Paus Franciscus creëert vandaag dertien nieuwe kardinalen. De bordjes in het kardinaalscollege worden daarmee verhangen, maar wie denkt dat Franciscus de Italianen achterstelt, heeft niet goed geteld.
De Filipijnse aartsbisschop José Advincula en de apostolisch vicaris van Brunei, Cornelius Sim, hebben afgezegd. Aartsbisschop Wilton Gregory van Washington durfde het risico wel te nemen en is dus in Rome. Het consistorie vandaag, waarbij paus Franciscus dertien nieuwe kardinalen creëert, is dit keer vanwege de coronacrisis anders dan anders.
Negen van hen zijn onder de tachtig en hebben dus stemrecht in een conclaaf na het eventuele overlijden of terugtreden van de huidige paus. Vanwege corona zal een aantal van hen de rode bonnet in eigen land ontvangen. In Rome zelf mogen maar weinig gelovigen bij de plechtigheid aanwezig zijn.
Na bijna acht jaar pontificaat en zes consistories (dat van vandaag is zijn zevende) heeft Franciscus zijn stempel al wel gedrukt op de groep kardinalen die zijn opvolger zullen kiezen. Hij heeft voorrang gegeven aan landen in de periferie, aan aartsbisschoppen met een sterk pastoraal karakter en aan de minder vertegenwoordigde continenten.
Door zijn toedoen is het aantal kardinalen uit Zuid-Amerika, waar de meerderheid van de wereldwijde katholieken woont, toegenomen, net als het aantal kardinalen uit Afrika en Azië.
Daarentegen heeft Franciscus het aantal Europese kardinalen doen afnemen. Hij heeft curiebisschoppen en traditionele Italiaanse kardinaalszetels (Venetië, Turijn) genegeerd en heeft verschillende priesters die nog niet eens bisschop waren, kardinaal gecreëerd.
Maar wie denkt dat de Argentijnse paus Italië de laatste jaren heeft willen afstraffen, zit ernaast. Ja, hij heeft ongewone keuzes gemaakt, en ja, hij heeft carrières in de knop gebroken, maar Italië staat nog altijd op de eerste plaats.
“Franciscus heeft voorrang gegeven aan landen in de periferie”
Tweet dit!
Weliswaar waren niet alle Italiaanse kardinalen de afgelopen jaren bij een Vaticaans schandaal betrokken, maar er was ook geen schandaal waarbij geen Italiaanse kardinaal betrokken was. Na een grote schoonmaak lijkt de paus er desondanks van overtuigd dat de Italianen nog steeds een zeker evenwicht en een bepaalde scherpzinnigheid bezitten.
Na het consistorie van vandaag zijn 23 van de 128 kiesgerechtigde kardinalen Italiaan, dus nog steeds de grootste groep.
Na Johannes Paulus I, die in 1978 overleed, zijn er geen Italiaanse pausen meer geweest. Het is een teken van het universele karakter van de Kerk, maar ook van het feit dat de Italiaanse kardinalen bij de conclaven onderling te verdeeld waren om één kandidaat uit eigen land te steunen. Na het vertrek van Angelo Becciu (ontslagen door de paus vanwege zijn betrokkenheid bij financiële schandalen) is de groep nu echter behoorlijk homogeen.
Het is de Heilige Geest die de volgende paus uitkiest als het moment daar is. Maar wie de dynamieken rond een conclaaf kent, weet dat het spel vaak bepaald wordt door goed georganiseerde minderheden die in staat zijn om vanaf het begin één kandidaat te kiezen van wie zeker is dat die een brede steun weet te vergaren.
En Franciscus, de Zuid-Amerikaanse paus met Italiaanse wortels, lijkt de Italianen minstens een goede kans te willen geven. (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
