Een proefballon is doorgaans zo sterk als z’n zwakste metafoor, en dat is het enige dat ik aan te merken heb op het pleidooi van ChristenUnie en NSC om een “rode knop” in te voeren waarmee jongeren op hun achttiende alle verzamelde online data uit hun kinderjaren kunnen wissen.
Bij rode knoppen denk ik aan een wereldleider die een atoomoorlog ontketent of aan de burgemeester van Gotham City die de hulp van Batman inroept. Niet aan bescherming van kinderen in de online omgeving.
Het “recht op vergetelheid”, die term wordt ook gebruikt in de initiatiefnota die Kamerleden Don Ceder en Jesse Six Dijkstra schreven over dit onderwerp, en dat vind ik persoonlijk al veel fraaier. Een soort digitale absolutie kun je het ook noemen. Ook na z’n achttiende zou ieder mens er gebruik van moeten kunnen maken.
In die nota staat nog veel meer interessants dan die rode knop. Over het “recht op voorziening en participatie” bijvoorbeeld, en over het creëren van goede “derde plekken” voor de jeugd. Met zo’n derde plek wordt een laagdrempelige gemeenschappelijke ontmoetingsplaats bedoeld naast thuis en school, zoals een vereniging of kerk.
Voor steeds meer jongeren is de online wereld hun derde plek geworden. Daar zitten ook heus wel positieve kanten en mogelijkheden voor gemeenschapsvorming aan. Maar toch: “Het gebrek aan non-verbale communicatie en de vluchtigheid van online interacties zorgen ervoor dat jongeren juist minder diepgaande sociale banden ontwikkelen”, stelt de nota terecht.
Paus Franciscus zei het ook scherp in zijn videoboodschap bij zijn gebedsintentie van april: “Het scherm doet ons vergeten dat er echte mensen achter zitten die ademen, lachen en huilen. Wat zou ik graag willen dat we minder naar schermen tuurden en elkaar meer in de ogen keken! Er is iets mis als we meer tijd doorbrengen op onze mobiele telefoons dan met mensen.”
Dan kun je zeggen: dat is allemaal maar zinloos gemopper, tegen deze maatschappelijke ontwikkeling is toch geen kruid gewassen. Ook de initiatiefnota van Ceder en Six Dijkstra bevat voorstellen die ongetwijfeld lastig te realiseren zijn, en zelfs als ze gerealiseerd kunnen worden weinig effectief zullen blijken te zijn. Maar zelfs als hun proefballonnetje knapt, verdient dit debat het om grondig en ernstig gevoerd te worden.
Want wat het probleem zo prangend en moeilijk oplosbaar maakt, is dat hier niet gaat om bescherming tegen uitwassen van de online wereld, maar tegen de gehele dynamiek van die online wereld zelf.
Het gaat niet zozeer om kinderlokkers of oplichters of andere ondergrondse praktijken. Probleem is juist dat tal van heel gewone bedrijven zich bedienen van heel gangbare en legale mogelijkheden die reclame en marketing bieden om hun product of dienst aan de man te brengen. Maar die kinderen daarmee wel complexen aanpraten over hun uiterlijk of identiteit, verslaafd maken aan hun apparaten of ze in de schuldsanering duwen door impulsaankopen.
Daar bestaan geen rode knoppen tegen, anders hadden ouders die allang ingedrukt.
 |
Lees meer!Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad van deze week. |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
