Het was natuurlijk geen toeval dat alle zeven Nederlandse bisdommen plus het militair ordinariaat (zeg maar het ‘legerbisdom’) daags voor Pinksteren hun synoderapporten publiceerden. Uit alle verslagen van de ‘luisterfase’ van de wereldwijde bisschoppensynode spreekt een oprecht verlangen naar een ‘Pinkstermoment’; een wedergeboorte van de Kerk die zich in onze tijden en streken opnieuw verstaanbaar weet te maken.
In alle nuchterheid moeten we tegelijkertijd vaststellen, dat dat Pinksteren nog lang niet is aangebroken voor de Nederlandse kerkprovincie. De meningen en kerkvisies die worden aangedragen lopen soms mijlenver uiteen. Opvallend vaak beginnen de zinnen van de rapporten met formuleringen als: “Veel mensen geven aan…” of “Velen vinden…”.
“Er zijn en blijven meningsverschillen over leer en regels, en die poets je niet weg - maar ze zijn wel secundair”
Tweet dit!
Deze ‘velen’ duiden echter eerder op innerlijke verdeeldheid dan op eensgezindheid, zoals die onreine geest die in het Marcus-evangelie tegen Jezus zegt: “Mijn naam is Legio, want wij zijn met velen.” Velen zijn het vooral oneens met elkaar. Of verstaan elkaar op z’n minst slecht.
Is dat een onoplosbare spraakverwarring? Kunnen de rapporten in de la omdat we moeten concluderen dat Nederlandse katholieken het kennelijk toch nergens eens over kunnen worden? Dat denk ik toch niet. Want er is wel degelijk gedeelde pijn én gedeeld verlangen.
De gedeelde pijn: “Eenzaamheid in het geloof en onmacht om het door te geven”, zoals het rapport van het bisdom Breda het kernachtig formuleert. Het bisdom Den Bosch voegt daar de pijn van een “taalbarrière” aan toe: “Veel mensen hebben het idee dat zij de taal om te kunnen spreken over hun geloofsbeleving niet voldoende beheersen.” Het gedeelde verlangen, opnieuw in de woorden van het Bredase rapport: “Er is een verlangen om het geloof door te geven.”
Natuurlijk is er vervolgens onenigheid over hoe je dat precies doet: door lossere, meer eigentijdse liturgie, zegt de een; juist door een strakkere, meer traditionele liturgie, zegt de ander; meer vreugde in de vieringen of meer aandacht voor diaconaat, zegt een derde.
Maar met die diversiteit kan de katholieke Kerk prima omgaan; het is en-en, niet of-of; dus feitelijk is die roep om meer liturgische diversiteit zo omstreden niet. Hetzelfde geldt voor de roep om meer en betere vorming, catechese, geloofsverdieping, die in zo’n beetje alle rapporten zeer uitdrukkelijk terugkomen. Daar kunnen we bij wijze van spreken vandaag nog mee beginnen, we hebben er alles voor in huis. De Kerk als “liefhebbende moeder” voor alle mensen, ook voor wie niet “perfect” zijn – zoals bisschop Jan Hendriks het in zijn nawoord bij het verslag uit Haarlem-Amsterdam verwoordt: ook dat kan in de diepste kern niet omstreden zijn.
Ja, er blijven vragen over de uitwerking, over leer en regels, en die poets je niet weg. Maar ze zijn wel secundair. De primaire vraag is: zijn wij bereid om er gewoon maar mee te beginnen? Gaan wij een uitnodigende, vormende, biddende, sociale kerkgemeenschap zijn? Heus, geen bisschop zal ons tegenhouden als dat zo is.
 |
Gratis kennismaken met KN?Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad nr. 23. Vrijblijvend kennismaken met KN? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan! |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
