Elk jaar op 8 maart wordt er wereldwijd Internationale Vrouwendag gevierd. Het is een dag die aandacht vraagt voor vrouwenrechten, gendergelijkheid en de bijdrage van vrouwen in de samenleving. En steevast duikt dan ook die andere vraag op: ‘Ja maar, wanneer is het Internationale Mannendag?’
Het is een interessante reflex, alsof de viering van vrouwenrechten een soort schuldbewuste tegenhanger vereist. Alsof erkenning een schaars goed is dat zorgvuldig verdeeld moet worden, zodat niemand te weinig krijgt.
Die reflex is niet nieuw. Het herinnert aan een breder maatschappelijk patroon: de erkenning van de ene groep roept soms de angst op dat een andere groep tekort wordt gedaan. Dit fenomeen zien we niet alleen in de samenleving, maar ook in de Kerk.
Want laten we eerlijk zijn: de rol van vrouwen in het christendom is historisch en theologisch onmiskenbaar groot, maar tegelijkertijd blijft de discussie over hun plek in de hiërarchie even hardnekkig als die eeuwige vraag naar Mannendag.
“De samenleving is bijzonder bedreven in het bekritiseren van vrouwen, ongeacht hun keuzes”
Tweet dit!
Neem bijvoorbeeld paus Johannes Paulus II, die in zijn apostolische brief Mulieris Dignitatem (1988) schreef over de unieke waardigheid en roeping van de vrouw in de Kerk en samenleving. Of paus Franciscus, die herhaaldelijk heeft benadrukt dat vrouwen een grotere rol moeten krijgen in bestuurlijke en pastorale functies binnen de Kerk, zij het binnen de kaders van de katholieke leer.
Het is een wankel evenwicht: hoe erkennen we de onmiskenbare bijdrage van vrouwen zonder dat de traditie op zijn grondvesten trilt?
Nu we het toch over wankele evenwichten hebben: de samenleving is bijzonder bedreven in het bekritiseren van vrouwen, ongeacht hun keuzes. Werk je parttime? Dan draag je onvoldoende bij aan de economie. Werk je fulltime? Dan verwaarloos je je gezin. Blijf je thuis voor de kinderen? Dan ben je ouderwets. Bouw je een carrière uit? Dan ben je te ambitieus.
Hoe je het ook wendt of keert, er is altijd wel een mening klaar. En als er één instituut is dat ervaring heeft met het balanceren tussen tegengestelde verwachtingen, dan is het de Kerk wel. Hier ligt een kans. De katholieke traditie biedt immers talloze inspirerende voorbeelden van vrouwen die leiderschap en dienstbaarheid op unieke wijze hebben gecombineerd.
Van Maria, de moeder van Jezus tot invloedrijke heiligen zoals Teresia van Ávila en Moeder Teresa, die binnen én buiten kerkelijke structuren een blijvende impact hebben gehad. Vrouwen die hun eigen weg vonden, niet omdat de samenleving of de Kerk hen een bepaalde richting uit duwde, maar omdat ze hun roeping volgden.
Misschien is dat de les die we uit deze hele discussie kunnen trekken: rechtvaardigheid en waardering zijn geen wedstrijd. Het gaat er niet om of mannen of vrouwen ‘winnen’. De Kerk leert ons dat ieder mens – man of vrouw – unieke gaven en verantwoordelijkheden heeft. Gelijkwaardigheid betekent niet dat iedereen hetzelfde pad bewandelt, maar dat ieders pad evenveel waarde heeft.
En voor wie zich op 8 maart nog steeds afvraagt wanneer Internationale Mannendag is: dat is op 19 november. Maar misschien kunnen we ons op beide dagen bezighouden met de wezenlijke vraag: hoe bouwen we een samenleving waarin iedereen gezien en gewaardeerd wordt, zonder dat de erkenning van de een als een verlies voor de ander voelt?
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
