De paus geeft vrouwen officieel toegang tot het priesterkoor. Met het maandag gepubliceerde Spiritus Domini, verandert hij het kerkelijk recht en kunnen ook vrouwelijke leken formeel lector en acoliet worden.
Vrouwen zullen dus, met een mandaat van de bisschop, de lezingen tijdens de vieringen kunnen voorlezen en de Mis kunnen dienen en de communie uit kunnen reiken. In veel parochies wereldwijd gebeurde dit overigens al.
Tot nu toe werden deze taken echter zonder een officieel mandaat uitgevoerd, in navolging van wat paus Paulus VI in 1972 bepaalde. Hij schafte toen de ‘lagere wijdingen’, waaronder de functies van acoliet en lector, af en besloot om de toegang ertoe te beperken tot mannen. Hij beschouwde deze dienstwerken als een voorbereiding op een eventuele toelating tot de diaken- of priesterwijding.
Het nieuwe motu proprio van paus Franciscus wijzigt Canon 230 van het kerkelijk wetboek. In de nieuwe formulering staat: “Leken die over de door een decreet van de bisschoppenconferentie bepaalde leeftijd en gaven beschikken, kunnen door de voorgeschreven liturgische ritus vast aangesteld worden tot de bediening van lector en van acoliet.”
In de nieuwe formulering vervalt de specificatie “van mannelijk geslacht”, die tot nu toe vermeld stond.
De paus legt ook uit dat “de kans bieden aan leken van beide geslachten om toegang te krijgen tot de bediening van acolitaat en lectoraat, krachtens hun deelname aan het priesterschap van de gedoopten, de erkenning door een liturgische daad zal doen toenemen van de kostbare bijdrage die vele leken, ook vrouwen, sinds lange tijd bieden aan het leven en de missie van de Kerk”.
Het besluit van de paus is de vrucht van “de onderscheiding die is ontstaan tijdens de laatste bisschoppensynodes”, met name die van oktober 2019 over de Amazone. Daarbij werden felle discussies gevoerd over de mogelijkheid om vrouwen te wijden.
Na die synode besloot Franciscus om een nieuwe commissie in het leven te roepen over vrouwelijke diakens, nadat een eerdere commissie in 2016 niet tot een conclusie was gekomen.
Maar noch de commissie over de zogenaamde ‘diaconessen’, noch het nieuwe motu proprio betekent een stap richting het openstellen van de priesterwijding voor vrouwen, zoals sommige bisschoppenconferenties vragen, om te beginnen de Duitse. Voorzitter Georg Bätzing pleitte onlangs nog voor gelijke rechten voor vrouwen in de Kerk.
Met betrekking tot dit punt heeft Franciscus altijd verwezen naar de kerkelijke leer van zijn voorgangers. Ook in Spiritus Domini verduidelijkt hij dat deze lekenbedieningen “essentieel anders zijn dan het gewijde ambt dat men ontvangt door het sacrament van de wijding”.
In een brief aan de prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer, kardinaal Luis Ladaria, citeert de paus expliciet de woorden van Johannes Paulus II. Die bepaalde dat “ten opzichte van de gewijde ambten, de Kerk op geen enkele wijze bevoegd is om vrouwen toe te laten tot de priesterwijding”.
Voor ambten of bedieningen waarvoor geen wijding nodig is, zoals lectoraat en acolitaat, is het volgens Franciscus “vandaag mogelijk en opportuun om dergelijke terughoudendheid te overbruggen”.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
