2024 was voor Vincent Oostrijck een bijzonder jaar. Hij bracht zijn eerste dichtbundel uit, maar verloor ook zijn moeder na een slopend ziekbed. “Lijden hoort bij het leven. Jezus heeft ook geleden.”

Was Jezus de eerste socialist? Dat vraagt Frank Boeijen zich af in zijn lied Het IJs. Vincent Oostrijck (50) haalt de tekst aan om zijn eigen situatie te illustreren: de geboren Bredanaar is het kind van een katholieke moeder en een socialistische vader. “Mijn moeder kwam uit een katholiek arbeidersgezin en mijn vader juist uit een socialistisch nest. Ik ben daar een combi van, hoewel ik meer naar mijn moeders kant neig.”

Autisme

Vorig jaar verscheen zijn eerste dichtbundel Van niemand, met als ondertitel Een mens voelt zich soms verloren. “Het geloof kwam bewust minder naar voren in Van niemand. Het paste er thematisch niet bij. Ik schreef meer over mijn zoektocht naar identiteit en mijn strijd met eenzaamheid.”

Oostrijck kreeg op zijn 34ste de diagnose autisme. “Ik liep tegen dingen aan, maar ik begreep niet waarom ik dingen niet kon, waarom dingen niet lukten. Op een gegeven moment ga je dan jezelf de schuld geven. De diagnose heeft erg geholpen om dingen met terugwerkende kracht een plek te geven.”

1400 gedichten

Van niemand, dat vol met verhalende gedichten staat, schreef hij tussen 2016 en 2021. “In 2016 heb ik mijn huidige vrouw ontmoet. Ik schreef altijd al veel, maar zij heeft me gestimuleerd het echt op te pakken. In die periode heb ik wel 1400 gedichten geschreven. Ik zette weleens iets op Facebook, maar ik was niet van plan er meer mee te doen.”

Uiteindelijk stuurde hij toch een manuscript naar uitgeverij Boekscout. “Tot mijn verbazing waren ze enthousiast.”

Automatisch gelukkiger

“Het schrijven was therapeutisch. Het is niet per se een hele vrolijke bundel, maar door het donker te beschrijven word ik zelf lichter. Creativiteit zorgt ervoor dat ik meer in mijn gevoel kom, en als ik meer in mijn gevoel kom ben ik automatisch gelukkiger.”

Hij haalt niet alleen zelf steun uit zijn gedichten. “Ze geven een inkijkje in hoe iemand met autisme denkt en voelt. Of in ieder geval hoe dat bij mij werkt. Ik ken een behandelaar binnen de GGZ die mijn gedichten gebruikt. Hij leest ze bijvoorbeeld voor aan ouders van kinderen met autisme.”

Wat God is

Een tweede bundel, waarvan het schrijven volgens Oostrijck goed vordert, zal meer gedichten over het geloof bevatten. “Een specifiek gedicht gaat over wat God is, of juist niet. Daarin heb ik de spirituele, mystieke weg gekozen.”

Bij Oostrijck thuis gingen ze vroeger niet vaak naar de kerk. Wel werd hij gedoopt en deed hij zijn eerste Communie en vormsel. “Mijn moeder betaalde ook de jaarlijkse bijdrage. En de kapelaan kwam weleens langs. Bijvoorbeeld toen ik mijn arm had gebroken.”

Als volwassene heeft hij de kerkgang weer opgepakt. “Ik ben het geloof wel even kwijtgeraakt, omdat ik zo verstrikt zat in het zoeken naar mezelf en naar antwoorden. Wat is God? Hoe weet je dat Hij bestaat?” Inmiddels omarmt de dichter juist dat er meer vragen dan antwoorden zijn. “We weten niet alles, maar dat is mooi. Dat mag je ook omhelzen.”

‘Medicijn tegen verdriet’

“Ik hou heel erg van het mystieke van de katholieke traditie, van de rituelen. En van de warmte die het uitstraalt.” Bovenal vindt hij geborgenheid bij het geloof. “Het is een medicijn tegen verdriet.”

Verdriet dat er vorig jaar voldoende was. “2024 was eigenlijk een heel slecht jaar. Mijn moeder werd in april ziek. Er zat een grote tumor in haar nek. Er was nog hoop dat het goedaardig was. Ik heb toen nog een wekker gezet zodat ik op het moment waarop ze geopereerd werd de paaskaars die we thuis hebben staan kon aansteken.” De tumor bleek echter niet goedaardig, en in december overleed Oostrijcks moeder.

Ritueel

“Na de operatie logeerde ze bij mijn zus in Etten-Leur. Mijn moeder hoopte zo erg in de hemel te komen. Daar hebben we het veel over gehad. Ik las boeken aan haar voor over bijna-doodervaringen. Daar was ze heel geïnteresseerd in. Ik probeerde de angst die ze had een beetje te bezweren.”

Oostrijck herinnert zich ook hoe hij haar voeten heeft gewassen met wijwater dat hij van een medeparochiaan kreeg. “Dan ben je met een ritueel bezig, maar geef je iemand ook aandacht. Dat vond ze heel fijn.”

“Mijn moeder heeft echt geleden”, vertelt hij. “Maar lijden hoort ook bij het leven. Jezus heeft ook geleden. Natuurlijk vraag je om genezing, maar je weet dat dat niet altijd kan. Je zoekt het dan in steun bij elkaar. Als gezin zijn we er hechter door geworden.”

Tweede bundel

“Mijn tweede bundel ga ik aan mijn moeder opdragen. De titel komt ook uit een gesprek dat ik met haar had. Ze was zo ontzettend moe en vroeg aan me hoe lang ze nog door kon gaan. ‘Tot het niet meer gaat. Dan zien we wel weer verder’, antwoordde ik. En dat worden ook de titel en ondertitel van de tweede bundel.”

Of er daarna een derde bundel komt, weet de dichter nog niet. “Ik wil alles wat ik in me heb terugzien in deze tweede bundel. Alles wat ik eerder geschreven heb en wat ik de moeite waard vind. Daarna ligt het er maar net aan of er weer inspiratie komt.”