“We kunnen een Kerk niet begrijpen zonder vrouwen”: dit citaat van paus Franciscus zegt eigenlijk al genoeg. Het Netwerk Katholieke Vrouwen (NKV) organiseerde onlangs een interreligieus rondetafelgesprek om de inbreng van vrouwen in geloofsgemeenschappen centraal te stellen.

Het NKV raakte in 2023 in een synodale maalstroom door al voor de eerste bijeenkomst van de bisschoppensynode over synodaliteit een digitale enquête uit te zetten over de positie van de vrouw in de Kerk.

Er kwam een gigantische hoeveelheid reacties van vrouwen met allerlei achtergronden over hun betrokkenheid bij de rooms-katholieke Kerk en over hun geloof, dat ze zowel binnen als buiten de Kerk handen en voeten geven.

Rondetafelgesprekken

Het resultaat van deze enquête is weergegeven in het rapport Zij heeft een verhaal, met aanbevelingen voor de eerste synodesessie in 2023. Ter voorbereiding op de tweede sessie in 2024 hebben wij vrouwen breed uitgenodigd tot rondetafelgesprekken op synodale wijze. Op basis van deze gesprekken hebben wij aanbevelingen op het werkdocument van de tweede synodesessie rondgestuurd.

Het NKV is een van de ‘founding mothers’ van Andante, de Europese alliantie van katholieke vrouwenorganisaties. Eind 2023 organiseerde Andante studiedagen onder de titel: Verschillend-Verbonden-Sterk.

Drie weken na het losbarsten van het conflict in Gaza en Israël op 7 oktober vond er een interreligieuze dialoog plaats vanuit vrouwenperspectief. Het waren inspirerende en waardevolle dagen. Mensen zijn op zoek naar spiritualiteit en verbinding met anderen. Vrouwen ontmoeten elkaar met dezelfde doelen en idealen.

De ervaringen tijdens deze dagen waren voor het NKV aanleiding om dit jaar op 14 februari het verhaal voort te zetten en een rondetafelgesprek te organiseren met vrouwen van verschillende achtergronden: liberaal Joods, islamitisch, hindoestaans, protestants, oudkatholiek, humanistisch en rooms-katholiek. Een bijeenkomst van gelijkgestemde vrouwen, wat zeer duidelijk voelbaar was.

Het werd een hartverwarmende bijeenkomst met bijzondere gesprekken. Ondanks verschillende achtergronden was er herkenning in de manier waarop vrouwen zich manifesteren en tegelijk minder gezien worden. Er was verbondenheid, er ontstonden inzichten.

Vrouwen zijn gelijkwaardig aan mannen en hun inbreng is belangrijk. Hoe kan het in de praktijk dan anders zijn? Veel vrouwen hebben in hun leven persoonlijk stappen gezet om waardering te vinden en tot hun recht te komen.

Deelneemsters constateerden dat elke religie uitgaat van gelijkwaardigheid tussen man en vrouw, maar dat de praktijk cultureel bepaald wordt. Taal speelt daarin een wezenlijke rol; hoe kunnen we als vrouwen elkaar daarin verstaan? We grepen terug op sterke vrouwen uit de Koran, de Bijbel, de Thora en de geschiedenis.

Belangrijke rol

Maar ook keken we naar vrouwen van nu; denk aan de moedige episcopaalse bisschop Marian Budde, die bij de inauguratie van president Donald Trump preekte dat God liefde is, het maakt niet uit in welke vorm. Vrouwen spelen een belangrijke rol in gemeenschapsvorming. Tegelijkertijd moeten wij ons verhouden tot een vorm van traditionalisering en een zoeken naar houvast en overgave.

Vertrekkend vanuit het rapport Zij heeft een verhaal hebben we ten slotte nog enkele aanbevelingen voor bisschoppen die hier werk van willen maken. Allereerst nodigen we hen uit om te luisteren naar het waaien van de Geest: neem vrouwen serieuzer, behandel hen met respect en als gelijkwaardige gesprekspartners. Luister naar hen en waardeer hen. Benut hun talenten, creativiteit en kwaliteiten in alle geledingen van de Kerk.

Wees niet bang

Daarnaast waait de Geest van God ook vandaag. Wees niet bang en durf met creativiteit te luisteren naar de Geest en naar vrouwen die vandaag woorden geven aan Geestkracht. Het gaat daarbij om vrouwen binnen én buiten de Kerk. Heb het lef om in de Kerk een beweging van vernieuwing aan te moedigen en te ondersteunen.

Maria van Schaijik is voorzitter van het Netwerk Katholieke Vrouwen.