De Hongaarse premier Viktor Orbán lijkt vastbesloten om tijdens zijn zes maanden durende voorzitterschap van de Europese Raad een soort heersende oppositie te vestigen. Het begon met een ongewoon cadeautje aan de EU-bubbel: een eucharistieviering.
Een van de vele instellingen die in Brussel gevestigd zijn, is de Raad van de Europese Unie, ook wel de Europese Raad genoemd. Het voorzitterschap daarvan wordt ieder half jaar door een andere EU-lidstaat bekleed. Gedurende deze zes maanden garandeert het voorzitterschap de continuïteit van het werk van de EU tijdens vergaderingen en bijeenkomsten. België bekleedde het voorzitterschap van de Raad in de eerste helft van 2024. Hongarije heeft die taak nu voor de tweede helft van het jaar overgenomen.
De overdracht van het ene land aan het andere wordt op verschillende manieren gevierd. Tot 2020 kregen leden van het Europees Parlement en enkele anderen uit de zogenaamde EU-‘bubbel’ traditioneel een geschenk van het land met het voorzitterschap: voor mannen was het altijd een stropdas en voor vrouwen was het altijd een sjaal.
Duitsland heeft echter een einde gemaakt aan deze traditie. Nadat de babyblauwe stropdas, geborduurd met de letter ‘D’ in zwart, rood en goud, na het voorlaatste voorzitterschap in 2007 niet zo goed werd ontvangen, besloot het land om in 2020 volledig af te zien van geschenken, officieel “uit duurzaamheidsoverwegingen”.
Maar dat gold niet voor de Hongaren in 2024. Op 1 juli gaven ze Brussel en de Europese Unie iets dat Parlementsleden en EU-ambtenaren zelden wordt aangeboden: een eucharistieviering.
In de Brusselse kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele werd, in aanwezigheid van aartsbisschop Luc Terlinden en van de apostolische nuntius (de ambassadeur van de paus bij de Europese Unie) Noël Treanor, de geïnteresseerde kerkgangers een ‘Missa Pro Europa’ (Mis voor Europa) aangeboden. Een Hongaars kwartet speelde Bach en ook Beethovens Ode aan de Vreugde, wat zoiets is als het onofficiële Europese volkslied.
Ik was erbij, maar kon in de niet geheel volle kerk geen bekende gezichten zien, dus ik neem aan dat er nauwelijks EP-leden aanwezig waren die niet uit Hongarije kwamen. Er werd tijdens de Mis ook veel Hongaars gesproken, maar dat kan nauwelijks de reden zijn geweest waarom de meeste eurocraten wegbleven.
De dag ervoor was de Hongaarse premier Viktor Orbán nog steeds een echte partijstrateeg: tijdens een kort bezoek aan Wenen richtte hij een nieuwe partijalliantie op met de Oostenrijkse FPÖ en de Tsjechische ANO. Deze alliantie werd onder de naam ‘Patriotten voor Europa’ het begin van een nieuwe rechtse fractie in het Europees Parlement. De drie partijen, die samen 24 Europarlementariërs tellen, kregen daarna versterking van verschillende andere partijen, waaronder de PVV en Vlaams Belang, waardoor ze groot genoeg waren om volgens de regels van het Parlement een fractie te kunnen vormen.
Heeft Orbán, als langstzittende regeringsleider in de EU, geprofiteerd van het vacuüm dat is ontstaan door de reorganisatie aan de top van de EU-instellingen? Of is hij vastbesloten zijn zes maanden durende voorzitterschap van de EU-Raad te gebruiken als een permanente tegenkoers voor de Europese Commissie, als een soort heersende oppositie? In ieder geval lijkt hij met zijn Mis voor Europa goddelijke hulp te zoeken.
Thomas Philipp Reiter is EU-correspondent voor KN in Brussel
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
