Bij vele Amerikaanse katholieken schoot een AI-beeld van Donald Trump als paus in het verkeerde keelgat. Maar heeft de president met zijn ‘grapje’ ook de kansen van Amerikaanse kardinalen in het conclaaf geschaad?
De AI-afbeelding van Donald Trump poserend als paus was “niet zo best”, zo zei kardinaal Timothy Dolan van New York enigszins eufemistisch tegen verslaggevers, nadat hij gisteren de Mis had opgedragen in zijn titelkerk in Rome. “Ik hoop dat hij daar niets mee te maken had.”
Dat laatste is alvast ijdele hoop. Misschien staat Dolan al met één been in de conclaafbubbel en had hij het niet helemaal meegekregen, maar Donald Trump had wel degelijk iets te maken met die bewuste afbeelding. Hij maakte die dan wel waarschijnlijk niet zelf, maar plaatste hem toch trots op zijn officiële sociale-mediakanalen, zelfs die van het Witte Huis.
“De Italianen noemen het een 'brutta figura', een modderfiguur”
- Kardinaal Timothy Dolan over de AI-foto van Trump als paus
Een onschuldig grapje? Een klein deel van de meest fervente katholieke Trump-apologeten (inclusief weinig verrassend vicepresident JD Vance) meent van wel, maar over de gehele linie is katholiek Amerika van links tot rechts toch echt ‘not amused’. Het getuigt van weinig respect en goede smaak, zo luidt de consensus, om dit te plaatsen nu katholieken rouwen om paus Franciscus en zich voorbereiden op een conclaaf. Sommige bisschoppen eisen zelfs excuses.
Trump echter deed er met genoegen nog een schepje bovenop. Door een journalist gevraagd naar zijn favoriete kandidaat voor het pausschap, ging de Amerikaanse president vrolijk door met grappen maken: “Ik wil zelf wel paus worden. Dat zou mijn eerste keuze zijn.” Om vervolgens iets serieuzer te zeggen dat hij de kardinaal “uit een plaats genaamd New York” wel een erg geschikte kandidaat vond – kardinaal Dolan dus.
Die zal zelf ook verlegen zijn met die twijfelachtige aanbeveling, zeker gezien de weinig fijngevoelige grappen waarmee Trump die omkleedde. “De Italianen noemen het een brutta figura”, een modderfiguur, zo zei Dolan gisteren tegen de verzamelde verslaggevers in Rome.
Veel Amerikaanse commentaren richten zich nu vooral op de vraag of dit Trump stemmen kost onder katholieke Amerikanen. Dat antwoord is eenvoudig: waarschijnlijk nauwelijks – het geheugen van de publieke opinie is notoir kort, en de rabiaat rechtse katholieken in de VS zijn inmiddels toch al volleerde slangenmensen, in zoveel bochten hebben ze zich al moeten wringen om het gedrag en de uitspraken van deze president goed te praten.
Interessanter en minder belicht is echter de vraag: kost dit de Amerikaanse kardinalen die nu in Rome zijn stemmen in het conclaaf?
De joviale maar ook wat glibberige Dolan gold toch al niet als een erg kansrijke kandidaat, maar nu Trump hem zo ongeveer als ‘zijn man in Rome’ heeft bestempeld zullen zijn kansen echt verkeken zijn. Temeer omdat hij onlangs ook door Trump benoemd werd in de commissie voor de godsdienstvrijheid van het Witte Huis, samen met bisschop Robert Barron, die zich ook steeds meer ontpopt als de gedweeë hofprediker van de Trump-regering.
Maar er waren toch kansrijkere kandidaten uit de VS in dit conclaaf. Het meest wordt de naam genoemd van de in Chicago geboren kardinaal Robert Prevost, die inderdaad uit het juiste hout gesneden lijkt te zijn: een echte missionaris met veel internationale ervaring en bewezen bestuurlijke capaciteiten.
In een analyse van diens kansen, merkte de prominente vaticanist John Allen onlangs op dat een Noord-Amerikaanse paus lange tijd om geopolitieke redenen ondenkbaar was, “omdat te veel mensen over de hele wereld zich zouden afvragen of pauselijke beslissingen echt in het Vaticaan of op het hoofdkwartier van de CIA werden gemaakt”.
Dat gevoel, zo ging Allen verder, zal inmiddels echter wel achterhaald zijn, en als iemand de kardinalen zou kunnen overtuigen om over die schaduw heen te stappen, zou dat Prevost wel zijn.
Maar dat schreef hij vóór de misplaatste grappenmakerij van Trump. Die ook onder de in Rome verzamelde kardinalen heus wel doorgedrongen is inmiddels. En die weten: hoe geschikt de Amerikaanse kandidaten verder ook zijn, en hoezeer het pausschap ook gaat om méér dan politiek – misschien juist daarom ook is het laatste wat de katholieke Kerk op het huidige wereldtoneel kan gebruiken een paus van wie het vermoeden kan bestaan dat hij een zetbaas van Washington is.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.