Volgens grootaartsbisschop Svjatoslav Sjevtsjoek heeft paus Franciscus zijn uitnodiging geaccepteerd om in 2025 Oekraïne te bezoeken. Sinds de Russische invasie van 2022 hangt een pausbezoek in de lucht – maar of de paus volgend jaar eindelijk gaat, blijft onzeker.
Voor grootaartsbisschop Svjatoslav Sjevtsjoek, het hoofd van de Grieks-katholieke Kerk in Oekraïne, is het Heilig Jaar 2025 extra hoopvol: in dat jaar zou het langverwachte bezoek van paus Franciscus aan het door oorlog geteisterde land eindelijk werkelijkheid kunnen worden. Volgens Sjevtsjoek heeft de paus zijn uitnodiging geaccepteerd.
Grootaartsbisschop Sjevtsjoek vertelde dat tijdens een kerstinterview bij Radio Free Europe, meldt OSV News. Hij vermeldde daarbij dat “er nog geen datum is afgesproken, maar dat paus Franciscus wel van verrassingen houdt. Het kan best zijn dat hij zijn bezoek pas een maand van tevoren aankondigt”.
Hoe realistisch Sjevtsjoeks hoop is, valt echter te bezien. Dat de paus zijn uitnodiging geaccepteerd heeft, hoeft niet te betekenen dat hij de reis ook gaat maken. Op vragen van OSV News over de reisplannen heeft de Vaticaanse persdienst in ieder geval nog niet gereageerd.
Ook aartsbisschop Visvaldas Kulbokas, apostolisch nuntius in Oekraïne, benadrukt dat Sjevtsjoek niet heeft gezegd dat paus Franciscus heeft gegarandeerd dat hij zal komen.
In de eerste maanden na de Russische inval in Oekraïne gaf de paus meerdere malen aan dat hij het land wilde bezoeken, maar gauw genoeg nam hij een pragmatischere houding aan. Op 21 april 2022 zei hij in een interview met de Argentijnse krant La Nación dat hij “niets kan doen dat belangrijkere doelen in de gevarenzone brengt”.
De paus vreesde dat zijn bezoek het bereiken van “het einde van de oorlog, een wapenstilstand of op zijn minst een humanitaire corridor” zou kunnen bemoeilijken. Onder paus Franciscus waakt het Vaticaan ervoor om een ‘partijdige’ positie in het conflict in te nemen. De Heilige Stoel streeft naar een oplossing waarbij alle partijen – ook Rusland – samen tot een oplossing komen.
Een jaar na het eerdergenoemde interview met La Nación verklaarde paus Franciscus tegen de krant dat hij een bezoek aan Kiev wil koppelen aan een bezoek aan Moskou. “Ik ga naar beide steden of naar geen van tweeën”, zei hij.
“Wat heeft het voor zin dat de paus naar Kiev gaat als de oorlog de volgende dag gewoon doorgaat?”
Tweet dit!
Die brede aanpak komt ook naar voren in de vredesmissie die kardinaal Matteo Zuppi sinds 2023 namens het Vaticaan uitvoert. Tijdens die missie, die zich met name richt op het terughalen van door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen, heeft Zuppi niet alleen Kiev bezocht, maar ook Moskou, Beijing en Washington.
Naast zorgen over de Vaticaanse vredesstrategie is er nog een reden waarom paus Franciscus aarzelt om naar Kiev te gaan: imagoschade. “Wat heeft het voor zin dat de paus naar Kiev gaat als de oorlog de volgende dag gewoon doorgaat?” zei hij in zijn interview met La Nación in 2022.
Hoewel zijn invloed natuurlijk grenzen kent, heeft een pausbezoek altijd veel morele en symbolische waarde. Vaak is er in landen sprake van een ‘post-pauseffect’, waarbij een pausbezoek duidelijk voor maatschappelijke veranderingen zorgt – wetenschappers hebben daar zelfs onderzoek naar gedaan.
Maar om de kracht van dat effect te behouden, moet paus Franciscus altijd keuzes maken – pick your battles, zoals het voor Oekraïne heel toepasselijke Engelse gezegde luidt. Hoewel er steeds meer sprake is dat er in 2025 vredesbesprekingen gaan komen – al dan niet onder invloed van Trump – zal het afwachten zijn of paus Franciscus besluit dat dit jaar eindelijk de tijd rijp is voor een bezoek aan Oekraïne.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
