<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
image
Commentaar

Strijd van identiteiten kent alleen maar verliezers

Anton de Wit 5 maart 2021

De vertaling van ‘inauguratiedichteres’ Amanda Gorman verhitte kortstondig het gekrakeel rondom de dorpspomp van krantencolumnisten, twitteraars en talkshowgasten.

Verontrustende denktrant

Iets trof mij in dit debat, iets dat van breder en fundamenteler belang is. Iets dat ook in verschillende gedaanten, in verschillende dorpspompdiscussies terugkomt.

image
Dichteres Amanda Gorman tijdens de inauguratie van Joe Biden. Foto: CNS photo - Kevin Lamarque, Reuters

Centraal in dit debat stond het argument dat poëzie van een zwarte dichteres het beste ook door een zwart iemand vertaald kan worden. Nog los van alles wat daar praktisch en principieel op af te dingen valt: het is een diep verontrustende denktrant.

Buitenspel

In een heel andere context klonk die ook, namelijk in het debat over afschaffing van de verplichte bedenktijd voor een abortus. Die bedenktijd zou betuttelend zijn voor vrouwen, en een geniepige manier van die vermaledijde mannen om zich alsnog te bemoeien met wat er in ’s vrouws baarmoeder gebeurt.

“Identiteitspolitiek maakt niet alleen elke politieke discussie onmogelijk, in zijn ultieme consequentie maakt het de politiek zelf onmogelijk”

Ik weet het, in vele opzichten zijn deze discussies ongelijksoortig, maar hierin raken zij elkaar: onder het mom van de emancipatie van een bepaalde groep, wordt iedereen die buiten die groep valt ook per definitie buitenspel gezet. Dat is de kwalijke kern van het hele fenomeen ‘identiteitspolitiek’. Wie er anders over denkt of er zelfs nog maar voorzichtige kanttekeningen bij plaatst, heet in de eerste discussie een ‘racist’ en in de tweede een ‘vrouwenhater’.

Basale opgave

Niet alleen maakt dit elke politieke discussie onmogelijk, in zijn ultieme consequentie maakt dit de politiek zelf onmogelijk. Politiek is toch immers die poging om de verschillende belangen die mensen en groepen mensen hebben, met elkaar in zo groot mogelijke harmonie te brengen. Identiteitspolitiek legt die basale opgave naast zich neer en maakt van politiek slechts een meedogenloze strijd van identiteiten, op leven en dood, winner takes all.

We kunnen in deze denktrant allemaal zelf kiezen welke (deel-)identiteit we het belangrijkste vinden in ons leven: onze huidskleur, ons geslacht, onze seksuele voorkeur, onze nationaliteit, ja ook ons geloof. Maar vervolgens moet je er ook helemaal voor gaan, is enkel dat nog van belang, en ieder die er anders over denkt of niet tot jouw clubje behoort, is een – vul maar in – racist, misogyn, homofoob, ketter.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

Politieke desinteresse

Wat het extra zorgwekkend maakt: uit een recent UvA-onderzoek blijkt een schrikbarende politieke desinteresse onder grote groepen jongeren. Voor de notie van democratie halen veel jongeren de schouders op. We weten aan de andere kant dat zij in hun vormende jaren bijzonder vatbaar zijn voor denken in termen van identiteit.

Als er geen hoger ideaal meer leeft, rest enkel nog eigenbelang en staat zwart onverzoenlijk tegenover wit, man tegenover vrouw, gelovig tegenover ongelovig, enzovoort.

Géén christelijke identiteitspolitiek

Het gelovige antwoord hierop kan géén christelijke identiteitspolitiek zijn. Het gelovige antwoord is een doorleefd besef van zich opgenomen weten in een hogere broeder- en zusterschap, met mensen die niet per se dezelfde huidskleur, hetzelfde geslacht of dezelfde nationaliteit, dezelfde opvattingen hebben. Geen gemakkelijke opgave, maar het alternatief is een strijd van identiteiten die alleen maar verliezers kent.

Gratis kennismaken met KN?

Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad nr. 9. Vrijblijvend kennismaken met KN? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan!

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.