God voedt ons immers door zijn woord en sacramenten.
Zelfs de bekering van de heilige Paulus beperkte zich niet tot dat ene moment voor de poort van Damascus. Leerling worden is een proces. ‘Missionaire parochies’ letten dus op de drempels.
Dr. Timothy P. Schilling is stafmedewerker van het Centrum voor Parochiespiritualiteit. Zie parochiespiritualiteit.nl.
 | Gratis kennismaken met KN?Dit verhaal is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad nr. 2. Vrijblijvend kennismaken met KN? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan! |
