Ook uit katholieke hoek klinken vele eerbetuigingen vanwege het overlijden van koningin Elizabeth II op 96-jarige leeftijd. “Haar vastberadenheid om tot het einde van haar lange leven actief te blijven, is een voorbeeld geweest van christelijk leiderschap.”
Een niet bij naam genoemde Vaticaanse official omschreef haar als “the last Christian monarch” – een frase die inmiddels veelvuldig is overgenomen in de internationale pers om de gisteren overleden koningin Elizabeth te omschrijven.
Koning Willem-Alexander, toch keurig Nederlands-hervormd, zal het niet leuk vinden om te lezen. Hij en zijn katholieke vrouw bezochten het Vaticaan ook al drie keer, maar dat heeft daar kennelijk minder indruk gemaakt.
Maar de typering is toch echt helemaal terecht: geen enkele vorst van de hedendaagse Europese koningshuizen plaatste het geloof zo nadrukkelijk op de voorgrond als Elizabeth II.
In het gebaar waarmee paus Franciscus bij zijn pausverkiezing in 2013 zo veel indruk maakte – de mensen deemoedig vragen voor hem te bidden – was de Queen hem reeds bij haar troonbestijging in 1952 voorgegaan.
Ze sprak openlijk over haar geloof, en ook achter de gesloten deuren van haar koninklijk paleis was ze zeer devoot. Zo trouw was ze in haar kerkgang, dat toen ze in oktober vorig jaar een keer een zondagsdienst moest missen in verband met een onschuldig ziekenhuisbezoekje, er direct wilde speculaties over haar gezondheid de ronde deden in de Britse pers.
Britse vorsten dragen traditiegetrouw ook de titel van “defender of the faith” en “supreme governor of the Church of England”. Anders dan bij menig voorganger van haar, waren deze titels voor Elizabeth allerminst dode letters. Ze naam haar taak als hoofd van de anglicaanse Kerk zeer serieus.
Haar jaarlijkse, zelfgeschreven kersttoespraken hadden zelfs iets van homilieën, waarin ze openlijk getuigde hoe “de leer van Christus heeft gediend als een innerlijk licht voor mij”.
Niet alleen voor de anglicaanse gemeenschap was zij van belang: geen Engelse monarch voor haar onderhield zulke warme betrekkingen met andere Kerken, waaronder ook de katholieke.
(Klik op het icoontje rechtsonder om te openen in volledig scherm)
Tijdens haar zeventigjarige regeerperiode zag ze zeven pausen de revue passeren, van wie ze er vijf ook persoonlijk ontmoette. Een jaar voor haar troonsbestijging, in 1951, bezocht ze het Vaticaan voor het eerst, waar ze door paus Pius XII ontvangen werd. Daarna volgden nog Johannes XXIII, Johannes Paulus II, Benedictus en Franciscus. Alleen Paulus VI en Johannes Paulus I moesten het zonder koninklijke visite vanuit Engeland stellen.
Om het weer even met het Nederlandse koningshuis te vergelijken: koningin Beatrix was pas in 1985 de allereerste Nederlandse vorst sinds de Reformatie die voet op Vaticaanse bodem zou zetten. Elizabeth was niet eens de eerste, dat was haar overgrootvader koning Edward VII in 1903.
Na Elizabeths overlijden gisteren klonken ook uit katholieke hoek de nodige condoleances en eerbetuigingen. “De wijsheid, stabiliteit en dienstbaarheid die zij consequent belichaamde, vaak in omstandigheden van extreme moeilijkheden, zijn een glanzende erfenis en een bewijs van haar geloof”, zei kardinaal Vincent Nichols van Westminster, voorzitter van de bisschoppenconferentie van Engeland en Wales.
Zijn Schotse collega bisschop Hugh Gilbert voegde daar aan toe: “Haar vastberadenheid om tot het einde van haar lange leven actief te blijven, is een voorbeeld geweest van christelijk leiderschap, dat blijk gaf van haar grote stoïcisme en plichtsbesef en ongetwijfeld een bron van stabiliteit en continuïteit was in tijden van grote verandering.”
Ook vanuit het Nederlandse episcopaat werden condoleances overgebracht: Elizabeth, zo schrijft bisschop Jan Hendriks op de website van het bisdom Haarlem-Amsterdam, “heeft haar geloof altijd uitgedragen in haar leven door haar getuigenissen in toespraken, bijzonder in haar persoonlijke boodschappen met Kerstmis”.
Ook meldt het bisdom dat er vanaf zaterdag een condoleanceregister getekend kan worden in de Nikolaasbasiliek in Amsterdam. Dit register zal na de staatsbegrafenis van de vorstin worden overgedragen aan de Engelse ambassade.
Paus Franciscus ten slotte stuurde een telegram geadresseerd “aan Zijne Majesteit de Koning, Charles III”.
“Ik sluit mij graag aan bij allen die rouwen om haar verlies en bid voor de eeuwige rust van wijlen de koningin en breng hulde aan haar leven van onverdroten dienstbaarheid aan het welzijn van de natie en het Gemenebest, haar voorbeeld van plichtsbetrachting, haar standvastige getuigenis van het geloof in Jezus Christus en haar vaste hoop op zijn beloften”, aldus de paus.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
