<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
image
Commentaar

Tegen onwelwillend lezen is geen mediatraining opgewassen

Anton de Wit 14 januari 2022

Het was een ouderwetse heisa die ontstond over recente uitspraken van de paus over het krijgen van kinderen. Ouderwets, omdat zulke ophef ten tijde van het pontificaat van Benedictus zo ongeveer wekelijkse kost was. Aanvankelijk werd Franciscus wat welwillender bejegend, maar inmiddels ontdekken steeds meer mensen tot hun ontsteltenis dat de paus katholiek is.

Kort door de bocht

Het beproefde recept: de paus zegt iets moois, meestal naar aanleiding van de een of andere evangelietekst of een liturgisch feest, verbindt dat als een goede predikant met de dagelijkse realiteit van mensen anno nu, journalisten vatten al dat moois wat kort door de bocht samen, en slecht lezende mensen wereldwijd schieten in de verontwaardigingsmodus, omdat de paus deze of gene kwetsbare minderheid beledigd zou hebben.

“Als onbegrip en cynisme de boventoon voeren in onze reacties, creëren we een verweesd debat”

Wie de moeite neemt om gewoon eens de oorspronkelijke tekst te lezen, ziet direct dat de heisa ernstig overtrokken is, en dat de paus bij nader inzien gewoon een punt had. Precies dat is de reden dat Katholiek Nieuwsblad sinds jaar en dag de rubriek Woord van de paus kent, waarin de welwillende lezer gewoon even in alle rust kan kijken wat de paus ons eigenlijk zeggen wilde, in zijn eigen woorden.

Hond of kat belangrijker dan kind

Deze week lezen we in die rubriek Franciscus’ gewraakte tekst over vader- en moederschap. In vele oude en nieuwe media wereldwijd werd er van gemaakt: ‘De paus noemt mensen die geen kinderen willen of kunnen krijgen egoïsten, die hun hond of kat belangrijker vinden dan een kind’, en: ‘Maar één kind krijgen is kennelijk niet genoeg voor de paus, hij vraagt als een ouderwetse dorpspastoor waar de kindjes blijven – waar bemoeit hij zich trouwens mee, als kinderloze man?’

image
De paus begroet een hondenbezitter op het Sint-Pietersplein in 2018. Foto: CNS photo - Paul Haring

Ik vat – dat begrijpt u – de kritieken op mijn beurt kort door de bocht samen, en wil ook niet voorbijgaan aan de zinvolle kritiek die er best kan zijn op de woorden van de paus. Maar toch: lees ze vooral zelf even. Klopt er iets van die onwelwillende interpretatie? Toch echt niet veel. Communicatiedeskundigen hebben vast allerlei wijze meningen over hoe hij de boodschap beter had kunnen overbrengen, maar tegen onwelwillend lezen is geen mediatraining opgewassen.

‘Vaderlijke’ verantwoordelijkheid

En die boodschap is gewoon goed en waar: hoe onze verweesde wereld snakt naar mensen die hun vaderlijke (en moederlijke, maar het vaderlijke stond ditmaal voorop omdat hij over Sint-Jozef sprak) verantwoordelijkheid nemen, in letterlijke en meer overdrachtelijke zin. “Telkens wanneer iemand de verantwoordelijkheid op zich neemt voor het leven van een ander, oefent hij in zekere zin het vaderschap jegens hem uit”, zo herhaalde de paus zichzelf.

Welwillendheid hoort ook bij die ‘vaderlijke’ verantwoordelijkheid in bredere zin; dat we andermans woorden niet interpreteren vanuit onze eigen vooringenomenheden, onze eigen stellige overtuigingen en (over-)gevoeligheden, maar juist proberen te begrijpen en doorvoelen wat de ander probeert te zeggen, zelfs al zegt hij het misschien wat onhandig. Als onbegrip en cynisme de boventoon voeren in onze reacties, creëren we een verweesd debat.

Gratis kennismaken met KN?

Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad nr. 2. Vrijblijvend kennismaken met KN? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan!

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.