‘Zij heeft een verhaal’, een initiatief van het Netwerk Katholieke Vrouwen, nodigt vrouwen uit om een bijdrage te leveren aan het synodaal proces dat paus Franciscus is begonnen.

“Verlos ons ervan een museumkerk te worden, mooi maar zwijgzaam, met veel verleden en weinig toekomst.” Deze woorden sprak paus Franciscus begin oktober 2020 bij de openingsviering van het voorbereidingstraject op de bisschoppensynode over synodaliteit, die hij voor 2023 heeft afgekondigd.

‘Gewone’ gelovigen

Het was niet eerder vertoond in onze katholieke Kerk: de paus wil namelijk dat juist de ‘gewone’ gelovigen, zij die de basis vormen van het kerkelijk leven, aan dit proces deelnemen. Aan beleidsmedewerkers, ambtsdragers, priesters en bisschoppen vraagt hij om naar al deze ervaringsverhalen te luisteren; de ‘gewone gelovigen’ zijn immers juist de mensen die de missie en roeping van de Kerk vormgeven in de praktijk van alledag.

De paus wil dat we samen op weg gaan, een ‘synodale weg’, om al biddend en luisterend Gods Geest te laten spreken.

Cultuurverandering

Zo wil Franciscus een fundamentele cultuurverandering binnen de Kerk op gang brengen. Het gaat hem om een Kerk waarin ieder mens van waarde is en gehoord wordt, omdat alle mensen samen, wereldwijd, de zending van de Kerk mogelijk maken. Het is niet uitgesloten dat dit tot de conclusie leidt dat er veranderingen in de kerkelijke structuren nodig zijn, maar daarop ligt op dit moment niet de nadruk.

Paus Franciscus zoekt nadrukkelijk ook naar de inbreng van vrouwen; dat heeft hij verschillende keren luid en duidelijk laten weten. Bij de aankondiging van dit synodale proces zei hij “de frustratie en het ongeduld van vrouwen” te erkennen. Dat is mooi, en hij laat het niet bij woorden. Niet voor niets benoemde hij in 2021 enkele vrouwen op belangrijke bestuursfuncties. Inmiddels is zijn belangrijkste ondersecretaris van de synode een vrouw met stemrecht, zuster Nathalie Becquart. En in de commissie voor de synode benoemde hij een Nederlandse theologe, professor Myriam Wijlens.

Zij heeft een verhaal

Internationaal nemen katholieke vrouwenorganisaties de uitnodiging van de paus aan. In Nederland gebeurt dit door het Netwerk Katholieke Vrouwen (NKV), in goed contact met de referent voor vrouw en Kerk, bisschop Gerard de Korte.

Het synodale project van het NKV heet ‘Zij heeft een verhaal’. Met de verhalen die het Netwerk verzamelt, wil het een beeld geven van hoe het is om in deze tijd vrouw te zijn in en rondom de katholieke Kerk in Nederland. Er is een lijst met enkele vragen samengesteld, in de hoop dat deze vrouwen kan helpen om in groepsverband of individueel aan de slag te gaan.

Toekomstgericht

De vragen sluiten aan bij de synodevragen en zijn toekomstgericht: waartoe inspireert de Geest jullie en jou? Waar verlang je naar? Wat is er nodig en hoe ben je nu al bezig om de hoop die in je leeft, vorm te geven? De lijst is vanaf 17 januari in te vullen op de website van het NKV, desgewenst anoniem. De uitkomsten van deze consultatie geven we mee aan mgr. De Korte ter voorbereiding op de synode in 2023.

Het Netwerk Katholieke Vrouwen hoopt dat veel vrouwen zullen reageren: de vrouwen die bezig zijn met de liturgie en bijvoorbeeld met de bloemen; de vrouwen die zorgen voor kwetsbare mensen in hun omgeving; de vrouwen die zich bezighouden met armoedebestrijding, milieubehoud of de opvang van vluchtelingen; de vrouwen die vanuit hun geloof een bijdrage leveren aan het katholiek sociaal handelen in hun dagelijkse werkzaamheden.

Het waaien van de Geest

In de afgelopen decennia zijn echter vele vrouwen, om wat voor reden dan ook, op afstand van de Kerk komen te staan. Met dit initiatief willen wij ook hen uitnodigen om de vragenlijst in te vullen. De stem van deze vrouwen willen wij graag horen. Ook vrouwen uit andere kerken of religies zijn uitgenodigd om de vragenlijst in te vullen. De Kerk, zo geloven wij, kan immers het beste gedijen wanneer de inbreng van alle vrouwen gehoord, gezien en versterkt wordt.

Wordt de Kerk van de toekomst een museumstuk? Samen met paus Franciscus hopen wij op het waaien van de Geest, op een leven gevende, een vitale Kerk. ‘Zij heeft een verhaal’ wil hieraan een verfrissende en inspirerende bijdrage leveren.

Zuster Holkje van der Veer is dominicanes en bestuurslid van het Netwerk Katholieke Vrouwen, een open netwerk dat zich onder meer inzet voor thema’s rond de zichtbaarheid van vrouwen in de Kerk.

Op maandagmiddag 10 januari verzorgt  de Nederlandse theologe professor Myriam Wijlens via Zoom een lezing over de inhoud van het synodale proces en de rol voor religieuzen en vrouwen hierin. Zie unkv.online/synode.