<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Analyse

Na COP26 dringen kerken aan op ‘klimaatsolidariteit’: ‘De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen’

Anton de Wit 17 november 2021
image
Deelneemster aan een klimaatprotest in Glasgow. Foto: CNS photo - Dylan Martinez, Reuters

Ondanks lichtpuntjes blijft de afdronk van de VN-klimaattop in Glasgow wrang. Kerken roepen op tot meer actie, meer rechtvaardigheid en meer solidariteit. En komen daarbij ook zelf in beweging.

Haar antwoord begint optimistisch: “De top heeft zeker aan mijn verwachtingen voldaan”, zo zegt Marijke van Duin, Nederlands lid van de klimaatwerkgroep van de Wereldraad van Kerken, in een uitvoerig interview op de site van de Raad van Kerken. Om in mineur te eindigen: “…voor wat betreft de taaiheid en stroperigheid van de onderhandelingen.”

Dit citaat tekent de reactie uit kerkelijke hoek op de resultaten van twee weken op het hoogste mondiale niveau onderhandelen.

Lichtpuntjes

Ja, er zijn kleine lichtpuntjes. Van Duin noemt onder meer het feit dat er meer aandacht en waardering was voor de stem van ngo’s, jongeren, vrouwen en oorspronkelijke bewoners. Dat er een groter gevoel van urgentie was. Dat er nadere afspraken zijn gemaakt over het implementeren van het Parijse klimaatakkoord. De onverwachte toenadering tussen de VS en China. En dat er eindelijk hardop wordt gesproken over het afbouwen van fossiele brandstoffen, wat bij eerdere toppen nog taboe was.

“Het Glasgow-pact gaat niet ver genoeg, niet snel genoeg en is niet eerlijk genoeg”

Dat laatste is, zegt Van Duin, “vergelijkbaar met eindeloos praten over afvallen zonder het over voedsel te hebben”.

Teleurstelling

Glasgow boekte dus wel degelijk enige winst. Maar, er volgt in alle commentaren toch steeds weer een maar. De Engelse katholieke ontwikkelingsorganisatie CAFOD, die deel uitmaakte van de Vaticaanse delegatie, stak de teleurstelling niet onder stoelen of banken. Het Glasgow-pact, aldus CAFOD-directrice Christine Allen tegen persbureau CNS, “gaat niet ver genoeg, niet snel genoeg en is niet eerlijk genoeg”.

Gratis themanummer Kerk & klimaat

Met o.a.: Hoe het Vaticaan de stem van de armen laat klinken in Glasgow; achtergronden over klimaatmigratie; de vergroening van kloosters en kerken; en meer…

kn.nl/groen 

Met dat laatste zinspeelt ze vooral op de positie van de armere landen, waar de Vaticaanse delegatie zich expliciet hard voor had gemaakt. Ja, ook op dit punt wel enige winst: ze mochten vaker meepraten dit keer, de stem van de armen werd gehoord. Maar in de uiteindelijke afspraken, waarin harde afspraken ontbreken, trekken ze toch aan het kortste eind.

Ontoereikend voor ontwikkelingslanden

De Vaticaanse delegatie liet in een persverklaring bij het slot van ‘Glasgow’ weten “bezorgd” te zijn “dat de huidige klimaatfinanciering ontoereikend blijft om de verslechterende gevolgen van de klimaatverandering in de ontwikkelingslanden op te vangen.”

Juist de gemeenschappen die het kwetsbaarst zijn voor klimaatverandering, moeten door de rijke landen gecompenseerd worden, stelt het Vaticaan, eraan toevoegend dat “paus Franciscus duidelijk de ecologische schuld en de solidariteit heeft benadrukt die de geïndustrialiseerde landen verschuldigd zijn aan de armen.”

Brief van Nederlandse kerkleiders

In een open brief aan de Nederlandse regering trekken PKN-scriba René de Reuver, bisschop Gerard de Korte en Karin van den Broeke, programmaleider Kerk in Actie, die solidariteit van rijk met arm ook op een nationaal niveau door. “Ook in Nederland is het van belang dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen”, aldus de geloofsleiders in de verklaring namens hun kerkgemeenschappen.

“We willen de Nederlandse overheid aanmoedigen zich ambitieus te verhouden tot de gemaakte afspraken, en te doen wat in haar macht ligt om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken. ”

De kerken willen demissionair premier Rutte houden aan zijn ‘actie, actie, actie’. De christelijke briefschrijvers moedigen de Nederlandse overheid aan om “zich ambitieus te verhouden tot de gemaakte afspraken, en te doen wat in haar macht ligt om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken”.

Groene oecumene

Maar we hoeven niet enkel op de politiek te wachten, er is natuurlijk ook een rol voor de kerkgemeenschappen en individuele gelovigen zélf, zo benadrukken alle christelijke commentatoren. Misschien is dat vanuit christelijk perspectief wel dé winst van Glasgow: dat het een nieuwe boost geeft aan een ‘groene oecumene’ metterdaad. En niet alleen in incidentele initiatieven als de oecumenische klimaatpelgrimage naar Schotland of de interreligieuze gebedsviering bij de recente Klimaatmars in Amsterdam.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

Er worden ook structurele verbanden gesmeed. In katholieke kring begint een internationale Laudato Si’-beweging serieus vorm te krijgen, ook in Nederland. Het Vaticaan lanceerde afgelopen weekend – niet toevallig op de Werelddag voor de Armen – een Laudato Si’-actieplatform dat bronnen en hulpmiddelen biedt voor wat door de paus een ‘ecologische bekering’ wordt genoemd.

‘Tijd vooruit’

Een eenvoudig beginpunt daarvoor, volgens CAFOD-directrice Christine Allen: “Lees Laudato Si’ nog eens. Je zult versteld staan. Het was zijn tijd ver vooruit. Deze pauselijke encycliek helpt ons in te zien dat we deel uitmaken van een grotere wereld wereld, en dat we evenzeer deel uitmaken van de oplossing als van het probleem, en dat het aan ons is om te beslissen aan welke kant we staan.”

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.