In deze derde week van september is het zichtbaarder dan ooit: de politieke arena is soms net een kerk – met eigen rituelen en liturgische gewaden, met geschreven en ongeschreven regels, met tradities waarover buitenstaanders de wenkbrauwen fronsen. Extra duidelijk is dat nu er nieuwe verkiezingen naderen.

Parlementslatijn

Bij de presentatie van de Miljoenennota dinsdag regeerde de eensgezindheid; een zelfverzekerd kabinet sprak over investeringen om de crisistijd te boven te komen. Maar dezelfde bewindvoerders die elkaar op Prinsjesdag amicaal op de schouders slaan, proberen elkaar de volgende dag in omfloerst parlementslatijn onderuit te halen – want hé, verkiezingen… We vallen elkaar niet af, maar intussen…

Interessant is daarbij het dilemma voor de christelijke coalitiepartners. CDA en ChristenUnie hebben volle bak meegedaan aan wat de laatste maanden een crisiskabinet is geworden. Hugo de Jonge en Mark Rutte leken zo onafscheidelijk, dat kiezers bijna vergeten zijn dat ze tot een andere partij behoren. Ze moeten elkaar nu voorzichtig af gaan vallen – geeft niet, ook dat hoort bij de Haagse liturgie voor de verkiezingstijd.

Veeg uit de pan

De Jonge deed het in zijn Abel Herzberglezing; een ronkend pleidooi voor solidariteit, gemeenschapszin en een sterk maatschappelijk middenveld, en vooral ook: een veeg uit de pan naar het (neo-)liberalisme van coalitiegenoten VVD en D66. Gert-Jan Segers van de ChristenUnie lanceerde ongeveer gelijktijdig een manifest waarin hij de ‘homo economicus’ hekelt en pleit voor een radicale omslag.

Gaan CDA en ChristenUnie, als de verkiezingsuitslag dat straks toelaat, opnieuw regeren met de liberalen? Natuurlijk, en gelijk hebben ze. De Jonge gaf er al een verhulde apologie voor toen hij in de genoemde Herzberglezing pleitte voor een politiek van het midden – “niet als plaatsaanduiding tussen links en rechts, maar als de plek waar verschillen worden beslecht en we oplossingen vinden waar iedereen wat aan heeft, over partijgrenzen heen”.

Cynisch handjeklap

Dat is een groot goed, maar de strijd om de principes moet juist nu méér zijn dan wat grote maar holle woorden voor de bühne. De christelijke regeringspartijen zijn als een lekke gieter afgegaan in het cynische handjeklap rondom de Moria-deal. Segers’ ChristenUnie zegt beschaamd dat er niet meer inzat, het CDA van De Jonge probeert de deal tot overmaat van ramp nog recht te praten ook. Maar het is hoe je het ook wendt of keert een knieval van de christelijke politiek voor de liberale boekhouderscultuur – hier een mensenleven erbij, daar een mensenleven eraf.

Prima dat De Jonge en Segers nu kritiek leveren op het liberalisme, en het eigene van christelijke politiek proberen te laten zien. Maar laat het meer zijn dan Haagse verkiezingsliturgie, laat ze het menen, en laat ze ook een duidelijke, principiële grens trekken: natuurlijk, we zijn altijd bereid te onderhandelen en meningsverschillen te overstijgen, maar deze waarden zijn voor ons niet onderhandelbaar. Dan nog liever de oppositie in – ook die heeft immers een eerbiedwaardige rol in de politiek van het midden.

Meer lezen? Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad nr. 38 van 18 september 2020. In dit nummer verder onder meer: Interview | Lode Van Hecke, de monnik-bisschop van Gent: “Een goede bisschop geeft zichzelf, resultaat is secundair.” Reportage | “We zijn het nog niet verleerd!”: kerkkoren pakken de draad weer (voorzichtig) op. Achtergrond | China-expert Bernardo Cervellera over de waarschijnlijke verlenging van de deal tussen Rome en Beijing. “Tot nu toe heeft die het Vaticaan weinig gebracht.” Verder lezen? Bestel dit nummer los via onze webwinkel of abonneer je nu op KN!