Met zijn aanwezigheid op Instagram en X onderkent paus Leo XIV het belang van directe online communicatie. Sinds zijn verkiezing duikt zijn gezicht bovendien opvallend vaak op in posts en memes. Wat betekent de moderne socialemediacultuur voor het imago van de paus?
Het Dicasterie voor Communicatie maakte in een persbericht bekend dat paus Leo XIV kiest voor een actieve aanwezigheid op sociale media via de officiële pauselijke accounts op Instagram en X. De accounts worden beheerd door Vatican Media.
Dit bericht op Instagram bekijken
Op Instagram is de nieuwe pauselijke pagina te vinden onder de naam @Pontifex. Dit is het enige officiële pausaccount op het platform, dat eigendom is van Meta. Zijn eerste post bevatte een reeks foto’s uit de eerste dagen van zijn pontificaat, begeleid door het onderschrift:
“Vrede zij met u allen! Dit is de eerste groet van de Verrezen Christus, de Goede Herder. Ik zou willen dat deze vredesgroet weerklinkt in jullie harten, in jullie families en onder alle mensen, waar ze zich ook bevinden, in elke natie en over de hele wereld.”
Vanaf het moment dat paus Leo XIV voor het eerst op het balkon van de Sint-Pieter verscheen, barstten sociale media los met foto’s, video’s en reacties. Oude beelden van hem als jonge seminarist en ontmoetingen met zijn voorgangers werden massaal gedeeld.
Op Peruaanse pagina’s verschenen talloze memes waarin de paus wordt afgebeeld met lokale gerechten en drankjes, zoals ceviche en Inca Kola, en afbeeldingen die spelen met het Spaanse woord papa, dat zowel ‘paus’ als ‘aardappel’ betekent. Deze memes maken de paus toegankelijker.
Op 14 mei ontving paus Leo XIV de Italiaanse tennisser Jannik Sinner in het Vaticaan. De ontmoeting, gefilmd door Vatican News en gedeeld op Instagram, ging snel viraal. Sinner was blij met de sportieve interesse van de paus: “Goed dat we een paus hebben die onze sport leuk vindt.”
Dit bericht op Instagram bekijken
De paus, zelf een enthousiaste tennisliefhebber, feliciteert Sinner in het filmpje met zijn winst in de halve finale van de Italian Open. Tijdens het warme en luchtige gesprek krijgt de paus een wit tennisracket cadeau. Hij grapt meteen dat hij zo mee kan doen aan Wimbledon.
De wijze waarop paus Leo XIV via sociale media wordt gepresenteerd en omarmd, markeert een opvallende verandering ten opzichte van eerdere pontificaten. Toen paus Franciscus in 2013 werd gekozen, stond de digitale wereld nog in de kinderschoenen. Sociale media waren toen wel aanwezig, maar veel minder dominant en geïntegreerd dan in 2025.
Vandaag de dag zijn platforms als Instagram, X en TikTok onmisbare instrumenten voor communicatie en beeldvorming. De enorme aandacht voor de verkiezing van paus Leo XIV laat zien hoe het pausdom zich bewust en strategisch positioneert binnen deze digitale cultuur. Zo ontstaat een persoonlijker, directe lijn tussen de paus en de wereld – vooral met jongere generaties.
Ook paus Franciscus was actief op Instagram en X. Hij plaatste ongeveer 50.000 berichten, vooral fragmenten van toespraken op X en foto’s van publieke optredens op Instagram. Alleen al in 2020 werden zijn socialemediaposts meer dan 27 miljard keer bekeken.
Volgens het Dicasterie boden deze berichten “bijna dagelijkse begeleiding tijdens het pontificaat van paus Franciscus met korte boodschappen van evangelische aard en aansporingen ten gunste van vrede, sociale rechtvaardigheid en zorg voor de schepping.”
Benedictus XVI was de eerste paus die een account op sociale media opende. Op 12 december 2012 plaatste hij zijn eerste bericht op wat toen nog Twitter heette. Met zijn tweet luidde hij een nieuw tijdperk in: “Beste vrienden, ik ben blij dat ik via Twitter met jullie in contact kom. Dank jullie wel voor jullie gulle reactie. Ik zegen jullie allemaal vanuit mijn hart.”
Toen Franciscus werd gekozen, nam hij het Twitter-account van zijn voorganger Benedictus over. Zijn eerste tweet luidde: “Beste vrienden, ik dank jullie vanuit mijn hart en vraag jullie om voor mij te blijven bidden.”
Op 19 maart 2016, het Hoogfeest van Sint-Jozef, breidde de paus zijn digitale aanwezigheid uit met het Instagram-account @franciscus. Zijn eerste post was een foto waarop hij knielend bidt, met het onderschrift “Bid voor mij” in meerdere talen.
Volgens het Dicasterie blijft het Instagram-account van de overleden paus toegankelijk als herdenkingsarchief, terwijl zijn berichten op X worden gearchiveerd op een speciale pagina van de officiële website van de Heilige Stoel.
De groeiende aanwezigheid van pausen op sociale media toont een verschuiving in de manier waarop de Kerk verbinding maakt met de wereld. Het maakt de paus ‘menselijker’ en de Kerk beter bereikbaar voor jongere generaties, die nieuws en inspiratie vooral via sociale media zoeken. Tegelijk opent het nieuwe mogelijkheden voor betrokkenheid, transparantie en gemeenschap.
Het digitale pausdom vormt zo een brug tussen traditie en de moderne cultuur – een brug die de Kerk uitnodigt om relevant te blijven en haar boodschap te laten klinken in het hart van deze tijd.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
