Ik denk dat de meeste mensen het wel over eens zijn dat liefde fundamenteel is om gelukkig te worden, zeker onder christenen. Onze God is pure liefde, zoals Johannes schrijft in een van zijn brieven, en in het Evangelie worden we continu aangespoord om lief te hebben.

In de praktijk blijkt dit echter niet zo eenvoudig te zijn. Je hoeft maar even het nieuws te checken om tot die conclusie te komen. Er is helaas veel gebrek aan liefde in de wereld.

Er valt veel te zeggen over wat liefde is en hoe je het in de praktijk kunt brengen. Ik wil me voor nu beperken tot een aantal ontdekkingen die ik door de jaren heen heb gedaan, in de hoop dat het jou kan helpen om er op een dieper niveau over te reflecteren.

Je hart openstellen

De eerste ontdekking is dat je eerst moet leren hoe je liefde kunt ontvangen voordat je liefde kunt schenken aan anderen. Je moet je hart eerst openstellen voor liefde voordat je jouw hart kunt geven aan iemand anders. En mijn ervaring is dat dit niet altijd makkelijk is. Sterker nog, dit kan echt een uitdaging zijn, want het betekent dat je afhankelijk bent van het geschenk dat je van anderen ontvangt. Het betekent dat je iemand moet binnenlaten in jouw hart zonder dat je het verdient.

In het Evangelie lezen we iets heel heftigs, namelijk dat Jezus beweert dat er een zonde is die niet vergeven kan worden – de zogenoemde “zonde tegen de Heilige Geest”. Je zondigt tegen de Heilige Geest wanneer God jou zijn barmhartige liefde schenkt en jij dat afwijst. Wat je dan zegt tegen God is: “U kunt mij niet redden. U kunt mij niet vergeven.”

Met andere woorden, als je niet ontvankelijk bent voor onverdiende en gratis liefde, dan zal jouw leven eindigen in een hel, want God zal je niet dwingen om zijn liefde te ontvangen. Hij zal nooit de deur van jouw hart forceren om binnen te komen.

Een soort muur

De tweede ontdekking die ik met je wil delen bouwt voort op de eerste: je kunt dan wel veel liefde proberen te schenken aan iemand, maar de ander moet er ook open voor staan. Misschien heb je ook weleens meegemaakt (bijvoorbeeld op je werk of op school) dat je probeert om een goede relatie met iemand op te bouwen, maar dat het gewoon niet lukt.

Niet per se omdat jij of die ander het slecht bedoelen, maar omdat je gewoon niet bij de ander binnenkomt. Of misschien ken je iemand die veel lijdt en daardoor in zichzelf getrokken is. Je probeert interesse te tonen en liefde te geven aan die persoon, maar je ervaart dat er een soort muur is in die persoon waar je niet doorheen komt.

De ander begrijpen

Een derde en concluderende ontdekking is scherp samengevat door de heilige Jozefmaria Escrivá: Meer dan in het “geven”, bestaat de liefde in het “begrijpen”. Iemand zal je om hulp vragen als diegene ervaart dat hulp nodig is en als diegene ervaart dat jij daarbij kunt helpen. Iemand zal je binnenlaten in hun hart als hij of zij zich gewaardeerd en begrepen voelt door jou.

En als je je afvraagt hoe je ervoor kunt zorgen dat iemand zich meer begrepen en gewaardeerd voelt door jou, dan deel ik graag het volgende advies met je: neem de tijd om naar die persoon te luisteren zonder te oordelen. Stel vragen vanuit een oprechte belangstelling.

Kom niet met oplossingen en meningen, behalve als er expliciet om wordt gevraagd. Ik ben ervan overtuigd dat je meer van diegene zal houden en, nog belangrijker, dat die persoon zich echt geliefd zal voelen door jou.

Paul Graas is expert in karaktervorming en begeleidt jongeren bij het ontwikkelen van een persoonlijke relatie met Jezus. Hij schrijft maandelijks een column voor KN Jong.