<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Analyse

Een verrassend ‘nein’: paus aanvaardt ontslag aartsbisschop Hamburg niet

Michael Althaus en Thomas Winkel KNA 16 september 2021
image
Aartsbisschop Stefan Heβe van Hamburg diende zijn ontslag in bij de paus. Woensdag werd bekend dat Franciscus het niet heeft aanvaard. Foto: CNS Photo - Matthias Greve, KNA

Paus Franciscus heeft het ontslag van aartsbisschop Stefan Heβe van Hamburg niet aanvaard. Volgens Rome heeft 55-jarige bisschop in het verleden weliswaar fouten gemaakt bij de afhandeling van misbruikzaken in Keulen, maar deed hij dat niet om dingen in de doofpot te stoppen.

Aartsbisschop Stefan Heβe van Hamburg meende het serieus toen hij zes maanden geleden zijn ontslag aanbood. Zijn brief aan de katholieken van het Noord-Duitse aartsbisdom klonk als een soort vaarwel.

Maar woensdag heeft Rome een verrassende verklaring gepubliceerd tijdens de reis van de paus naar Slowakije: de voormalige personeelschef van het aartsbisdom Keulen blijft aan, ondanks kritiek op de manier waarop hij verschillende misbruikzaken afhandelde.

Gebrek aan aandacht

“Na grondig onderzoek van de ontvangen documenten, heeft de Heilige Stoel tekortkomingen vastgesteld in de organisatie en het functioneren van de afdeling van de vicaris-generaal van het aartsbisdom, evenals persoonlijke procedurefouten door (…) Heβe in de betreffende periode”, aldus de verklaring.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

Die zijn echter niet begaan met de bedoeling misbruikzaken te verdoezelen, staat er verder. “Het fundamentele probleem, in de bredere context van het bestuur van het aartsbisdom, was het gebrek aan aandacht en gevoeligheid richting misbruikslachtoffers.”

Nederige erkenning

Het lijkt erop dat Franciscus de aartsbisschop specifiek krediet geeft voor het “nederig hebben erkend van de fouten die hij in het verleden heeft gemaakt, en het beschikbaar stellen van zijn positie”. Heβe heeft zich al maanden dermate teruggetrokken dat hij bijna verdwenen leek te zijn.

Onderzoek Van den Hende

Rome verwijst naar het rapport van twee bisschoppen (onder wie de Rotterdamse bisschop Hans van den Hende) die door de paus waren gevraagd om in juni het aartsbisdom Keulen te onderzoeken.

Zij keken ook naar Heβes voormalige rol daar en spraken met hem. De paus heeft de oordelen van de twee en van de verantwoordelijke autoriteiten in het Vaticaan gewogen en is toen tot zijn besluit gekomen. Heβe moet nu “in een geest van verzoening” blijven dienen als aartsbisschop.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Nieuw begin

Heβe bedankte de paus onmiddellijk “voor zijn heldere besluit”. Hij zei in een boodschap aan de Hamburgse katholieken te beseffen dat zijn werk niet gemakkelijk zal zijn. “De zal op een nieuw begin moeten liggen.” Tegelijk wil hij contact leggen met mensen “die verontrust zijn door het besluit van de paus”.

Vraag om vertrouwen

Ook de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, bisschop Georg Bätzing, verwacht kritiek van katholieken in de nasleep van de Romeinse verklaring. Bätzing echode Heβe toen hij zei: “Aan allen die nu misschien verontrust zijn, vraag ik om het vertrouwen dat het besluit van de paus weloverwogen en goed gefundeerd op de basis van de consultatie is.”

Werkzaam in Keulen

Stefan Heβe werkte vanaf 2003 voor de personeelsafdeling van het aartsbisdom Keulen, waar hij personeelschef werd en vervolgens vicaris-generaal. Toen kardinaal Joachim Meisner in 2014 met emeritaat ging, werd Heβe tijdelijk waarnemend bestuurder van het grootste bisdom in de Duitstalige wereld. Onder de nieuwe aartsbisschop Rainer Maria Woelki werd hij opnieuw vicaris-generaal.

https://www.kn.nl/abonnementen/

Toekomst kardinaal Woelki

Wat Woelki’s eigen toekomst betreft, geeft het Romeinse besluit een hint – niet meer en niet minder. Het heeft het waarschijnlijker gemaakt dat hij aan zal blijven.

Aan de ene kant behoudt Heβe zijn positie ondanks fouten en plichtsverzuim die werden vastgesteld in een rapport dat Woelki van geen enkel plichtsverzuim betichtte.

Aan de andere kant gaat het onderzoek waartoe de paus opdracht gaf ook over de pastorale situatie in Woelki’s aartsbisdom, dat lijdt onder een enorme vertrouwenscrisis. En in tegenstelling tot Heβe heeft Woelki nooit formeel zijn ontslag aan de paus aangeboden.

Moeilijke fase in Hamburg

Voor het aartsbisdom Hamburg begint er nu, nadat Heβe zes maanden afwezig was, een nieuwe, moeilijke fase. Veel zal afhangen van de vraag of katholieken bereid zullen zijn de aartsbisschop de fouten te vergeven die hij blijkbaar zonder kwade wil in zijn Keulse tijd maakte – en van wat Heβe zelf bijdraagt.

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.