In de regio Bukeerere, niet ver van de Oegandese hoofdstad Kampala, zorgt een bescheiden schoolbus niet alleen voor veilig vervoer, maar ook voor een toekomst vol hoop voor kinderen met cerebrale parese (CP) en hun families. Pauline Herder-van Zantvliet, fondsenwerver bij MIVA, bezocht het project: “Het is ongelofelijk om te zien hoeveel verschil één persoon kan maken.”

“Selivia, of ‘Mama Paul’ zoals iedereen haar noemt, is de drijvende kracht achter een kinderopvang voor kinderen met CP”, vertelt Herder-van Zantvliet. “Haar bijnaam kreeg ze omdat mensen op de kinderopvang vaak worden aangesproken met de naam van hun kind. Haar zoon heet Paul, en zo werd zij ‘Mama Paul’.”

Zorg en aandacht

Het verhaal van Mama Paul begon enkele jaren geleden, toen ze Christina ontmoette – een jonge vrouw met CP die haar inspireerde om meer te doen voor kinderen zoals haar zoon Paul. Herder-van Zantvliet vertelt: “Christina is een ontzettend slimme vrouw. Ondanks haar beperking werd ze aangemoedigd om verder te studeren en anderen bewust te maken van de mogelijkheden bij CP.

Door Christina realiseerde Mama Paul zich dat haar zoon Paul meer verdiende dan thuis zitten en wachten tot de dag voorbij was. Zo ontstond de droom van een kinderopvang waar moeders elkaar helpen en kinderen met CP de zorg en aandacht krijgen die ze nodig hebben.”

In deze opvang werken moeders in een roulatie: terwijl de ene moeder op de kinderen past, kan de ander werken om inkomsten te genereren. Dit model zorgt niet alleen voor opvang en educatie, maar ook voor financiële stabiliteit in de gezinnen.

Hersenbeschadiging

CP is een hersenbeschadiging die op verschillende manieren kan ontstaan. In Oeganda komt het relatief vaak voor, onder andere door complicaties tijdens de bevalling of door malaria. “Malaria kan leiden tot complicaties tijdens de zwangerschap of de bevalling, of zelfs tot een miskraam”, legt Herder-van Zantvliet uit.

“Als malaria niet op tijd wordt herkend en behandeld, kan de infectie uiteindelijk de hersenen aantasten en blijvende schade veroorzaken. In Oeganda wordt dat soms ‘malaria-CP’ genoemd.” De gevolgen van CP zijn ingrijpend. Kinderen hebben last van spasmen, problemen met hun motoriek en soms incontinentie. Zelfs eenvoudige handelingen zoals eten of spreken vragen extra begeleiding.

In de opvang krijgen de kinderen daarom niet alleen fysiotherapie en oefeningen om hun spieren te trainen, maar ook speciale voeding. “Ze eten bijvoorbeeld een voedzame pap die helpt om hun spieren sterker te maken”, vertelt Herder-van Zantvliet. “Daarnaast leren ze opnieuw hoe ze zelfstandig kunnen eten en krijgen ze de begeleiding die nodig is om hun kwaliteit van leven stap voor stap te verbeteren.”

Veilig vervoer

Een groot probleem waar Mama Paul tegenaan liep, was het gebrek aan veilig vervoer. Voorheen moesten kinderen met CP achterop motoren – zogenaamde bodaboda’s – naar school worden gebracht. “Door hun spasmen moesten ze soms zelfs vastgebonden worden”, vertelt Herder-van Zantvliet. “Dat was niet alleen ongemakkelijk, maar ook gevaarlijk. Vlak voordat er veilig vervoer beschikbaar was, viel er nog een kind van de motor en brak zijn been.”

Dankzij de steun van MIVA kwam er een schoolbus. “De bus betekent dat kinderen veilig naar school kunnen, vastgezet met riemen en ondersteund door een vrijwilliger als dat nodig is. Het hele ophaalproces duurt zo’n twee uur, maar het ontlast de ouders enorm. Zij kunnen hun tijd nu gebruiken om te werken, wat bijdraagt aan een stabieler inkomen.”

Sociale verandering

De komst van de bus bracht niet alleen fysieke veiligheid, maar ook een sociale verandering teweeg. “In het begin keken de andere kinderen nieuwsgierig door de ramen naar de kinderen met CP”, vertelt Herder-van Zantvliet. “Maar nu spelen ze samen en helpen ze bij het eten geven. Sommige kinderen met CP zitten zelfs al in reguliere klassen. Ze worden niet langer als ‘anders’ gezien – ze horen er helemaal bij.”

Een prachtig voorbeeld is Zena en haar dochter Karin. “Karin kon eerst niet lopen en viel steeds om, maar dankzij de opvang en het vervoer met de bus gaat ze nu naar een reguliere schoolklas. Haar moeder Zena helpt één dag per week op de opvang en heeft met steun van de organisatie een eigen kippenboerderij opgezet, waardoor ze nu zelfstandig een inkomen verdient.”

Werk aan de winkel

Het project in Bukeerere laat zien hoe vervoer niet alleen een praktische oplossing is, maar ook bijdraagt aan bewustwording en acceptatie binnen de gemeenschap. “Mensen zien het busje rijden en herkennen waarvoor het bedoeld is”, zegt Herder-van Zantvliet. “Dat laat zien dat deze kinderen erbij horen en dat er mogelijkheden zijn om hen te ondersteunen.”

Toch is er nog veel werk aan de winkel. De droom van Mama Paul reikt verder dan de huidige opvang. “Er zijn nu zo’n 25 kinderen die geholpen worden, maar in de regio zijn er zeker 100 die dezelfde ondersteuning nodig hebben. Extra vervoer zou betekenen dat kinderen van verder weg ook de kans krijgen om naar de opvang te gaan.”

Hoop en nieuw begin

Voor Herder-van Zantvliet was het bezoek aan Oeganda een bevestiging van hoe belangrijk het werk van MIVA is. “Bij MIVA kijken we altijd naar projecten waar de behoefte het grootst is. Dit project raakte ons, omdat je ziet hoe de kinderen echt opbloeien – dat past prachtig bij het paasthema van hoop en een nieuw begin.”

Wat ze hoopt dat mensen meenemen uit dit verhaal? “Ik hoop dat mensen zich realiseren hoe groot de impact is die je kunt maken met zelfs een kleine bijdrage. Steun geeft hoop. Het laat zien dat één persoon al een enorm verschil kan maken. Neem Mama Paul: zij zorgt niet alleen voor haar eigen zoon, maar zet zich ook volledig in voor andere kinderen, zodat zij de kans krijgen om te groeien en zich te ontwikkelen. Dat is iets heel bijzonders.”

Met extra vervoer krijgen nog meer kinderen als Paul en Karin een kans op een betere toekomst. En dat is precies waar MIVA zich met de paasactie voor inzet.