Pater Jay Flandez werkt al ruim tien jaar voor arbeidsmigranten in Hongkong. Hij is ervan overtuigd dat de Kerk tegenwoordig haar beste werk verzet op straat.
“De Kerk is niet langer het gebouw of wat erbinnen gebeurt. De kerk van vandaag is op straat.” Het zijn de woorden van pater Jay Flandez, een Filipijnse Missionaris van het Goddelijk Woord, bij ons beter bekend als de Missionarissen van Steyl.
Flandez werkte tien jaar als priester in Chinese parochies in Hongkong, voordat hij in 2014 werd aangesteld als kapelaan van de Filipijnse gemeenschap, ofwel van de Filipino’s die in Hongkong als arbeidsmigranten werken in de huishouding.
Veel van die mensen, zegt hij, gaan niet meer naar de kerk. “En toch zijn ze op zoek naar iets. Wij moeten ze begeleiden waar ze zijn. We hebben geprobeerd om hen te onderwijzen, en dat heeft niet altijd goed gewerkt. Ik denk dat de beste aanpak is om vriendschappen op te bouwen, met hen mee te gaan, hen te begeleiden, zonder hen te veroordelen, terwijl ze op zoek zijn naar de waarheid. Wij hebben ons katholieke perspectief, maar we kunnen dat het beste delen als metgezellen in plaats van door mensen iets op te leggen.”
Hongkong herbergt ongeveer 400.000 migranten, zo’n vijf procent van de bevolking. Iets meer dan de helft van hen komt uit de Filipijnen. Elke dag koken ze, maken ze schoon en zorgen ze voor kinderen, huisdieren en ouderen.
“Ik probeer hun lijden niet te vergeestelijken of onrecht goed te praten”
Tweet dit!
Ze zijn verplicht om in het huis van de familie die hen inhuurt te wonen, ook al betekent dat vaak dat ze in een gang of kast moeten slapen. “Feitelijk zijn het slaven”, aldus Flandez. De priester werkt samen met een netwerk van opvanghuizen en belangengroepen die misbruikte migranten helpen, en met een groot aantal migrantenorganisaties die zich uitspreken tegen mishandeling en lobbyen voor betere lonen en arbeidsomstandigheden.
Maar om de arbeidsmigranten bij te kunnen staan, moet hij ze eerst vinden. Niet eenvoudig, omdat ze zes dagen per week opgesloten zitten in huis. En waar ze voorheen op zondag – hun enige vrije dag – naar de kerk gingen, is dat steeds minder het geval. Dus moet pater Flandez zijn kudde ergens anders vinden.
“In het begin had ik geen kantoor. Als een migrant me wilde zien, zei ik dat ze me moesten ontmoeten bij een fastfoodrestaurant. Dat werkte heel goed, want de migranten zagen me dan meteen als één van hen”, zegt hij. Uiteindelijk kreeg Flandez van de bisschop een kantoor, maar: “Ik probeer te onthouden dat ik ook een migrant ben en daarom breng ik daar niet veel tijd door, maar wel op straat. Ik wil dat de migranten weten dat ik er voor hen ben.”
De migranten die hij helpt zien zich vaak gedwongen om hun land te verlaten vanwege de slechte economische omstandigheden, maar eenmaal in Hongkong worden ze slecht behandeld. Pater Flandez is ervan overtuigd dat het geloof kan helpen. “We proberen hun lijden niet te vergeestelijken of onderdrukking goed te praten, maar we helpen hen te begrijpen dat ze sommige obstakels waarmee ze geconfronteerd worden, kunnen overwinnen door op te staan en waardig te leven als gedoopte kinderen van God.”
Hoewel de omstandigheden voor arbeidsmigranten in Hongkong zijn verbeterd sinds hij er voor het eerst kwam (“vroeger was er veel meer fysiek geweld”), ziet hij dat ze nog steeds ten prooi vallen aan misbruik. “Waar veel migranten tegenwoordig onder lijden, is financiële oplichting waardoor ze in de schulden raken en vervolgens te beschaamd zijn om hulp te zoeken.”
Pater Flandez zegt dat Filipijnse organisaties hun leden tegenwoordig goed voorlichten over dergelijke zwendelpraktijken, maar het constante verloop van migranten betekent dat er altijd nieuwe slachtoffers beschikbaar zijn. “Het is als een rivier die de stad blijft binnenstromen en nieuwe arbeiders meebrengt om de plaats in te nemen van degenen die verder trekken naar andere landen of die naar huis terugkeren.”
“Waar veel migranten tegenwoordig onder lijden, is financiële oplichting waardoor ze in de schulden raken en vervolgens te beschaamd zijn om hulp te zoeken”
Tweet dit!
Al zijn ervaringen leerden pater Flandez dat veel arbeidsmigranten die terugkeren naar de Filipijnen moeite hebben te re-integreren. Daarom ontwikkelde hij voor hen een speciaal programma.
“Na tien of twintig jaar weg te zijn geweest, hebben mensen moeite om opnieuw contact te maken met hun kinderen, hun buren, zelfs met de samenleving als geheel”, zegt hij. “Ze zijn zo lang de enige kostwinner geweest in hun familie. Als ze stoppen met werken, hebben ze het gevoel dat ze niets meer waard zijn. We proberen hen daar emotioneel en geestelijk op voor te bereiden.”
Ondertussen, zegt Flandez, zijn veel parochies in Hongkong verjongd door de aanwezigheid van de arbeidsmigranten die nog wel naar de kerk gaan. Bij de Engelstalige Missen die veel parochies aanbieden, is tot wel negentig procent van de mensen in de kerkbanken Filipijns. “De migranten maken het parochieleven levendiger”, ziet hij.
“Ze doen meer vrijwilligerswerk. Als er een grote viering is, zijn zij degenen die alles regelen, versieren, voorbereiden en zelfs dansen en zingen. Sommige Hongkongers komen nu juist naar de Engelse Missen omdat ze die veel mooier vinden.” (Vertaling: Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
