Drie Missiezusters van het Kostbaar Bloed vormen sinds deze maand een nieuwe communiteit in het Brabantse Alphen. Daar gaan ze zich richten op missionaire activiteiten, waarbij ze zich door de Heilige Geest laten verrassen: “Het missieleven is altijd dynamisch, je moet altijd flexibel zijn.”

Nu er drie Missiezusters van het Kostbaar Bloed wonen, heet de voormalige priesterwoning in Alphen geen pastorie meer, maar een klooster. Sinds 1 februari vormen zusters Madeleine Bouman, Marie-Bénedicte Schildkamp en Sandra Bongonda samen een nieuwe communiteit in het hart van het Brabantse dorp.

Inmiddels zijn de verhuisdozen uitgepakt en is het klooster echt hun plekje geworden. Veel hoeft er in hun nieuwe communiteit niet meer te gebeuren; hooguit het aanbrengen van een glas-in-loodraam voor de gebedsruimte die de zusters hebben ingericht in een ruimte naast de woonkamer.

‘Vreemd fenomeen’

Voor de zusters is juist wat er buiten het klooster te doen staat veel belangrijker: zoals hun naam al verraadt, zijn de missiezusters tenslotte gericht op de wereld om hen heen. Dat is ook een van de redenen waarom hun congregatie een nieuw klooster oprichtte in Alphen.

In de afgelopen decennia verdwenen de huizen van de missiezusters verspreid over het land en bleef alleen het missieklooster in Aarle-Rixtel over. “Dan heb je het vreemde fenomeen van een regiohuis zonder ‘buitenposten’”, zegt zuster Madeleine, “terwijl in onze constituties staat dat we plaatselijke kerken moeten ondersteunen.”

Verrassing

Alphen telt iets meer dan vierduizend zielen en ligt tegen de Belgische grens, op een flink eind van Tilburg en Breda. Dat lijkt niet meteen de meest voor de hand liggende locatie voor een nieuwe missiegemeenschap; ook voor de zusters was het een verrassing dat hun zoektocht naar een nieuwe plek in Alphen is geëindigd.

“Ik dacht dat het een stad zou worden. In steden is altijd veel nodig: loop door de straten en het is duidelijk”, zegt zuster Madeleine. “Maar Alphen kwam bovendrijven; soms moet je dingen gewoon aan de Heilige Geest overlaten.”

Daaraan ging wel een uitgebreid zoekproces vooraf. De zusters hebben verschillende mogelijkheden bezocht en kregen uit diverse delen van het land locaties aangeboden, maar telkens zat dé plek er niet bij. Ze probeerden het daarom via een oproep in het bulletin van de KNR (Konferentie van in Nederland gevestigde Religieuzen). “We dachten: er sluit zo veel, misschien zijn er kleine religieuze gebouwen waar we iets mee zouden kunnen.”

Missionaire Kerk

Bisschop Jan Liesen van Breda las hun oproep en werd meteen enthousiast, weet zuster Madeleine. “Hij dacht: dat is precies wat nodig is, een missionaire congregatie in een tijd waarin we een missionaire Kerk nodig hebben.”

Bisschop Liesen nodigde de missiezusters uit en bood verschillende opties aan, waaronder dus de voormalige pastorie in Alphen. “Hier dachten we: dit is onze plek. Wat daarbij ook meespeelde, waren de woorden van een vrouw die zei: ‘Er wil toch helemaal niemand naar Alphen.’ Als helemaal niemand ergens heen wil, wordt het voor ons juist interessant.”

‘Draai maken’

De Sint Jan de Doperparochie, waarvan Alphen een van de zes kernen is, is dolblij met de komst van de drie zusters. Jochem van Velthoven, die naast pastoor in Oosterhout ook parochie-administrator in de Sint Jan de Doperparochie is: “Toen ik van bisschop Liesen hoorde over de mogelijke komst van de zusters, zei ik: ‘Dat zou geweldig zijn.’”

Het bisdom Breda zet in op de parochievernieuwingsprocessen van de Missionaire Parochie; in Alphen en omgeving moet “de draai nog worden gemaakt”, aldus Van Velthoven. De aanwezigheid en de talenten van de zusters dragen daaraan bij; alleen al het feit dat ze in de parochie zijn komen wonen, brengt iets in beweging, merkt hij.

“Niemand had ooit voor mogelijk gehouden dat bij het vertrek van de pastoor er hier een missiecongregatie voor zou terugkomen. Omdat niemand het heeft verwacht, zien mensen het nu gebeuren en denken: als het onmogelijke mogelijk wordt, dan is er nog meer mogelijk.”

Familiezondagen

In de parochie zullen de zusters een belangrijke rol gaan spelen – zuster Madeleine is ook lid van het pastorale team geworden – en zich op allerlei vlakken gaan inzetten. Zo wordt begin april al een Alphacursus opgestart, gaan de zusters zich inzetten voor de familiezondagen en voor de catechese. Zuster Sandra blijft ook haar werkzaamheden voor het Missieklooster in Aarle-Rixtel voortzetten.

De vraag wat ze hopen te bereiken, formuleert zuster Madeleine liever andersom: “Ik zou eerder zeggen: wat wil de Heilige Geest hier bereiken? Daar willen we aan meewerken. Maar waar dat op uit gaat lopen? Kom over een jaar nog eens terug, dan zie je het.”

‘Altijd dynamisch’

De zusters willen eerst vooral goed kennismaken met de mensen in de parochie, geven ze aan. Dan wordt vanzelf duidelijk welke missionaire mogelijkheden er zijn. “Missie is niet dat we hier met foldertjes voor de deur gaan staan wapperen”, zegt Madeleine.

“Wij stonden laatst voor de deur dingen uit te pakken; toen kwam er iemand voorbij en ontstond er een gesprek. Zo begint het. Het missieleven is altijd dynamisch, je moet altijd flexibel zijn.”

Die flexibiliteit is overigens zelfs tijdens het interview te merken: wanneer pastoor Van Velthoven vertelt over een ‘Q&A’ – simpelweg antwoord geven op vragen van jongeren – die hij laatst deed, slaan de zusters meteen aan. “Wat een goed idee”, zegt zuster Madeleine. “Dat moeten we hier ook doen!”