Vertoon. Misbaar. Dat hoort bij voetbal, ik weet het – maar toch… Het ging wat mij betreft wat over the top, afgelopen zondag bij de door Nederland verloren EK-wedstrijd in Boedapest.

Flauwe grappen

De adverteerders leefden zich uit met regenboogvlaggen achter hun logo’s, voetballiefhebbers trokken in het stadion regenboogvlaggen tevoorschijn. Maar kort nadat Oranje roemloos afdroop, vlogen de de flauwe grappen van andere supporters je via sociale media al om de oren: “ze speelden inderdaad als homo’s”.

Dat is het wrange: fans, adverteerders, sportbonden enzovoort doen volop aan virtue signaling (‘zie ons eens deugen!’), maar die deugdzaamheid blijkt al snel een lege huls. Het lijkt er velen vooral om te doen om zich moreel superieur te voelen aan de vermeend ‘homofobe’ Hongaren. Zijn we dat echt?

‘Anti-homowet’

Vooropgesteld: er zijn voldoende goede redenen om als Europese gemeenschap uitermate kritisch te zijn op Viktor Orbán en zijn regering, en ja, ook de rechten van homoseksuelen behoren tot die goede redenen.

Maar op de ophef over wat in onze media plots unaniem de ‘anti-homowet’ is gaan heten, valt wel het nodige af te dingen. Wat me opvalt, is dat je een stortvloed van hoogst verontwaardigde meningen kunt vinden over die wet, maar als je probeert uit te vinden wat er precies in staat, moet je goed zoeken en het vooral met indirecte aanwijzingen doen.

Niet zo schokkend

Een paar dingen maak ik daaruit op. Dat de wet primair bedoeld is om pedofilie aan te kunnen pakken. Dat het veelbesproken verbod op ‘homopropaganda’ er vooral om draait om het initiatief van de seksuele opvoeding bij de ouders te laten. En dat geslachtsveranderende ingrepen bij minderjarigen verboden worden.

Er is vast nog meer over te zeggen, maar dat klinkt toch allemaal lang niet zo schokkend en onredelijk als het wordt voorgesteld.

Fundamentele meningsverschillen

Nogmaals: wees gerust uitermate kritisch op Orbán en die wet, verschil vooral fundamenteel van mening… Maar precies dat lijkt hier op het spel te staan: het recht om over bepaalde zaken fundamenteel van mening te verschillen.

Dat speelt breder dan alleen in deze ophef over de Hongaarse wet, je ziet het bijvoorbeeld ook in de discussie rond de ‘abortusresolutie’ die het Europees parlement aannam of rondom de Italiaanse anti-homofobiewet. Mag het ene Europese land nog anders over bepaalde zaken denken dan andere Europese landen? Mogen ouders nog zelf bepalen met welke waarden en principes zij hun kinderen opvoeden? Mag een arts bepaalde ingrepen nog weigeren uit te voeren met een beroep op zijn of haar geweten?

Rode kaart

De huidige trend in Europa is om al die vragen met een stellig en onwrikbaar ‘nee’ te beantwoorden. En dat alles, o ironie, onder het mom van ‘diversiteit’ en ‘tolerantie’. Wie er anders over denkt, krijgt de rode kaart – dan buitelen de politici en opiniemakers over elkaar heen als voetballers die zich wel erg gemakkelijk laten vallen in het zestienmetergebied.

Vertoon en misbaar horen thuis in het voetbal; in een gezond publiek debat mag je iets meer nuchterheid verwachten.