<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
image
Commentaar

Wat sneuvelde in Afghanistan was het westerse maakbaarheidsdenken

Anton de Wit 20 augustus 2021

Terug bij af. Dat is het overheersende gevoel bij het Afghanistan-debacle. Twintig jaar, vele duizenden mensenlevens, vele miljarden euro’s – en waarvoor? De baarden en boerka’s keren terug in het straatbeeld van Kabul.

Wat hadden we verwacht?

Logisch dat wij ons afvragen (zoals Martin Janssen ook doet deze week in Katholiek Nieuwsblad): is het allemaal voor niks geweest?

Maar misschien is het zinvol om ook eens stil te staan bij de vraag: waarvoor dachten we dat we het deden? Wat hadden we verwacht? De wereld bevrijden van terrorisme? Misschien geloofden we dat nog pal na de aanslagen van 11 september 2001, toen we de mouwen opstroopten en dachten Bin Laden wel eens even ‘uit zijn hol te roken’. Dat dat een waanidee was, hadden de meeste mensen snel genoeg door.

Zelfverzekerde westerlingen, hulpeloze Afghanen

Wat kwam er voor in de plaats? Blader eens door oude nieuwsberichten om het antwoord op die vraag te vinden: het gaat over ‘vrede en veiligheid in de regio’, ‘wederopbouw’, het ‘toerusten’ van de Afghanen op zelfstandigheid.

image
Archieffoto uit 2010: Leden van de Afghaanse nationale politie worden door ISAF opgeleid in Uruzgan. Foto: Valerie Kuypers, ANP

We zagen foto’s van zelfverzekerde westerse militairen die Afghaanse politieagenten en soldaten trainden. De Afghanen in kwestie zagen er zonder uitzondering haast komisch hulpeloos uit met hun houten oefengeweertjes.

Niet onze schuld

Dat is het beeld dat jarenlang geschetst is: die arme, onnozele Afghanen hebben ons nodig om hun te leren op eigen benen te staan en een beschaving op te bouwen waar de meisjes wél naar school mogen.

Als ze dat niet willen of kunnen, als ze bij het eerste schot van een Talibanstrijder hun klapperpistool laten vallen en op de vlucht slaan, tja, dan is het niet onze schuld, wij hebben het geprobeerd… De Amerikaanse president Joe Biden verwoordde dit sentiment op tamelijk onbeschofte wijze toen hij eerder deze week verklaarde dat de Afghanen kennelijk “niet de wil hadden om zelf voor hun land te vechten”.

Arrogantie

In een tien jaar oude reportage in The Washington Post over zo’n militair ‘wederopbouwproject’ in Afghanistan werd terloops gesproken over het moment dat de Afghanen “are scheduled to be in charge of their own destiny”, dus wanneer zij ‘volgens plan’ weer over hun eigen lot kunnen bepalen.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

De arrogantie die uit zo’n opmerking spreekt is stuitend, maar helaas wel tekenend voor het westerse zelfbeeld.

Morele zelffelicitatie

Wat in Afghanistan gesneuveld is, is dit westerse maakbaarheidsdenken, dat de wederopbouw van een land ziet als een klus die wij wel eens even zullen klaren. Dat blaakt van morele zelffelicitatie en naïef vooruitgangsgeloof. Dat meent met groot militair materieel te kunnen aanrukken om de plaatselijke bevolking te bevrijden van een barbaarse religie en stammenstrijd.

En dat pas tevreden is wanneer iedereen ter wereld doet en denkt zoals wij doen en denken – want dat is al te vaak wat we met het modewoord ‘inclusiviteit’ bedoelen, waarover Erik Borgman deze week in KN schrijft.

We zijn niet ‘terug bij af’, we zijn verder van huis.

Gratis kennismaken met KN?

Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad nr. 33. Vrijblijvend kennismaken met KN? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan!

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.