“De Tweede Kamer is in de greep geraakt van een doorgeschoten profileringsdrang, van een permanente staat van hijgerigheid.” Dat zei Henri Bontenbal eind januari tegen zijn mede-Kamerleden tijdens het debat over het CDA-voorstel om een ‘motiequotum’ in te voeren. De partij vindt al langer dat de stortvloed van moties het parlementaire instrument bot maakt; het gaat meer om punten scoren voor de bühne dan om het echt serieus controleren van de macht, waartoe het parlement toch op aarde is.

Opleving in de peilingen

Bontenbal heeft het grootste gelijk, maar het voorstel ging roemloos ten onder; de meeste andere partijen leken er de schouders voor op te halen. Of misschien wel te denken: zolang het stemmen oplevert, profileer ik me lekker verder – dat juist een partij die zo slecht scoorde bij de laatste verkiezingen klaagt over scoringsdrang, zegt misschien genoeg.

Toch is er wel iets bijzonders aan de hand met de christendemocraten. Want inderdaad, deze partij loopt momenteel zeker niet voorop als het gaat om profilering. Zelfs met dit pleidooi tegen profileringsdrang wist men zich nauwelijks te profileren; ook in de media was de belangstelling ronduit lauw te noemen. Maar ondanks – of misschien dankzij? – dat krabbelt het CDA wel degelijk weer op in de peilingen (voor wat peilingen waard zijn).

De grote ego’s beu

Het is niet uit te sluiten dat dit komt omdat veel mensen de grote ego’s op links en rechts beu zijn. Wilders met zijn eindeloze gebluf en gebullebak via X, voorheen Twitter, nog altijd dromend dat hij eindelijk echt zelf premier kan worden. Timmermans die zich even ijdel presenteert als de grote bruggenbouwer op links, als dé grote tegenstrever van Wilders voor het Torentje.

De christelijke middenpartijen houden zich intussen wat op de vlakte in het publieke debat, vermijden de grootse beloften en spraakmakende media-optredens. Laat je eens wat meer zien en horen, ben je soms geneigd te denken.

Slow politics

Maar misschien is het juist wel goed dat men dat niet doet. Misschien is je niet al te nadrukkelijk profileren wel dé manier om je te onderscheiden in het huidige politieke landschap. Dat geeft het CDA en ook de ChristenUnie, die beide averij hebben opgelopen als ‘bestuurspartijen’, de kans om zich weer echt te bezinnen op de uitgangspunten, echt lessen te trekken uit het verleden, gewoon degelijke ‘slow politics’ te bedrijven (een term die Bontenbal in de geciteerde speech ook in de mond nam). En wie weet kan men na de dreigende implosie van Omtzigts NSC, behalve kiezers en een aantal goede en bevlogen mensen, ook weer wat katholiek-sociale principes terugwinnen van die partij.

Profileer je door je niet te profileren – de politieke spindoctors zullen vast gruwelen van die gedachte. Maar in deze “permanente staat van hijgerigheid” lijkt het mij een uitermate verfrissend alternatief.