Eigenlijk heel christelijk, dat de Stichting Ideële Reclame (SIRE) aan het begin van deze Veertigdagentijd een campagne start die inzet op persoonlijke gedragsverandering.
Onder de noemer #DOESLIEF wordt ons via radio- en tv-spotjes en billboardreclames voorgehouden dat wij best eens wat vriendelijker mogen zijn tegen onze medeburgers – in het verkeer, op straat, in de supermarkt en ook via sociale media.
De voorbeelden die erbij genoemd worden zijn herkenbaar genoeg: scheldpartijen op Twitter, bumperkleven, het bespuwen van conducteurs in de trein, maar ook ogenschijnlijk onschuldiger het negeren van de caissière. Niemand is daar vóór – behalve wellicht de mensen die het doen; maar die zullen er een goed excuus voor menen te hebben of het niet in de gaten hebben – dus niemand kan ook echt tégen de strekking van de campagne zijn.
Dat roept dan vooral de vraag op: waarom überhaupt nog een campagne houden? Mensen die er van overtuigd moeten worden dat zij wel eens wat liever mogen zijn, bereik je niet met zulke spotjes. Mensen die al lief zijn, bevestig je enkel in hun gelijk.
Misschien is dat laatste het eigenlijke probleem, en de reden dat het tóch goed is dat SIRE het op de agenda zet. Uit enquêtes van onderzoeksbureaus als het CBS en SCP blijkt iets merkwaardigs. Steeds meer mensen maken zich zorgen over de teloorgang van de goede manieren, maar tegelijkertijd daalt het aantal mensen dat zegt zélf wel eens respectloos te zijn benaderd.
Kortom: we hebben de indruk dat het onfatsoen in de samenleving toeneemt, maar zelf maken we het steeds minder mee – en uiteraard zijn we zelf nóóit onfatsoenlijk, dat zijn steeds anderen. De splinter en de balk: we hoorden er afgelopen zondag nog over in de evangelielezing. De zondaar bekeert zich gemakkelijker dan wie meent zonder zonden te zijn.
We moeten ons eigenlijk niet te veel blindstaren op de uitwassen die in zulke campagnes genoemd worden. Ik neem aan dat de meesten van u nog nooit een conducteur bespuugd hebben of een hulpverlener hebben bedreigd. Maar dat wil nog niet zeggen dat de boodschap niet aan ons gericht is.
Er bestaat een alledaags soort onfatsoen, dat trivialer lijkt maar veel vaker voorkomt, en misschien wel meer consequenties heeft dan de extreme horkerigheid. Niet groeten, geërgerd doen, kortaf zijn, mensen moedwillig negeren, in onszelf gekeerd zijn. We maken ons er allemaal weleens schuldig aan. Soms ook uit wantrouwen, uit angst zelf slecht behandeld te worden. Maar we maken dan deel uit van het probleem; het afkalven van omgangsvormen, van wellevendheid.
Zijn er geen belangrijkere problemen op de wereld? Vast wel, maar ik denk dat we de schade van onvriendelijkheid en anderzijds de kracht van de deugd – of misschien liever de genade – van vriendelijkheid niet moeten onderschatten.
Vriendelijkheid vormt ons wezenlijk. En bovendien is het iets waar we zelf heel gemakkelijk iets aan kunnen doen, anders dan aan al die enorme wereldproblemen en grote maatschappelijke trends. Het is niet moeilijk om iemand aan te kijken, te glimlachen, te groeten. #DOESLIEF, doe ‘es lief: we moeten het niet tegen anderen zeggen, maar tegen onszelf.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
