Laatst was ik in een parochie in Nijmegen uitgenodigd om deel te nemen aan een tweegesprek over de synodezitting die vanaf vandaag in Rome plaats zal vinden. Kort voor het zover was, belde de organisator me in lichte paniek op: mijn medespreekster zou om privéomstandigheden verhinderd zijn, en of ik dan misschien als enige spreker wilde optreden. Op basis van haar eerder gedeelde aantekeningen zou ik dan ook haar inbreng kunnen meenemen in mijn verhaal.
Ik stemde in en stortte me in mijn voorbereidingen geheel op haar verhaal. Op het allerlaatste moment hoorde ik dat de andere spreekster gelukkig toch nog zelf kon komen. Voor het publiek moest ik me toen wel direct verontschuldigen: ik wist beter wat mijn gespreksgenoot ging zeggen, dan wat ik zelf ging zeggen.
Dat bleek uiteindelijk een zegening te zijn. Ik was minder bezig geweest met wat ik zelf zo nodig zeggen moest, kon alle ruimte geven aan het verhaal van de ander, daarop reflecteren en zonder geldingsdrang reageren. Misschien is dat wel de kern van de synodale ervaring waar die hele synode over gaat: dat je je eigen vooringenomenheden laat varen, eerst eens goed kauwt op andermans woorden. Het gaat daarbij niet om de concrete ‘opbrengsten’ van zulke ontmoetingen: de ontmoetingen zelf zijn de opbrengst.
Dat klinkt allemaal lieflijk en idealistisch – halleluja, zie ons eens harmonieus wezen met elkaar – maar in werkelijkheid is het een rommelig en hobbelig proces. Want van nature hechten we toch meer belang aan onze eigen zienswijze dan aan die van een ander. We kunnen helemaal niet zo goed omgaan met andere opvattingen en gewoonten dan de onze.
Dat zit vaak zelfs niet eens in grote, wezenlijke verschillen – eerder maken we een enorm punt van kleine verschillen. Hoe vaak hoor je in een parochie niet fluisteren, dat ‘die lui’ van de buurparochie ‘te vroom’ of ‘te vrijzinnig’ zijn, dat hun liturgie te rommelig of juist te strak is, hun pastoor een net iets grotere kwibus dan de onze, hun koor net iets valser, enzovoort.
Maar dan moeten we door kerkkrimp en parochiefusies toch ineens samenwerken met die kwibussen van hiernaast – en dan? Of op grotere schaal: door mondialisering moeten we door één deur met geloofsgenoten ver weg, met vaak heel andere zeden en gebruiken – en dan? Daar gaat de bisschoppensynode over.
En precies daarom wordt er ook met zo veel argwaan en ongeduld naar gekeken door velen. Allemaal leuk en aardig, al die verschillende meningen, zolang iedereen aan het einde van de rit maar precies zo denkt en doet als ‘ons soort mensen’. Kom paus, maak eens vaart met het inwilligen van mijn wensenlijstje.
Maar dan willen we toch weer ‘opbrengsten’, stellen we ons de vraag of ‘ze’ in Rome wel echt naar ‘ons’ gewone gelovigen hebben geluisterd (lees: hebben we wel onze zin gekregen)? Het antwoord zal waarschijnlijk zijn: niet, nauwelijks, het was allemaal maar loos gepraat. Maar veranderingen komen niet van bovenaf, maar van binnenuit. Die gesprekken in Rome deze maand zijn boeiend en belangrijk, maar de echte synode vindt permanent plaats tussen onszelf en de kwibussen van hiernaast.
 |
Lees meer!Dit artikel is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad van deze week. |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
