Grootheid zuigt kleinheid aan. Dat overkomt ook personen van overweldigende heiligheid, zoals Moeder Teresa.
Het was dan ook te verwachten dat bij haar heiligverklaring op 4 september alle uitlaten van het riool van menselijke afgunst en kleinzieligheid haar zelfs postuum nog zouden proberen te bespuwen: een oud verschrompeld nonnetje van precies 1.47 meter.
Maar datzelfde nonnetje heeft een stempel op de twintigste eeuw gezet, dat nooit vergeten zal worden en waarvan haar zusters, de Missionarissen van Naastenliefde, nog altijd getuigen.
De moddergooiers naar moeder Teresa baseren zich veelal op The Missionary Position, een boek uit 1995 van provocateur Christopher Hitchens. Dit bracht de laatste in een polemiek met Simon Leys, die de Britse journalist overgoot met het vitriool van zijn verfijnde sarcasme in het essay The Empire of Ugliness.
Wellicht is het goed er even aan te herinneren wie Simon Leys was. Het is het pseudoniem van Pierre Ryckmans (1935-2014), een van de grote intellectuelen van de vorige eeuw.
Leys schreef geschiedenis doordat hij als een van de eerste sinologen onderkende en tegen alle druk in bleef getuigen dat Mao een bloeddorstige dictator was, en niet de menslievende hervormer zoals men hem in de jaren zestig en zeventig wilde zien. De Belgische sinoloog was echter ook een overtuigd katholiek, die vond dat kwajongens als Hitchens over de knie gelegd moesten worden. En dat deed hij graag zelf.
Het rijk der lelijkheid, aldus Leys, is niet het domein van mensen die geen oog hebben voor heiligheid en schoonheid. Dat hebben ze juist wel, zelfs met “de onfeilbaarheid van de gevoeligste estheten”. Maar omdat zij hoge waarden opvatten als een belediging van hun eigen mediocriteit voelen ze zich verplicht er direct op te duiken “en het te vernietigen voordat het voet kan krijgen in hun universele rijk van lelijkheid”.
Domheid, obscurantisme, smakeloosheid en stupiditeit zijn dus geen tekorten, aldus Leys, “het zijn allen woest actieve krachten, die zich bij iedere gelegenheid boos naar voren dringen; zij aanvaarden geen uitdaging van hun alomtegenwoordige heerschappij”.
Leys maakte zich vrolijk over de “adembenemende” onwetendheid van Hitchens’ boek. Zo zalft Jezus ergens in het “evangelie-volgens- Christopher” zijn eigen voeten. Leys vraagt zich af hoe serieus je een geschiedenisboek kunt nemen dat beweert dat het paard van Troje een krijgslist van Jeanne d’Arc was. Hitchens blijkt “spiritueel ongeletterd”.
Een nieuwe bijbelvertaling zou het “farizeeën en schriftgeleerden” mogen vervangen door “farizeeën en Hitchensens”, wier kritiek op Moeder Teresa er uiteindelijk op neerkomt dat ze een christen is. Als parvenu’s klagen ze in het restaurant over de kaviaar, “dat de jam een rare vissmaak heeft”. Want, aldus Leys, geen schoonheid verbittert “onze zielige soort” meer dan morele schoonheid.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
