Na tien jaar intensief onderzoek in de archiefcollecties van het KDC verschijnt op 29 november het boek Leven voor een leer, de biografie van psychiater Anna Terruwe (1911-2004), geschreven door Marit Monteiro, hoogleraar cultuur- en religiegeschiedenis aan de Radboud Universiteit.
Terruwe werd in de jaren vijftig landelijk bekend vanwege een vernieuwende therapie die zij ‘bevestigingsleer’ noemde. Haar boeken werden door een breed publiek gelezen, maar ze kwam vanwege haar ideeën ook in botsing met het Vaticaan. Wie was zij?
Anna Terruwe werd geboren in een katholiek middenklassegezin in Vierlingsbeek en groeide op in Deurne. In de jaren dertig studeerde ze geneeskunde in Utrecht en in die periode kwam zij in contact met pater redemptorist Willem Duynstee (1886-1968), die voor haar als een soort mentor fungeerde.
Hij was hoogleraar rechten in Nijmegen, maar toonde ook een grote belangstelling voor psychologie. Nadat Terruwe zich in 1945 als zelfstandig psychiater in Nijmegen vestigde, was Duynstee een belangrijke medestander van haar werk.
Vanuit haar praktijk, waarin zij veel vastgelopen priesters, studenten en religieuzen begeleidde, observeerde ze dat het onderdrukken van liefde en seksualiteit kon leiden tot mentale problemen. Ieder mens heeft behoefte aan de bevestiging dat hij of zij ertoe doet. In katholieke kring werden haar ideeën echter gezien als moreel gevaarlijk.
In 1955 kreeg Duynstee vanuit Rome een verbod op contact met Terruwe en in 1956 volgde een verbod voor alle hoge geestelijken om zich te laten behandelen door vrouwelijke psychotherapeuten.
Over deze periode deed biograaf Monteiro een belangrijke ontdekking: in zijn eigen aantekeningen was Duynstee ervan overtuigd dat Anna Terruwe haar inzichten van Jezus en Maria zelf ontving. Deze persoonlijke overtuiging van bovennatuurlijke mededelingen motiveerde het tweetal om het conflict met de kerkelijke autoriteiten aan te gaan, maar bovenal wilden zij ook blijven functioneren binnen die katholieke gemeenschap waarmee zij zich zo verbonden voelden.
Volgens Monteiro was het voor Terruwe en Duynstee nooit de bedoeling geweest om zich buiten de orde van Kerk en samenleving te stellen. Zij wilden graag de moderne wetenschap verzoenen met het geloof. In 1965 werden beiden door interventie van kardinaal Alfrink weer gerehabiliteerd.
Leven voor een leer: Anna Terruwe (1911-2004) door Marit Monteiro is vanaf eind november verkrijgbaar. Gelijktijdig met de publicatie komt ook de inventaris van het Anna Terruwe-archief beschikbaar via het KDC.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
