Paus Franciscus zinspeelde onlangs op een geheime diplomatieke missie voor vrede in Oekraïne. Prompt werd dat tegengesproken door zowel Moskou als Kiev. Een naaste pauselijke adviseur verklaart nu echter dat er wel degelijk zo’n Vaticaanse vredesmissie bestaat, en dat die mogelijk al binnen enkele weken resultaten kan opleveren.
Tegen de Italiaanse krant Il Fatto Quoditiano zei de Italiaanse econoom Stefano Zamagni: “De paus werkt al meer dan acht maanden onafgebroken aan vrede. Maar het is geen verrassing: het is duidelijk dat zowel het Kremlin als Kiev het ontkennen omdat er nog steeds geen officieel document is.”
Zamagni, professor aan de Universiteit van Bologna en tot voor kort voorzitter van de Pauselijke Academie voor Sociale Wetenschappen, was ooit een van de hoogst geplaatste leken bij het Vaticaan. Hij zou nog steeds nauwe betrekkingen onderhouden met paus Franciscus, en een van de architecten zijn van de vredesmissie.
Franciscus zorgde zondag voor ophef toen hij op zijn terugvlucht uit Boedapest verslaggevers vertelde dat het Vaticaan betrokken was bij een vredesmissie om een einde te maken aan het conflict tussen Rusland en Oekraïne.
Hij gaf geen verdere details over de missie, wat leidde tot een stortvloed van speculaties over waar hij het precies over had en wat deze kennelijke missie zou kunnen inhouden.
Zowel Russische als Oekraïense functionarissen ontkenden onmiddellijk enige kennis te hebben van een vredesmissie. Op maandag citeerde CNN een anonieme bron uit Oekraïense regeringskringen, die zei dat het land “geen kennis” had van een vredesmissie van het Vaticaan. “President Zelensky heeft niet ingestemd met dergelijke besprekingen namens Oekraïne”, aldus de bron. “Als er gesprekken plaatsvinden, gebeurt dat zonder ons medeweten of onze zegen.”
“Beter een onrechtvaardige vrede dan een rechtvaardige oorlog”
Tweet dit!
Een dag later zei ook Poetins voornaamste perswoordvoerder Dmitry Peskov tijdens een persconferentie dat er “niets bekend” is van de vredesplannen van het Vaticaan.
Ook de Russisch-orthodoxe metropoliet Hilarion van Boedapest, met wie paus Franciscus een ontmoeting had tijdens zijn bezoek aan Hongarije in het weekend, ontkende dat hij met de paus over vrede in Oekraïne heeft gesproken. “Er zijn geen politieke kwesties besproken”, zei hij in een video op de site van zijn bisdom. Hij benadrukte dat de ontmoeting “van persoonlijke aard was tussen twee oude vrienden.”
In een gesprek met Fatto Quoditiano zei Zamagni dat het logisch was dat zowel Kiev als het Kremlin elke kennis van de Vaticaanse missie ontkenden, omdat het gaat om “een weg die niets officieels en canonieks heeft, maar die de vruchten verzamelt van de tussenkomst van verschillende mensen.”
Dit informele proces bevindt zich volgens Zamagni op dit moment zelfs in de laatste fase. “Zo niet binnen enkele weken, dan toch zeker binnen drie maanden, zullen we zien of deze poging tot vrede van de kant van het Vaticaan het groene licht heeft gekregen.”
Als verder bewijs voor het bestaan van een vredesmissie, wijst Zamagni op recente ontmoetingen van de paus met functionarissen aan beide zijden van het conflict.
De dag voor zijn bezoek aan Hongarije had paus Franciscus in het Vaticaan een ontmoeting met de Oekraïense premier Denys Sjmyhal. In Boedapest had hij een ontmoeting met de Hongaarse premier Viktor Orbán, die algemeen wordt gezien als een van de meest pro-Russische Europese leiders.
Ook opmerkelijk is het stille bezoek dat de Russisch-orthodoxe metropoliet Antonij maandag bracht aan het Vaticaan. Hij had een ontmoeting met de voorzitter van het Vaticaanse Dicasterie voor Oosterse Kerken, aartsbisschop Claudio Gugerotti. Ook begroette hij paus Franciscus woensdag kort aan het einde van diens wekelijkse algemene audiëntie.
Volgens een communiqué op de website van het Moskouse Patriarchaat reisde Antonij naar Italië voor “een kort werkbezoek” en werden tijdens de ontmoeting met Gugerotti “allerlei zaken van wederzijds belang besproken.”
Zamagni zei in zijn opmerkingen dat er volgens hem tekenen zijn van openheid van de kant van de Russisch-orthodoxe Kerk om te onderhandelen. Hij merkte daarbij op hoe Kirill er bij de orthodoxe viering van Pasen bij de Russische president Vladimir Poetin op aandrong een “rechtvaardige vrede” na te streven.
“Het ligt voor de hand dat er een dialoog op gang is gekomen”, aldus Zamagni, “aangezien we op een punt zijn gekomen waar niets met wapens kan worden opgelost. Het alternatief voor vrede zou oorlog door uitputting zijn.”
“Alleen Bergoglio, die boven de partijen staat, kan voor vrede zorgen”, ook al is het geen “volmaakte vrede”.
Maar, zo concludeert Zamagni: “Beter een onrechtvaardige vrede dan een rechtvaardige oorlog.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
