Het is geen toeval dat het ad limina-bezoek van de Nederlandse bisschoppen uitgerekend vandaag begint, op de feestdag van de heilige Willibrord. Maar wie was deze eerste bisschop van Utrecht en patroonheilige van de Nederlandse Kerk eigenlijk? We weten eigenlijk opvallend weinig over hem…
“Mannen die iets groots begonnen, krijgen nog aandacht als ze allang gestorven zijn”, zo constateert redacteur Willem Bouwman vandaag in het Nederlands Dagblad. Als voorbeelden noemt hij Willem van Oranje en Maarten Luther, aan wie biografieën en herdenkingen gewijd worden.
“Maar Willibrord? Vergeleken met Willem van Oranje en Maarten Luther oogt Willibrord als een bleke figuur uit een ver verleden. Van zijn bekendste leerling weet men nog wel een jaartal: 754 – Bonifatius bij Dokkum vermoord. Van Willibrord weten alleen ingewijden wat zijn sterfjaar is en dat 7 november zijn sterfdag is.”
“Feit en fictie zijn schering en inslag in het beeld van Willibrord”
Tweet dit!
Voor een deel komt dat door schaarse historische gegevens. Eigenlijk weten we vooral uit Willibrords eigen aantekeningen in een liturgische kalender dat hij in het jaar 690 vanuit Engeland in Nederland aankwam als eerste missionaris, en vijf jaar later in Rome tot eerste ‘aartsbisschop van de Friezen’ werd gewijd. ‘Friezen’ was indertijd een verzamelnaam voor de (heidense) bewoners van de Noordzeekust, dus het besloeg een grotere regio dan slechts het huidige Friesland.
Wat we nog meer weten, komt vooral uit de 50 jaar na zijn dood geschreven levensbeschrijving Leven van Sint Willibrord door de benedictijner monnik Alcuin. Dat was echt een middeleeuwse hagiografie en geen biografie in de moderne zin van het woord. “Moderne lezers moeten moeite doen om zich in de belevingswereld van de auteur te verplaatsen”, constateert Willem Bouwman.
Volksgeloof en christelijke motieven vloeien daarbij voortdurend in elkaar over. Wat bijvoorbeeld te maken van Alcuins opmerking dat de moeder van Willibrord in de nacht waarin haar kind werd verwekt, gedroomd had dat ze de maan verslond?
“Feit en fictie zijn schering en inslag in het beeld van Willibrord”, aldus Bouwman.
> Lees het hele artikel van Willem Bouwman op de site van het Nederlands Dagblad.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
