Speculaties over een onbekend ‘massagraf’ bij de Zusters van de Goede Herder in Almelo kunnen definitief de prullenbak in: de gemeente Almelo liet de deels geruimde kloosterbegraafplaats nauwkeurig onderzoeken en vond niets dat afweek van de registers.
Documentairemakers van de VPRO hoopten vorig jaar op een schandaal à la de katholieke kostscholen in Ierland en Canada waar eerder ‘massagraven’ werden ontdekt (ook daar viel overigens al het nodige op af te dingen, maar dat terzijde).
In de vierdelige documentaire ‘Meisjes van de Goede Herder’, die in mei 2024 werd uitgezonden, werd de suggestie gewekt dat zoiets ook wel eens aan de hand kon zijn bij de zustercongregatie in Almelo, waar decennialang ongetrouwde zwangere meisjes werden opgevangen en tewerkgesteld.
Het klooster werd in 1985 verkocht, maar de begraafplaats werd door de nieuwe eigenaar ernstig verwaarloosd. Daarom besloten de zusters het kerkhof in 1997 te laten ruimen. Ook dat verliep rommelig, waardoor er – “zonder medeweten van de zusters”, zo benadrukt de congregatie in een persverklaring – stoffelijke resten achterbleven. Dat kwam aan het licht tijdens het maken van de VPRO-documentaire.
De gemeente Almelo besloot toen tot een uitgebreid onderzoek. “Onderzoekers hebben de situatie rond de kloosterbegraafplaats zorgvuldig in beeld gebracht. Het onderzoek is op die manier erg belangrijk voor iedereen die hierbij betrokken is”, zo meldt burgemeester Richard Korteland van Almelo op de site van de gemeente, waar de integrale onderzoeksrapporten ook te downloaden zijn.
Archeologisch onderzoek heeft de ligging van alle graven zorgvuldig in kaart gebracht, en “fysisch antropologisch onderzoek” – simpeler gezegd: het bestuderen van bijvoorbeeld botresten en gebitten – schetste een nauwkeurig beeld van de zusters en ‘pupillen’ die er begraven hebben gelegen.
Dat blijkt vrijwel volledig overeen te komen met de registers die door het klooster werden bijgehouden. Slechts van één in 1918 overleden volwassene was de identiteit niet meer vast te stellen; voor het overige vonden de onderzoekers geen afwijkingen van wat allang bekend was.
De speculaties van de VPRO over ‘vergeten graven’ zijn kortom volledig ongegrond gebleken. De genoemde documentaire kreeg eerder ook al stevige kritiek van vrouwen die in de zusterinternaten zaten, omdat het “horrorverhaal” dat de VPRO ervan gemaakt had geen recht deden aan hun werkelijke ervaringen.
De Zusters van de Goede Herder zelf zeggen in de genoemde persverklaring blij te zijn “dat door dit onderzoek een einde komt aan deze wilde geruchten, die ook bij oud-leerlingen en andere betrokkenen voor veel onrust en verdriet hebben gezorgd.”
In samenspraak met de gemeente en andere betrokkenen hopen zij nu snel werk te kunnen maken van “een passende herbegrafenis van de overleden zusters, pupillen en oud-pupillen”.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
